Kaiserwald (KL)

Riga-Kaiserwald

Konzentrationslager Kaiserwald

(c) M.Strīķis, CC BY-SA 3.0
Typ	obóz koncentracyjny, obóz pracy
Odpowiedzialny	III Rzesza
Rozpoczęcie działalności	1943
Zakończenie działalności	13 października 1944
Terytorium	Łotwa pod okupacją niemiecką (Komisariat Rzeszy Wschód)
Miejsce	Ryga
Liczba podobozów	20
Liczba więźniów	11 878 +
Narodowość więźniów	Żydzi
Komendanci	Albert Sauer
Wyzwolony przez	Armia Czerwona
	13 października 1944
Upamiętnienie	pomnik
Położenie na mapie Łotwy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Riga-Kaiserwald
56°59′49,2″N 24°07′52,5″E/56,997000 24,131250

Konzentrationslager Kaiserwald, KL Riga-Kaiserwald – niemiecki hitlerowski obóz koncentracyjny istniejący w latach 1943–1944 w okolicy miasta Ryga, na terytorium Łotwy okupowanej przez III Rzeszę.

Historia obozu

Obóz został założony w marcu 1943 r. Część z więźniów była wykorzystywana w komandach zewnętrznych, które przekształciły się w obozy podległe KL Kaiserwald. Obozów pracy (Arbeitslager) podległych Kaiserwald było ok. 20 na całym terytorium Łotwy. Więźniowie byli wykorzystywani przez niemieckie firmy istniejące w regionie, m.in. przez Allgemeine Elektricitäts-Gesellschaft. Pracowali w kopalniach, fabrykach i hodowlach. W pewnej mierze byli również wykorzystywani w przygotowaniach do zastopowania natarcia Armii Czerwonej.

W obliczu zbliżającej się Armii Czerwonej, część więźniów została wymordowana, pozostali zaś ewakuowani do obozu koncentracyjnego na Mierzei Wiślanej KL Stutthof. Stamtąd, podczas jego likwidacji w kwietniu 1945, w tzw. „marszach śmierci”, zostali pognani na zachód. Część z nich dotarła aż w okolice Lęborka i tam została wyzwolona przez oddziały Armii Czerwonej. Wyzwoleni trafili głównie do Łodzi, która w tym czasie była centralnym punktem gromadzenia się Żydów ocalałych z Holocaustu na terenie obecnej Polski^[1].

Komendantem obozu był od 1 października 1943 do 13 października 1944 był SS-Sturmbannführer Albert Sauer.

Więźniowie i ofiary

Warunki życia więźniów były bardzo ciężkie, co wiązało się – poza ideologią wyniszczenia przez pracę – m.in. z trudnościami niemieckimi na froncie wschodnim. Przede wszystkim dokuczał nieustanny głód i chłód.

Pierwszymi jego więźniami było kilkuset kryminalistów niemieckich. Jednak począwszy od czerwca 1943 przytłaczająca większość więźniów pochodziła z żydowskich gett z terenów Łotwy oraz Litwy (przede wszystkim więźniowie getta w Wilnie), czasem także Generalnego Gubernatorstwa, „Kraju Warty” i Węgier. i W marcu 1944, w obozie głównym i podobozach znajdowało się 11 878 więźniów, mniej więcej po równo mężczyzn i kobiet. Tylko 95 osób wśród nich nie było Żydami.

Zobacz też

• Holocaust

Przypisy

Bibliografia

• Wykaz bibliografii dla serii artykułów o niemieckich obozach w latach 1933–1945 został umieszczony na osobnej stronie.