Liber Linteus

Liber Linteus

Liber Linteus (znana też jako Liber Zagrabiensis, czyli Lniana księga lub Księga z Zagrzebia) – jedyna zachowana do naszych czasów księga napisana w języku etruskim, powstała około 250 roku p.n.e.

Opis

Księga pierwotnie składała się z 12 kolumn tekstu, pisanych od prawej do lewej; obecnie brak większości tekstu pierwszych 3 kolumn (zachowało się 1200 wyrazów). Napisana jest na płótnie przeważnie czarnym i częściowo czerwonym tuszem. Nie była zwijana w rulon, tylko składana, podobnie jak współczesne książki.

Treść księgi jest nieznana (z powodu nieznajomości znaczenia większości słów etruskich), jednak najprawdopodobniej księga jest rytualnym kalendarzem obrzędów ku czci bóstw.

Historia księgi

Księgę napisali najprawdopodobniej kapłani etruscy w jednej ze świątyń w okolicach jeziora Trazymeńskiego około 250 p.n.e. (wskazują na to nazwy lokalnych bóstw oraz styl pisma).

Wraz z wymarciem języka etruskiego, księga straciła praktyczne znaczenie. W I wieku n.e. księgę najprawdopodobniej sprzedano do Egiptu, jako tkaninę do owijania mumii (istniało duże zapotrzebowanie na taki towar).

Księgę pocięto na wąskie paski i owinięto nimi zwłoki żony krawca z Teb - Nesi-hensu.

W 1848 podróżnik z Austro-Węgier kupił tę mumię jako pamiątkę z podróży po Egipcie; 19 lat później mumia została podarowana muzeum w Zagrzebiu. Dopiero w 1877 zauważono, że pismo, pokrywające bandaże mumii, nie jest hieroglificzne, a w 1891 w Wiedniu zidentyfikowano to pismo jako etruskie.

Obecnie księga jest przechowywana w specjalnie chłodzonym pomieszczeniu w Muzeum Archeologicznym w Zagrzebiu.

Linki zewnętrzne

• The Etruscan Liber Linteus. users.tpg.com.au. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-01)].; zawiera e-tekst księgi, propozycje tłumaczeń
• Informacje o Liber Linteus w Muzeum Archeologicznym w Zagrzebiu. amz.hr. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].