Dąb Mieszko I

Dąb Mieszko I
POL Pomnik Przyrody.svg pomnik przyrody ustanowiony w 1962 roku
Ilustracja
Dąb Mieszko I od strony zachodniej
Państwo

 Polska

Nazwa systematyczna

Quercus robur

Obwód

864 cm

Położenie na mapie Warszawy
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dąb Mieszko I”
52°08′32″N 21°04′10″E/52,142222 21,069444

Dąb Mieszko Idąb szypułkowy, pomnik przyrody, jedno z najstarszych drzew w Polsce (ok. 600 lat). Najstarszy oraz drugi (po Upartym Mazurze) pod względem wielkości dąb szypułkowy na Mazowszu.

Drzewo rośnie w warszawskiej dzielnicy Ursynów, przy odcinku ul. Nowoursynowskiej przebiegającym przy Lesie Natolińskim.

Opis

Mieszko I ma ok. 600 lat[1]. Jest najstarszym drzewem-pomnikiem przyrody w Warszawie[2] i najstarszym dębem w województwie mazowieckim[1]. Był wielokrotnie poddawany pracom konserwatorskim i pielęgnacyjnym.

Drzewo ma wysokość 18 m[3]. Obwód jego pnia wynosi, według różnych źródeł, 843-846 cm[4] (na wysokości 1,3 m). Na tablicy informacyjnej umieszczonej przy dębie przez Biuro Ochrony Środowiska Urzędu m.st. Warszawy widnieje informacja o obwodzie 864 cm (także na wysokości 1,3 m) i średnicy korony 10 m.

Mieszko I ma skręcony w dolnej części pień, niską o nieregularnym układzie koronę o średnicy 12 m[5], którą w górnej części opinają stalowe linki[6]. Większość korony obumarła i stopniowo się wyłamała; przy życiu pozostał jednak bardzo gruby konar rosnący od strony południowej[7]. Znajdującą się w pniu dziuplę wypełniono cegłami i cementem[6]. Było to zgodne z ówczesnymi zaleceniami konserwatorskimi, jak również miało chronić drzewo przed wandalami, którzy mieli zwyczaj rozpalać ogniska i wrzucać śmieci do wnętrza spróchniałego pnia[8].

W nocy z 16 na 17 czerwca 2019 Mieszko I uległ pożarowi[9]. 17 czerwca przed południem część drzewa ponownie zaczęła płonąć i wezwani strażacy dogaszali ogień[10]. Spaleniu uległa głównie martwa część dębu[10]. W lipcu 2019 nie było wiadomo, czy wysoka temperatura wpłynęła na fizjologię drzewa[11]. Pod koniec 2019 Mieszko I został objęty monitoringiem[12]. W lutym 2020 postępowanie w sprawie podpalenia drzewa zostało umorzone z powodu niewykrycia sprawcy[12]. Wiosną 2020 roku dąb wypuścił liście[13].

Konserwacja

W latach 1972–1974 przeszedł konserwację, po której umieszczono na nim tabliczkę informacyjną: Dąb Mieszko I Ostaniec Puszczy Mazowieckiej wiek około 1000 lat. Uratowany przed zagładą dzięki konserwacji wykonanej specjalnymi metodami w latach 1972–1974 przez Zjednoczone Zespoły Gospodarcze „Inco”[14]. Podana na tabliczce informacja o wieku drzewa jest błędna – późniejsze badania wykazały, że drzewo jest młodsze.

W 1994 dąb posiadał jeszcze zieloną koronę. W 1997 ¾ drzewa zajmowały suche konary. W latach 1996–1997 w Prokuraturze Rejonowej Warszawa-Mokotów toczyło się postępowanie m.in. w sprawie zaniedbań dotyczących opieki nad dębem. 30 września 1997 prokuratura poinformowała, że Mieszko I tak jak i inne drzewa, których dotyczyła sprawa, są pod stałą opieką konserwatora, a przeprowadzone postępowanie nie potwierdziło faktu, jakoby funkcjonariusze odpowiedzialni za opiekę nad pomnikami przyrody przyczynili się do ich zniszczenia[15].

Jedyny zdrowy konar rosnący od strony południowej jest podtrzymywany przez stalowe podpory. W 2015 wykonano kolejną konserwację podczas której m.in. zbudowano całkowicie nowe podpory i założono pasy podtrzymujące koronę dębu[16].

Galeria

Przypisy

  1. a b Przyroda województwa mazowieckiego. W: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie [on-line]. warszawa.rdos.gov.pl, Warszawa. s. 10. [dostęp 2017-04-28].
  2. Warszawska przyroda. Obszary i obiekty chronione. Warszawa: Biuro Ochrony Środowiska Urzędu m.st. Warszawy, 2005, s. 120.
  3. Pomniki przyrody na terenie m.st. Warszawy. Pomniki przyrody na terenie dzielnicy Ursynów. W: Urząd m.st. Warszawy [on-line]. bip.warszawa.pl. [dostęp 2019-06-22].
  4. Rejestr Polskich Drzew Pomnikowych – Dąb Mieszko I.
  5. Dariusz Bartoszewicz, Pałac w Natolinie i wieś Wolica, miasta.gazeta.pl, 21 czerwca 2006 (dostęp: 29 marca 2008 r.).
  6. a b Dariusz Bartoszewicz. Ursynów. Spacerownik. „Bezpłatny dodatek do „Gazety Wyborczej“”, s. 7, 22 czerwca 2006. 
  7. Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński: 90 drzew. Okazy niewykłe. W: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych [on-line]. 2014. s. 96. [dostęp 2021-12-25].
  8. Robert Tomusiak, Paweł Zarzyński: 90 drzew. Okazy niewykłe. W: Centrum Informacyjne Lasów Państwowych [on-line]. 2014. s. 27. [dostęp 2021-12-25].
  9. Pożar 600-letniego dębu Mieszko I na Ursynowie. "Może być dla niego zabójczy". metrowarszawa.gazeta.pl, 17 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-17].
  10. a b Dąb Mieszko w ogniu. Jest zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, www.rmf24.pl [dostęp 2019-06-18] (pol.).
  11. Co dalej z najstarszym drzewem w Warszawie?. W: Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 18 lipca 2019. [dostęp 2019-07-20].
  12. a b Małgorzata Zubik. Podpalacz dębu nieznany. „Gazeta Stołeczna”, s. 2, 8–9 lutego 2020. 
  13. Małgorzata Zubik, Dobra wiadomość z Ursynowa: dąb Mieszko wypuszcza liście. Przed rokiem martwiliśmy się, czy przetrwa podpalenie, Wyborcza.pl, warszawa.wyborcza.pl, 20 kwietnia 2020 [dostęp 2020-07-02].
  14. Prawda o dębie Mieszku, Linia Otwocka – tygodnik regionalny, 2 sierpnia 2002 (dostęp: 29 marca 2008 r.).
  15. Tragedii starych drzew ciąg dalszy, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, nr 11 (101), listopad 1997 (dostęp: 29 marca 2008).
  16. Mieszko wciąż żyje, Jan Szymański, dendrolog, Fakt.pl, 16.09.2015 (dostęp: 26 września 2015).

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Warszawa outline with districts v4.svg
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
Ulica Nowoursynowska Dąb Mieszko I.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Ulica Nowoursynowska, po lewej Dąb Mieszko I
Dab Mieszko 01.jpg
(c) Vindur, CC-BY-SA-3.0
Dąb Mieszko w Natolinie
POL Pomnik Przyrody.svg
WZÓR TABLICY INFORMUJĄCEJ O NAZWIE POMNIKA PRZYRODY BĘDĄCEGO POJEDYNCZYM TWOREM PRZYRODY ŻYWEJ LUB NIEOŻYWIONEJ (Dziennik Ustaw z 21 grudnia 2004 Nr 268 poz. 2665)
Dąb Mieszko I po pożarze czerwiec 2019a.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Dąb Mieszko I w Warszawie po pożarze w czerwcu 2019
Dąb Mieszko I w Warszawie 01.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Dąb Mieszko I w Warszawie
Dąb Mieszko I tablica informacyjna.jpg
Autor: Adrian Grycuk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Tablica informacyjna przy Dębie Mieszko I w Warszawie