Jeziora Ounianga

Jeziora Ounianga[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo Czad
Typprzyrodniczy
Spełniane kryteriumVII
Numer ref.1400
Region[b]Afryka
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę2012
na 36. sesji
Położenie na mapie Czadu
Mapa konturowa Czadu, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Jezioro Yoa”
Ziemia19°03′24,5″N 20°30′08,6″E/19,056806 20,502389
  1. ↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO
  2. ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Jeziora Ounianga – grupa jezior w regionie Bourkou-Ennedi-Tibesti w północnym Czadzie. Jeziora mają podłużny kształt i są rozciągnięte w kierunku północ-południe, co spowodowane jest działalnością pasatów. Jeziora są pozostałością dużo większego jeziora, które wypełniało Kotlinę Czadu w czasach, gdy na Saharze panował wilgotniejszy klimat (ok. 10 000 do 1500 lat p.n.e.). Obecnie zespół jezior Ounianga obejmuje piętnaście jezior o łącznej powierzchni 20 km². Jeziora podzielone są na dwie grupy, oddalone od siebie o ok. 40 km[1]:

  • Ounianga Kebir z jeziorami: Yoa, Uma, Mioji, Forodom, Katam
  • Ounianga Serir z jeziorami: Melekoui, Dirke, Ardiou, Teli, Abrome, Hogou, Diara, Tarem, Tibichei i Bokou.

W 2012 roku jeziora Ounianga zostały wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO[2].

Hydrogeologia

Jeziora Ounianga Serir i wkraczające do nich wydmy, widziane z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Jeziora tworzą system hydrologiczny niespotykany na innych pustyniach świata. Pasaty przenoszą piasek do kotliny, tworząc piętnaście pooddzielanych wydmami jezior. Są one zasilane wodą podziemną z warstwy wodonośnej, powstałej w piaskowcowych skałach w czasie wilgotnych tysiącleci.

Zwykle, kiedy powierzchnia jeziora bezodpływowego wystawiona jest na działanie suchego otoczenia, woda w jeziorze nasyca się solą w wyniku wysokiego parowania. Ponieważ słodkowodne jeziora pokryte są trzciną, parowanie z nich jest zmniejszone. Trzcina nie rośnie jednak na powierzchni słonego jeziora Teli, skutkiem czego występuje tam duże parowanie i poziom jeziora obniża się. Woda z sąsiednich jezior przedostaje się do Teli przez przepuszczalne wydmy[3].

Galeria

  • Jezioro Yoa

  • Jezioro Yoa

  • Jezioro Katam

Przypisy

  1. ↑ ramsar.wetlands.org S.14. [dostęp 2012-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-24)].
  2. ↑ UNESCO World Heritage Centre: Lakes of Ounianga
  3. ↑ Seen in der Sahara – ein hochpräzises Umweltarchiv

Media użyte na tej stronie

Lac Yoa2.jpg
Autor: Jacques Taberlet, Licencja: CC BY-SA 3.0
Yoa lake, Chad
Lac Katam.jpg
Autor: Jacques Taberlet, Licencja: CC BY-SA 3.0
Katam lake, Chad
Ounianga Serir.jpg
Autor: Jacques Taberlet, Licencja: CC BY-SA 3.0
Ounianga Serir lake, Chad
Lac yoa1.jpg
Autor: Jacques Taberlet, Licencja: CC BY-SA 3.0
Yoa lake, Chad
Ounianga Lakes from ISS.jpg
Ounianga Sérir group. This astronaut photograph features one of the largest of a series of ten mostly fresh water lakes in the Ounianga Basin in the heart of the Sahara Desert of northeastern Chad. The lakes are remnants of a single large lake, probably tens of kilometers long, that once occupied this remote area approximately 14,800 to 5,500 years ago. As the climate dried out during the subsequent millennia, the lake shrank, and large, wind-driven sand dunes invaded the original depression, dividing it into several smaller basins.
The area shown in this image is approximately 11 by 9 kilometers. The lakes’ dark surfaces are almost completely segregated by linear, orange sand dunes that stream into the depression from the northeast. The almost-year-round northeast winds and cloudless skies make for very high evaporation rates; an evaporation rate of more than 6 meters per year has been measured in one of the nearby lakes. Despite this, only one of the ten lakes is saline.
Chad relief location map.jpg
Autor: Eric Gaba (Sting - fr:Sting), Licencja: CC BY-SA 3.0
Blank physical map of Chad as since the 2008-02 reform of the Regions, for geo-location purposes.