Maria Helena Miączyńska

Maria Helena Miączyńska
Ilustracja
Maria Helena Miączyńska
Data i miejsce urodzenia

5 kwietnia 1870
Wieliczka

Data śmierci

ok. 1932

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

muzyka poważna

Maria Helena Miączyńska z d. Strzelecka (ur. 5 kwietnia 1870 w Wieliczce, zm. ok. 1932) – polska śpiewaczka (sopran dramatyczny), ceniona nauczycielka śpiewu.

Życie rodzinne

Urodziła się 5 kwietnia 1870 w Wieliczce jako córka Stanisława Okszy-Strzeleckiego, starszego radcy górniczego (ur. 29 sierpnia 1833 w Bochni) oraz Marii Heleny z Żuk-Skarszewskich (ur. 6 września 1839 w Siedlcach). Około 1902 wyszła za mąż za hr. Władysława Miączyńskiego, po roku owdowiała. Była ciotką aktora i reżysera Czesława Strzeleckiego-Krugera (ur. 11.09.1897 Zagórz Stary k. Sanoka).

Kariera artystyczna w Małopolsce

Odbywała naukę śpiewu we Lwowie u Adeliny Paschalis-Souvester, ukończyła wiedeńską szkołę u Pauliny Lucca, kolejno kształciła się u najlepszych mistrzów w Mediolanie, u Ricci-Sabatelli. Występowała w operze Rossiniego w Wenecji jako primadonna m.in. w „Tosce”, „Damie Pikowej”[1]. W Polsce początkowo koncertowała jako Helena Strzelecka, wykonywała arie operowe i pieśni podczas koncertów w Krakowie (4.05.1895[2] i 10.11.1898[3]) oraz Zakopanem (11.01.1903[4]). Powróciła do Polski w 1906 dając koncerty solowe[5], a także współpracując z Krakowskim Chórem Akademickim (18.05.1906 i 8.04.1908[6]). Występowała też w Tarnowie (9.10.1907[7]), w Warszawie (17.01.1909[8]), Krakowie (31.10.1909[9]). Wkrótce rozpoczęła pracę pedagogiczną i prowadziła klasę śpiewu solowego najpierw w Krakowie w 1909[10], a później w Przemyślu w latach 1910-1914[11].

Pobyt w Poznaniu

Po zakończeniu I wojny światowej przeniosła się do Poznania. W tym czasie artystka posługiwała się dwoma imionami: Maria Helena, co być może związane było z chęcią odróżnienia się od hr. Heleny Miączyńskiej z Będlewa koło Poznania. Na programach popisów jej uczniów i uczennic z lat 1923–1928 widnieją dwa imiona: Maria Helena. Była profesorem śpiewu w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu od 1920 do 1922[12], opuściwszy to stanowisko założyła prywatną szkołę śpiewu w Poznaniu i prowadziła ją od 1923 do 1929 przyciągając dużą liczbę studentów. Coroczne popisy jej uczniów i uczennic cieszyły się zainteresowaniem miłośników śpiewu, były rodzajem publicznego egzaminu, zdobywały pochlebne recenzje w prasie. W repertuarze wokalnym uczniów wykorzystywała utwory mistrzów europejskich oraz współczesnych kompozytorów polskich. Jako profesorka śpiewu korzystała z niezbędnego akompaniamentu fortepianowego wielu wybitnych pianistów: prof. Feliksa Nowowiejskiego, prof. Stanisława Sauera, Olgi Karpackiej, którzy występowali też z własnym repertuarem podczas koncertów jej uczniów. Była ciotką aktora i reżysera Czesława Strzeleckiego-Krugera, kształciła jego piękny głos barytonowy w okresie, kiedy występował w Teatrze Nowym w Poznaniu i dwukrotnie uczestniczył w popisach uczniów jej szkoły w 1924 i 1925. Od października 1929 Maria Helena Miączyńska prowadziła klasę śpiewu przy Poznańskim Instytucie Muzycznym Eugeniusza Sokołowskiego[13]. Maria Helena Miączyńska była zaprzyjaźniona z rodziną Feliksa Nowowiejskiego (ur. 1877, zm. 1946), znajomość ta zapewne powstała jeszcze w okresie jej pobytu w Krakowie. W Poznaniu była zapraszana na okolicznościowe przyjęcia rodzinne, spotykała się tam z elitą ówczesnego świata muzycznego, dziennikarskiego i artystycznego. Pisze o tym Kazimierz Nowowiejski w książce pt. Pod zielonym Pegazem, 1971[14].

Ocena dokonań artystycznych

Według oceny krytyka muzycznego Michała Toepfera, Miączyńska umiała przekazać swoim uczniom wiadomości oraz metodę włoskiego bel canta, którą sama nabyła w trakcie kształcenia. Jej uczennice, wkrótce po ukończeniu nauki z powodzeniem koncertowały, a w późniejszym okresie udzielały lekcji muzyki bądź śpiewu w szkołach muzycznych w Poznaniu.

Znane uczennice

  • Łucja Pieprzówna, występy w 1929 roku, nauczycielka śpiewu od 1932,
  • Maria Piechocka zam. Donat, występy w radiu 1930, koncert w Ostrowie Wlkp. 1931, nauczycielka muzyki w Wielkopolskim Studium Muzycznym (1951-1971),
  • Bogna Milska-Schechtlowa, występy w 1929, koncert w radio pieśni rosyjskie; koncert w radio poświęcony pamięci M. Karłowicza (24.02.1931), nauczycielka w Państwowej Szkole Muzycznej od 1949,
  • Natalia Radlińska-Kwiczalowa, występ w 1923, recital kameralnej pieśniarki 1931; nauczycielka śpiewu od 1952 w Poznaniu m.in. uczyła Mieczysława Dondajewskiego,
  • Włodzimiera Jarochowska, występy w 1929 i 1930,
  • Maria Gąsiorowska, występy w 1929 i 1930, występy w Teatrze Wielkim.

Przypisy

  1. ↑ „Goniec Wielkopolski” R. 47. nr 52, z 26.02.1924, w dziale: Kronika Józef Reiss, Almanach muzyczny Krakowa 1780–1914, Nakładem Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1939. Reiss pisze: „18.05.1906 Helena Miączyńska Strzelecka, Primadonna opery weneckiej”, s. 137.
  2. ↑ J. Reiss, Almanach muzyczny Krakowa 1780–1914, Nakładem Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1939. s. 126, Koncert H. Strzeleckiej 4.05.1895, Kraków.
  3. ↑ „Czas” nr 257 z dn. 10.11.1898.
  4. ↑ „Przegląd Zakopiański”, organ Zw. Przyjaciół Zakopanego z dn. 17.01.1903 r. V, nr 3(181) Koncert 11.01.1903.
  5. ↑ „Słowo Polskie” nr 233 r. XI, recenzja 27.05.1906 z koncertu H. Miączyńskiej w Krakowie 19.05.1906.
  6. ↑ Józef Życzkowski, „Gaudeamus igitur…” Biuletyn: „Krakowski Chór Akademicki” zał. w 1878, Występ Chóru Akademickiego ze współudziałem Heleny Miączyńskiej, śpiewaczki operowej scen włoskich 18.05.1906, 8.04.1908.
  7. ↑ „Pogoń” 6.10.1907 nr 40 Tarnów, Ruchliwe Tow. Muzyczne.
  8. ↑ „Głos Warszawski” 15.01.1909, „Wieczór muzyki Chopina i pieśni Moniuszki”.
  9. ↑ „Nowa Reforma”, 20.10.1909, zapowiedź koncertu 31.10.1909.
  10. ↑ „Nowa Reforma”, Kraków, anonse: z dn. 25.08.1909, 13.09.1909.
  11. ↑ Leszek Mazepa, Szkolnictwo muzyczne Lwowa w okresie austriackim (1772–1918), w: „Musica Galiciana”, t. 1, 1997. Rzeszów, Wyd. Wyższej Szkoły Pedagogicznej, s. 102.
  12. ↑ Stefan Stuligrosz, 50 lat Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu, „Kronika Miasta Poznania. Kwartalnik poświęcony problematyce współczesnego Poznania” 1971, 01/03 R. 39 nr 1.
  13. ↑ „Goniec Wielkopolski” nr 227, 2.10.1929, anons o klasie śpiewu H. Miączyńskiej.
  14. ↑ Kazimierz Nowowiejski, Pod zielonym pegazem, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1971, s. 71, 73, 96, 181.

Bibliografia

  • Kazimierz Nowowiejski, Pod zielonym pegazem, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie 1971.
  • Józef Reiss, Almanach muzyczny Krakowa 1780–1914, Kraków: Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, 1939.
  • Musica Galiciana, t. 1, 1997. Rzeszów.

Media użyte na tej stronie

Maria Helena Miączyńska.jpg
Autor: album rodzinny, zgoda na publikowanie, Licencja: CC BY-SA 4.0
Maria Helena Miączyńska