Wyspa Edwarda
 Dom szwajcarski | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Województwo | |
| Akwen | |
| Powierzchnia | 0,031[1] km² |
Położenie na mapie gminy Zaniemyśl _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Zaniemyśl") | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu średzkiego _location_map.png "Mapa lokalizacyjna powiatu średzkiego") | |
 52°08′52″N 17°09′50″E/52,147778 17,163889 | |
Wyspa Edwarda – wyspa o powierzchni 3 ha na Jeziorze Raczyńskim położona w woj. wielkopolskim w powiecie średzkim w Zaniemyślu.
Nazwa wyspy pochodzi od hrabiego Edwarda Raczyńskiego, który w latach 1815–1845 był zarządcą gruntu na wyspie. Hrabia popełnił na tejże wyspie samobójstwo, strzelając sobie w głowę z armaty[2].
W latach 1817–1819 wybudował na niej modrzewiowy dom szwajcarski. Jest to budowla piętrowa, konstrukcji zrębowej, od wewnątrz ściany ceglane. Dachy kryte matami słomianymi, podtrzymywane przez słupy. Na ścianie domu tablica z 1971 upamiętniająca Mieczysława Orłowicza, często goszczącego w Zaniemyślu, którego imieniem nazwano pieszy szlak turystyczny z Zaniemyśla do Kórnika[1].
Florę wyspy stanowi ok. 60 dębów, z których 50 uznano za pomniki przyrody[3][4]. Wyspa odgrywała rolę ośrodka wypoczynkowego i atrakcji turystycznej, w sezonie letnim czynna była przeprawa promowa.
Zespół dworski na wyspie jest wpisany do rejestru zabytków woj. wielkopolskiego: dom szwajcarski pod numerem 2503/A, zaś park pod numerem 2124/A[5].
Od marca 2011 właścicielem wyspy jest gmina Zaniemyśl[6]. W latach 2011–2016 wykonano remont infrastruktury. W 2016 zarządcą wyspy zostało Powiatowe Centrum Rozwoju w Środzie Wielkopolskiej. Od lipca 2016 wyspa została ponownie otwarta dla zwiedzających.
Przypisy
- ↑ a b Słownik krajoznawczy Wielkopolski. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992, s. 314. ISBN 83-01-10630-1.
- ↑ Hrabia, zostawszy sam na wyspie, ustawił na progu domku szwajcarskiego nabitą armatkę, ukląkł przed nią, przyłożył twarz do wylotu lufy i zapalił proch świecą przywiązaną do kija. Kula rozerwała prawie całą jego głowę, rozrzucając w dość dużym promieniu od armatki cząstki mózgu i czaszki. Witold Molik: Edward Raczyński. 1786-1845. Poznań: WBP, 1999, s. 234-235. ISBN 83-85811-63-4.
- ↑ Pomnik przyrody Dęby Raczyńskiego. W: Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-12-09].
- ↑ Pomnik przyrody Edward Raczyński. W: Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2018-12-09].
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków woj. wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 222. [dostęp 2011-05-25].
- ↑ Wyspa Edwarda własnością gminy. 24.03.2011. [dostęp 2011-08-14].
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Zaniemyśl, Polska
Autor: Maciejw, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Zaniemyśl, zespół dworski (na Wyspie Edwarda)
Autor:
Mapa powiatu średzkiego, Polska
Autor: Maciejw, Licencja: CC BY-SA 3.0
Dom szwajcarski na Wyspie Edwarda w Zaniemyślu. (zabytek 2503/A)
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Relief location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E