Zamek w Kolosi

Zamek Kolosi

Κάστρο του Κολοσσιού (gr.)

Państwo	Cypr
Miejscowość	Kolosi
Styl architektoniczny	gotyk
Wysokość całkowita	ok. 23 m
Kondygnacje	2
Ukończenie budowy	1454
Położenie na mapie Cypru Zamek Kolosi
34°39′54″N 32°56′03″E/34,665000 32,934167

Zamek w Kolosi – dawna twierdza krzyżowców na południowo-zachodnim krańcu wioski Kolosi, 14 km na zachód od miasta Limassol na Cyprze. Jeden z ważniejszych zabytków militarnych średniowiecza na wyspie^[1].

Zamek miał wielkie strategiczne znaczenie dla administracji południowego Cypru, był także magazynem cukru, jednego z najważniejszych towarów eksportowych Cypru w średniowieczu. Pierwotny zamek został prawdopodobnie zbudowany w 1210 roku przez oddziały Franków. Ziemia pod budowę twierdzy została przekazana przez króla Hugo III rycerzom Zakonu Świętego Jana z Jerozolimy (joannici)^[2]. Nazwa pochodzi od nazwiska lokalnego feudalnego władcy, Garinusa de Colosa^[1]. Ślady pierwszego zamku widoczne są po wschodniej i zachodniej stronie budowli zachowanej do dzisiaj^[1]. W latach 1301-1306 mieściła się tu główna kwatera Szpitalników, przeniesiona w związku z przegraną bitwą o Akkę^[1]. Od 1306 do 1310 roku templariusze podlegali uzurpowanej władzy Amalryka, który był właścicielem zamku^[3]. Zamek powrócił do Szpitalników już w 1308 w związku z działaniami papieża Klemensa V przeciw Templariuszom, ale Joannici w 1310 przenieśli swoją siedzibę na Rodos. Zamek pozostał osadzony silnym garnizonem - Komanderią (Commanderie)^[1].

W drugiej połowie XIV wieku, w 1380, status zamku został potwierdzony decyzjami Zakonu, ale zaczął pełnić rolę rezydencji Wielkich Mistrzów niż obronną. Nadzorowano i kontrolowano stąd gospodarkę na którą składało się ok. 60 wsi. Jednym z najważniejszych produktów było, produkowane do dzisiaj, słodkie wino Commandaria^[1].

Na przestrzeni XIV i XV wieku zamek był kilkakrotnie niszczony przez Genueńczyków (1373)^[1] i mameluków z Egiptu (1402, 1413, 1425, 1426)^[1]. Dzieła zniszczenia starego zamku dopełniły trzęsienia ziemi^[1]. Budowla zachowana do dzisiaj powstała z inicjatywy wielkiego mistrza Luisa de Maganc, a której budowa rozpoczęła się w 1454 roku^[4].

W 1488 zamek i sąsiadujące posiadłości, wraz z dziedzicznym tytułem wielkiego wodza Cypru, otrzymał George Cornaro. Była to nagroda za namówienie siostry, Katarzyny Cornaro - ostatniej królowej Cypru, do zrzeczenia się suwerenności na rzecz Republiki Weneckiej. Ród Cornaro używał tego tytułu nawet podczas panowania Turków Osmańskich i w 1799 przeszedł on dziedzicznie na rodzinę Motsennigo.^[1]

Opis

Zamek jest trzy poziomową budowlą kamienną. W najwyższym punkcie ma 21 metrów wysokości. Grubość murów sięga 1,25 metra. Przyziemie pełniło rolę magazynów, wraz z dwoma podziemnymi cysternami. Wejście na pierwszy poziom prowadziło przez zwodzony mostek. W jednym z dwóch dużych pomieszczeń na tym poziomie znajdował się malunek ścienny przedstawiający Ukrzyżowanie Jezusa Chrystusa, co wskazuje, że było ono używane do nabożeństw. Przyległe pomieszczenie wyposażone było w kominek - było jadalnią i pomieszczeniem dziennym. Na drugim poziomie znajdowały się kwatery. Strop zamku był używalny i wyposażony w ambrazury i machikuły.^[1]

Na wschodniej fasadzie znajduje się wnęka w kształcie krzyża z czterema herbami: centralnie położonego herbu Królestwa Cypru, herbu Luisa de Magnaca, i herbów dwóch wielkich mistrzów, Jeana de Lastica i Jacques'a de Milly'ego.^[1]

Obecnie zamek zachowuje wieżę mieszkalną i dawny młyn i rafinerię cukru, a także fragmenty otaczających murów.

Przypisy