Święcica (powiat sandomierski)

Artykuł

50°42′19″N 21°34′46″E

- błąd

39 m

WD

50°38'N, 21°34'E

- błąd

19733 m

Odległość

4 m

Święcica
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

sandomierski

Gmina

Obrazów

Liczba ludności (2011)

416[1][2]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

27-641[3]

Tablice rejestracyjne

TSA

SIMC

0801065[4]

Położenie na mapie gminy Obrazów
Mapa konturowa gminy Obrazów, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Święcica”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Święcica”
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego
Mapa konturowa powiatu sandomierskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Święcica”
Ziemia50°42′19″N 21°34′46″E/50,705278 21,579444

Święcicawieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Obrazów[4][5]. W okolicach wsi znajdują się dwa kurhany.

Prywatna wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sandomierskim województwa sandomierskiego[6]. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego.

Historia

Święcica była w średniowieczu folwarkiem rycerskim i należała do rodu Święcickich herbu Jastrzębiec. Na przełomie XVIII i XIX wieku właścicielem wsi był podpułkownik Feliks Ślubicz-Załęcki, kawaler Virtuti Militari i Legii Honorowej, uczestnik kampanii napoleońskiej. Po nim przejął Święcicę Franciszek Chomętowski, który jako poseł w 1831 roku podpisał się pod aktem detronizacji cesarza Mikołaja I jako króla Polski. Jego syn Władysław (1829–1876), urodzony w pobliskim Usarzowie, zasłynął jako pisarz, historyk oraz kustosz zbiorów bibliotecznych Krasińskich i Konstantego Świdzińskiego.

Kolejnymi właścicielami wsi byli Bukowińscy. W 1871 roku w Święcicy urodził się Władysław Bukowiński, używający pseudonimu „Selim” poeta, krytyk literacki i teatralny. Przed stu laty założył i redagował miesięcznik literacko-artystyczny i naukowy „Sfinks”, z którym współpracowali m.in. Stefan Żeromski i Tadeusz Miciński.

W Święcicy zachował się dwór Bukowińskich. Nie bardzo już jednak przypomina szlachecką rezydencję z XIX wieku, ponieważ został przebudowany. Po wojnie mieściła się w nim szkoła, a obecnie jest zamieszkały przez kilka rodzin. Zobaczyć go można w starym zaniedbanym parku, obok bloków mieszkalnych i zniszczonych budynków produkcyjnych. To pozostałość po zakładach usług technicznych, jakie działały na podworskim majątku.

Po Bukowińskich została w Święcicy jeszcze jedna pamiątka – ruiny spichlerza z frontową ścianą w formie portyku, na którym widnieje data „1873”. Położony ok. 200 m na południe od dawnego dworu budynek jest otoczony ze wszystkich stron zaroślami. Od lat nie jest wykorzystywany, mocno zniszczony i skazany na zawalenie.

Zabytki

Park z XIX w., wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.709 z 20.12.1957)[7].

Przypisy

  1. Wieś Święcica w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2022-03-16] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1271 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz.1, Mapy, plany, Warszawa 1993, k. 3.
  7. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 53 [dostęp 2016-01-19].

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
Sandomierz County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Sandomierz County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.90 N
  • S: 50.50 N
  • W: 21.33 E
  • E: 21.88 E