KIC 8462852

KIC 8462852
Ilustracja
Mapa pokazująca lokalizację gromady NGC 6866, KIC 8462852 znajduje się pomiędzy nią a ο¹ Cygni (31 Cygni)
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Łabędź

Rektascensja

20h 06m 15,45s[1]

Deklinacja

+44° 27′ 24,7″[1]

Odległość

~1480 ly
~454 pc[2]

Wielkość obserwowana

12,01[3]m

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

żółto-biały karzeł

Typ widmowy

F3 V/IV[4]

Masa

~1,40[1]

Promień

~1,699[1]

Gęstość

~401,8[1] kg/m³

Okres obrotu

~0,88 dnia[4]

Przyspieszenie grawitacyjne

~4,124[1]

Temperatura

~6584[1] K

Alternatywne oznaczenia
2MASS: J20061546+4427248
WISE J200615.45+442724.6,
TYC 3162-665-1

KIC 8462852 (gwiazda Boyajian) – jedna z gwiazd w konstelacji Łabędzia. Jest to żółto-biały karzeł typu widmowego F, o promieniu około 1,7 raza większym od promienia Słońca i o masie 1,4 raza większej, u której zaobserwowano nietypowe, nieregularne i znaczne spadki jasności.

Historia obserwacji

KIC 8462852 była obserwowana już w roku 1890.[5][6][7] Gwiazda została wpisana do katalogów Tycho, 2MASS, UCAC4 oraz WISE[8] (opublikowane zostały kolejno w latach 1997, 2003, 2009 i 2012)[9][10][11][12].

Głównym źródłem danych na temat wahań jasności gwiazdy jest teleskop Kepler. Podczas swej pierwszej oraz przedłużonej misji od 2009 do 2013 regularnie monitorował krzywe światła ponad 100 000 gwiazd na obszarze nieba w rejonie gwiazdozbiorów Łabędzia i Lutni[13].

Badania i nietypowość

O nietypowości KIC 8462852 naukowcy informowali już w 2011 roku[14][15]. Jako powód dużych spadków jasności gwiazdy podali, że prawdopodobnie gwiazdę w ciasnej formacji okrąża chmura materii[14]. W 2014 roku dziwne zachowanie gwiazdy zauważyła i zainteresowała nim szersze grono naukowców amerykańska astronom Tabetha Boyajian, dlatego obecna oficjalna nazwa KIC 8462852 to Gwiazda Boyajian, a nieoficjalna – Gwiazda Tabby[16].

We wrześniu 2015 roku naukowcy z Cornell University opublikowali wnioski z badań nietypowych wahań jasności gwiazdy, z danych zebranych przez Kosmiczny Teleskop Keplera, które sugerowały nieokresowe, sięgające 20% spadki jasności. Jako prawdopodobne wyjaśnienie takich wyników podali możliwość okrążania gwiazdy przez zbity obłok pyłu – pozostałości po kometach[4].

Po dalszych badaniach część naukowców, w tym Jason Wright – astronom z Pennsylvania State University, zasugerował kontrowersyjne rozwiązanie anomalii KIC 8462852. Według Wrighta za nieprawidłowości może odpowiadać rój sztucznie wytworzonych urządzeń do pozyskiwania energii z gwiazdy (coś na kształt zalążka sfery Dysona lub satelitów Dysona–Harropa, które mogą być przejawem występowania cywilizacji typu II w skali Kardaszewa[17]). Wyjaśnienie to jest zgodne z sugerowanymi wcześniej przez członków projektu SETI postulatami, że najłatwiej będzie nam wykryć pozaziemskie cywilizacje, odnajdując ich technologiczne wielkie konstrukcje orbitujące gwiazdy[14][18][19].

Zobacz też

  • Galaxy Zoo – projekt macierzysty dla Planet Hunters

Przypisy

  1. a b c d e f g KEPLER TARGET OVERVIEW PAGE (ang.). exoplanetarchive.ipac.caltech.edu. [dostęp 2015-10-16].
  2. Sarah Fecht: Have We Detected Megastructures Built By Aliens Around A Distant Star? (ang.). popsci.com, 2015-10-14. [dostęp 2015-10-16].
  3. KIC 8462852 w bazie SIMBAD (ang.)
  4. a b c T. S. Boyajian, D. M. LaCourse, S. A. Rappaport, D. Fabrycky, D. A. Fischer, D. Gandolfi, G. M. Kennedy, M. C. Liu, A. Moor, K. Olah, K. Vida, M. C. Wyatt, W. M. J. Best, F. Ciesla, B. Csak, T. J. Dupuy, G. Handler, K. Heng, H. Korhonen, J. Kovacs, T. Kozakis, L. Kriskovics, J. R. Schmitt, Gy. Szabo, R. Szabo, J. Wang, S. Goodman, A. Hoekstra, K. J. Jek: Planet Hunters X. KIC 8462852 – Where's the Flux? (ang.). Cornell University Library, 2015-09-11. [dostęp 2015-10-16].
  5. Jacob Aron: Comets can't explain weird ‘alien megastructure’ star after all. W: New Scientist [on-line]. 15 stycznia 2016. [dostęp 2016-01-16].
  6. Bradley E. Schaefer: KIC 8462852 Faded at an Average Rate of 0.165+-0.013 Magnitudes Per Century From 1890 To 1989. 13 stycznia 2016.
  7. Michael Hippke, Daniel Angerhausen: KIC 8462852 did likely not fade during the last 100 years. 8 lutego 2016.
  8. TYC 3162-665-1. W: SIMBAD [on-line]. [dostęp 2016-06-17].
  9. Hipparcos. European Space Agency. [dostęp 2016-06-17].
  10. About 2MASS. California Institute of Technology. [dostęp 2016-06-17].
  11. USNO CCD Astrograph Catalog (UCAC). United States Naval Observatory. [dostęp 2016-06-17].
  12. Whitney Clavin, J. D. Harrington: NASA Releases New WISE Mission Catalog of Entire Infrared Sky. NASA, 14 marca 2012. [dostęp 2016-06-17].
  13. Kepler: FAQ. NASA. [dostęp 2016-06-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 lipca 2016)].
  14. a b c Ross Andersen: The Most Mysterious Star in Our Galaxy (ang.). The Atlantic, 2015-10-13. [dostęp 2015-10-16].
  15. Wiktoria Beczek: KIC 8462852 – gwiazda, która sprawiła, że naukowcy mówią poważnie o obecności kosmitów. gazeta.pl, 2015-10-15. [dostęp 2015-10-16].
  16. Kimberly M. S. Cartier, Jason T. Wright. Dziwne sygnały z odległej gwiazdy. „Świat Nauki”, s. 30-35, czerwiec 2017. Warszawa: Prószyński Media Sp. z o.o.. ISSN 0867-6380. 
  17. Ian O'Neill: Has Kepler Discovered an Alien Megastructure? (ang.). news.discovery.com, 2015-10-14. [dostęp 2015-10-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-11)].
  18. Astronomowie w kropce. Kepler znalazł twór obcej cywilizacji?. national-geographic.pl, 2015-10-15. [dostęp 2015-10-16].
  19. Allison Eck: Bizarre Data From Far-Off Star May Suggest a Solar-Collecting Megastructure (ang.). NovaNext, 2015-10-15. [dostęp 2015-10-16].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

NGC 6866 map.png
Autor: Roberto Mura, Licencja: CC BY-SA 3.0
Map of NGC 6866