Mary Ann Cotton

Mary Ann Cotton

Mary Ann Cotton, ok. 1870
Data urodzenia	październik 1832
Data śmierci	24 marca 1873
Zawód, zajęcie	seryjna morderczyni, trucicielka
Narodowość	brytyjska

Mary Ann Cotton (ur. w październiku 1832, zm. 24 marca 1873) – angielska seryjna morderczyni, skazana na śmierć i powieszona w marcu 1873 za otrucie arszenikiem trzech z czterech swoich mężów. Podczas procesu i po nim przypuszczano, że liczba jej ofiar mogła sięgnąć dwudziestu jeden. Wśród nich miało być jedenaścioro z trzynaściorga jej dzieci, a także dwóch kochanków, przyjaciółka morderczyni i matka przyjaciółki.

Wszystkich zbrodni miała dokonać z motywów finansowych: w większości przypadków po śmierci ofiar to ona sama zgłaszała się po odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia na życie.

Arszenik był w owym czasie powszechnie dostępną trutką przeciwko gryzoniom, był także wykorzystywany do produkcji przedmiotów codziennego użytku, kosmetyków czy ozdób^[1]. Trucizna ta u ludzi, zwłaszcza podawana sukcesywnie, wywołuje zatrucie arszenikiem objawiające się m.in. bólami brzucha, wymiotami i biegunką, a w odpowiednio wysokich dawkach może prowadzić do śmierci. Podobne objawy zaobserwowano u dzieci Mary Ann Cotton. Wedle dostępnych szacunków około jedną trzecią wszystkich otruć w wiktoriańskiej Anglii dokonano za pomocą arszeniku^[1].

Historia Mary Ann Cotton, pierwszej znanej seryjnej morderczyni na Wyspach Brytyjskich, rozpalała wyobraźnię współczesnych, szczególnie w północno-wschodniej Anglii, gdzie jej proces był szeroko opisywany w prasie^[1]; została także unieśmiertelniona w dziecięcych wyliczankach i rymowankach ułożonych jeszcze przed jej egzekucją, lub wkrótce po niej^[2][3]. Z czasem jednak została niemal zupełnie zapomniana^[4], a w kulturze masowej Wielkiej Brytanii jej rola jako ikony seryjnego mordercy została przejęta przez innych zbrodniarzy, zwłaszcza przez aktywnego kilkanaście lat później Kubę Rozpruwacza^[5].

Dopiero w stulecie egzekucji, w 1973 na Wyspach Brytyjskich ukazała się biografia morderczyni autorstwa Arthura Appletona, dzięki której jej historia na nowo trafiła do szerszego odbiorcy^[4]. W ostatnich kilkudziesięciu latach notuje się jednak zwiększone zainteresowanie jej przypadkiem, jej historia bywa wykorzystywana m.in. jako przykład konieczności pogłębionych badań ról społecznych dla zrozumienia fenomenu seryjnych zabójców^[6]. W 2015 sieć telewizyjna ITV rozpoczęła nagrywanie dwuodcinkowego miniserialu telewizyjnego Dark Angel (Mroczny Anioł) opartego na motywach historii morderczyni, z Joanne Froggatt w roli Mary Ann Cotton^[7][8].

Przypisy

Bibliografia

• JudithJ. Flanders JudithJ., The Invention of Murder: How the Victorians Revelled in Death and Detection and Created Modern Crime, HarperPress, 2011, ISBN 978-0-00-724888-9 [dostęp 2015-11-29]  (ang.).
• BarbaraB. Hodgson BarbaraB., ITV drama about Durham serial killer Mary Ann Cotton called 'Dark Angel' starts filming, Chronicle Live, 26 sierpnia 2015 [dostęp 2015-11-29] .
• WendyW. Robertson WendyW., Mary Ann Cotton: serial killer – or innocent victim?, „The Northern Echo”, 2015 [dostęp 2015-11-29] .
• DavidD. Wilson DavidD., Mary Ann Cotton: Britain’s First Female Serial Killer, Waterside Press, 1 lutego 2013, ISBN 978-1-908162-30-4 [dostęp 2015-11-29]  (ang.).
• ElizabethE. Yardley ElizabethE., DavidD. Wilson DavidD., Female serial killers in social context: Criminological institutionalism and the case of Mary Ann Cotton, wyd. epub, Policy Press, 26 sierpnia 2015, ISBN 978-1-4473-2647-2 [dostęp 2015-11-29]  (ang.).