Rondo (literatura)

Rondo – układ stroficzny, który narodził się w średniowiecznej poezji francuskiej[1]. Posiada od 8 do 15 wersów, dwa rymy i refren, powtarzający pierwsze słowa utworu dwu- lub trzykrotnie na końcu każdej zwrotki, lecz nierymujący się z resztą wersów[2]. Najczęściej stosowano ronda 13- i 15-wersowe, których wersy rozciągały się na 8 lub 10 sylab.

W średniowiecznej liryce francuskiej ronda pisali François Villon i Charles d'Orléans[3]. W poezji polskiej po ten typ strofy sięgał Zenon Przesmycki. Ronda pisał również Antoni Lange.

Ze wszystkich rzeczy, które są w naturze,
Śmierć mię dziś jedna swym urokiem nęci:
Bo ma uśmiechów najpiękniejsze róże,
Szelest najcichszy w swoich skrzydeł piórze —
Jak kołysanka wiecznej niepamięci.
Śmierć jest to podróż nad wszystkie podróże,
Co nam ukwieci byt i rozdyamenci,
Gdzie życia czarne toczą się kałuże
Ze wszystkich rzeczy.
Z chaosu życia rwiemy się ku górze,
Lecz duch się wiecznie na nizinach smęci —
I błądzim, niby na krzyżach rozpięci!
O śmierci, gdy się w łonie twem zanurzę,
Ty ład mi wlejesz w przeźroczyste kruże
Ze wszystkich rzeczy.

W Czechach ronda pisali Jaroslav Vrchlický, Jiří Mahen i Vitězslav Nezval[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 328. ISBN 978-83-233-4066-9.
  2. ↑ Janusz Sławiński: Rondo, [w:] Michał Głowiński, Teresa Kostkiewiczowa, Aleksandra Okopień-Sławińska, Janusz Sławiński, Słownik terminów literackich, Wrocław 2002.
  3. ↑ Zobacz: Karol Orleański, Ronda i ballady, tłum. Jacek Kowalski, Tychy 2000.

Linki zewnętrzne