Strzeszów (województwo dolnośląskie)

Strzeszów
	wieś
	; Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	trzebnicki
Gmina	Wisznia Mała
Liczba ludności (III 2011)	1040
Strefa numeracyjna	71
Kod pocztowy	55-114
Tablice rejestracyjne	DTR
SIMC	0883100
	Położenie na mapie gminy Wisznia Mała Strzeszów
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Strzeszów
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Strzeszów
	Położenie na mapie powiatu trzebnickiego Strzeszów
	51°14′40″N 17°00′33″E/51,244444 17,009167

Artykuł	51°14′40″N 17°0′33″E
- błąd	38 m
WD	51°14'N, 16°56'E
- błąd	19899 m
Odległość	938 m

Pałac w Strzeszowie

Strzeszów (niem. Striese^[2]) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Wisznia Mała.

Demografia

Miejscowość jest podzielona na starą i nową. Obie części zamieszkuje obecnie (III 2011 r.) 1040 osób^[1].

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wrocławskiego.

Nazwa

15 marca 1947 nadano miejscowości polską nazwę Strzeszów^[2].

Historia

Miejscowość po raz pierwszy została wymieniona pod nazwą Stresevic w dokumencie wydanym przez księcia Henryka I Brodatego w 1204 roku. W dokumencie tym książę śląski przekazywał wieś nowo ufundowanemu przez siebie klasztorowi cysterek w Trzebnicy. Kolejne wzmianki pochodzą z XIV w. i dotyczą kościoła parafialnego w Strzeszowie. Miejscowość została wówczas zapisana pod nazwą Stresow (1374 r.) i Stresicz (1376 r.). Strzeszów został zniszczony poważnie na początku XV wieku, podczas wojen husyckich. Spalony wówczas kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego odbudowano dopiero w 1498 r. w stylu gotyckim. Później kilkakrotnie odnawiany, na początku XIX w. otrzymał oddzielnie stojącą dzwonnicę. Obecnie w świątyni najstarszą częścią jest późnorenesansowy strop pochodzący z XVII wieku. Niedaleko od kościoła stoi dwór zbudowany w stylu renesansowym w drugiej połowie XVI wieku, po zmianach w XVIII w. uzyskał charakter pałacowy. Rozbudowany na początku XX wieku.

Pałac i miejscowość uniknęły poważniejszych zniszczeń doby wojny trzydziestoletniej. Sam pałac został przebudowany i rozbudowany w latach 1650–1660, a następnie dwukrotnie uszkodzony i splądrowany przez wojska rosyjskie w czasie wojny siedmioletniej (1756–1763). Odbudowano go, a w latach 1900–1902 powiększono i przebudowano w stylu neobarokowym. W takiej postaci pałac istnieje do dziś. Po śmierci Albrechta Rehdigera, majątek odziedziczył jego siostrzeniec. Siostra Albrechta, Elisa, wyszła za Karla von Witzendorff. W efekcie właścicielem Strzeszowa został pułkownik Hans von Witzendorff, który w 1913 r. otrzymał zgodę na używanie herbu i nazwiska rodu Rehdiger. W 1941 r. przekazał on majątek synowi Gotthardowi. W 1945 r. pułkownik został zamordowany przez Rosjan.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są^[3]:

kościół filialny pw. św. Jadwigi, obecnie pw. Podwyższenia Krzyża Świętego, pierwsza wzmianka z 1374, obecny z końca XV wieku, przebudowany na początku XX wieku. Gotycki portal zakrystii, pieta z ok. 1500, renesansowe malowidła stropu, ambona, ołtarz boczny bez mensy^[4]
drewniana dzwonnica z XIX wieku
zespół pałacowy:
- pałac z XVI wieku, przebudowany w XVIII i drugiej połowie XIX wieku; prawdopodobnie w miejscu dzisiejszego pałacu znajdował się już wcześniej drewniany dwór obronny lub myśliwski. W 1559 r. nabył go od księcia Oleśnickiego (von Oels) późniejszy starosta generalny księstwa wrocławskiego, Nicolaus II von Rehdiger. Był to jedynie zastaw, ale już w 1567 r. przeszedł na jego własność. Stąd też na prawym skrzydle elewacji od zachodniej strony widnieje ozdobna data. W tym samym roku Rehdiger na miejscu książęcego dworu zbudował pałac otoczony fosą. W 1588 r. utworzył tu fideikomis przekazany jego synom i w tej rodzinie majątek pozostał do 1904 roku, kiedy zmarł Albrecht Rehdiger. W 1945 r. pałac stał się siedzibą kwatery głównej wojsk radzieckich. Gromadzono w nim także oficerów niemieckich wziętych do niewoli podczas oblężenia Wrocławia. Do 1947 r. w pałacu mieścił się szpital wojskowy Armii Czerwonej, a następnie, całkowicie ogołocony budynek, został przejęty przez władze polskie i przekazany miejscowemu PGR-owi. W tym czasie w budynku znajdowały się m.in. świetlica i przedszkole. Po upadku PGR-u pałac stał pusty, był grabiony i dewastowany, w 1995 r. przeszedł w prywatne ręce, co uratowało obiekt przed kompletną ruiną.
- park z drugiej połowy XIX wieku

Klimat

Strzeszów jest położony w strefie klimatów umiarkowanych szerokości geograficznej, w typie klimatu przejściowego, podlegającego wpływom oceanicznym i kontynentalnym.

W miejscowości przeważają masy powietrza polarno-morskiego i polarno-kontynentalnego; fronty atmosferyczne przemieszczają się przez 220 dni w roku z przewagą frontów chłodnych. Średnie miesięczne ciśnienie atmosferyczne waha się od 999,6 hPa (kwiecień) do 1003,6 hPa (październik); dominują kierunki wiatru z sektora zachodniego. Dni pogodnych jest około 141 w roku, najwięcej we wrześniu, pochmurnych około 206, najwięcej w listopadzie; usłonecznienie wynosi średnio 1556 godzin w roku. Średnia roczna temperatura powietrza osiąga +9,0°C; najchłodniejszy jest styczeń (średnio -0,4°C), najcieplejszy lipiec (średnio +18,8°C). W ciągu roku występuje 40 dni gorących, czyli takich, w których maksymalna temperatura przekracza +25°C (z czego 9 dni jest upalnych, z temperaturą powyżej +30°C); dni mroźnych, z temperaturą maksymalną poniżej 0°C jest w Strzeszowie 28 rocznie [24]. Najdłuższą, trwającą 114 dni, termiczną porą roku jest lato; zima trwa 65 dni. Największe średnie miesięczne sumy opadu wynoszą 79 mm (lipiec), najmniejsze 30 mm (luty); średnio notuje się 158 dni z opadem w roku (z maksimum w zimie). Burze występują średnio 25 razy w roku, pokrywa śnieżna zalega średnio przez 35 dni w roku.

Transport publiczny

Przez miejscowość kursują autobusy linii nr 602 (Wisznia Mała – Strzeszów – Ozorowice – Szewce – Wisznia Mała).

Festiwale

W 2011 r. w Strzeszowie po raz pierwszy odbył się, urządzany dotychczas w Trzebnicy, festiwal rockowy Pazur, na którym zagrało 12 zespołów rockowych.

Przypisy

↑ ^a ^b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 37, poz. 297).
↑ Architektura: Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2012-01-11. s. 178. [dostęp 2012-10-18]. (pol.).
↑ JanuszJ. Czerwiński JanuszJ., RyszardR. Chanas RyszardR., Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 429 .

Bibliografia

Cetwiński Czesław, Zabytki architektury w województwie wrocławskim; Wyd. Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu, 1987

Linki zewnętrzne

[GUS-1] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.

[MP-2] Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 15 marca 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 37, poz. 297).

[3] Architektura: Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2012-01-11. s. 178. [dostęp 2012-10-18]. (pol.).

[dolnyslask-4] JanuszJ. Czerwiński JanuszJ., RyszardR. Chanas RyszardR., Dolny Śląsk - przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka, 1977, s. 429 .

[1]

[2]

[3]

[4]

Sołectwa	Kryniczno Krzyżanowice Ligota Piękna Machnice Malin Mienice Ozorowice Pierwoszów Piotrkowiczki Psary Rogoż Strzeszów Szewce Szymanów Wisznia Mała Wysoki Kościół
Osady	Biskupice Cienin Raków
Integralne części wsi	Gaj Kalina Raków Wielki

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne