Aarre Merikanto

Aarre Merikanto
Ilustracja
Aarre Merikanto w 1950
Data i miejsce urodzenia29 czerwca 1893
Helsinki
Pochodzeniefińskie
Data i miejsce śmierci28 września 1958
Helsinki
Instrumentyfortepian
Gatunkimuzyka poważna, muzyka romantyczna, modernizm
Zawódkompozytor, pianista

Aarre Merikanto (ur. 29 czerwca 1893 w Helsinkach, zm. 28 września 1958 tamże[1][2]) – fiński kompozytor, pianista[2]. Uważany jest za kluczową postać we wczesnym fińskim modernizmie[3] (razem z Väinö Raitio i Ernestem Pingoudem), a kilka jego dzieł, w szczególności opera Juha, zyskało rozgłos[4].

Życiorys

Wczesne lata

Był synem Liisy Häyrynen i słynnego kompozytora, profesora Oskara Merikanto. Gry na fortepianie nauczył go ojciec[3]. Swoje dzieciństwo spędził w Vilppula w Finlandii. Studiował muzykę w Helsinkach w 1911, w Lipsku w latach 1912-1914. Po powrocie do Finlandii Merikanto miał pierwszy koncert kompozytorski w Helsinkach 10 listopada 1914 roku. Niedługo później ponownie wyjechał studiować, tym razem w Moskwie w latach 1916-1917. Po spróbowaniu swoich sił w różnych dziełach operowych na tematy rycerskie, ukończył swoją pierwszą operę Helena do libretta Jalmari Finne w 1912 roku[3]. Wczesny styl Merikanto był zakorzeniony w fińskim romantyzmie, ale w latach 20. XX w. rozwinął on osobisty styl modernistyczny. Swój styl opierał na dodekafonii.

Uczestnik wojny

W 1918 r. Merikanto wziął udział w wojnie wyzwoleńczej i pozostał więźniem czerwonych. Jego trzeci koncert 30 listopada 1918 roku, zaraz po wyjściu z niewoli, nie został dobrze przyjęty[2].

Działalność po 1918

Od 1919 r. Był żonaty z Meri Grönmark. Miał z nią syna Ukri Merikanto, który został rzeźbiarzem. Po roku 1920 zaczął tworzyć dzieła, które odnosiły sukcesy na krajowym rynku muzycznym. Od początku lat 30. jego styl kompozycyjny stał się mniej radykalny i bardziej znany z kompozycji operowych. Wpłynąć na to mogło stosowanie morfiny oraz zmiana poglądów politycznych na te bardziej konserwatywne[2].

Aarre Merikanto ze swoim ojciem Oskarem Merikanto (1919)

Lata profesorskie

Aarre Merikanto był profesorem muzyki w Akademii Sibeliusa od 1951 roku aż do śmierci. Większość fińskich kompozytorów urodzonych między wojnami światowymi była jego uczniami i jego wpływ był silnie odczuwalny[5]. Pod jego kierownictwem przez akademię przewinęli się m.in. Einojuhani Rautavaara, Aulis Sallinen, Faith Meriläinen i Paavo Heininen.

Śmierć

Merikanto w czasach rozkwitu swojego stylu (1920)

U Merikanto zdiagnozowano w końcówce 1956 r. raka płuc. Zmarł 28 września 1958, w wieku 65 lat[3]. Został pochowany we wspólnym grobie z ojcem, a w 2010 w jego mogile został również pochowany jego syn.

Ważniejsze dzieła

  • Juha (opera) ukończona w 1922 r., prawykonana w 1963 r.
  • Koncerty fortepianowe (I 1914, II 1937, III 1955)
  • Koncerty wiolonczelowe (I 1919, II 1941).
  • Poematy symfoniczne Lemminkäinen (1916), Pan (1924), Notturno 1928, Uprowadzenie Kyllikki (1936)
  • Fantasia (1923)
  • Studium symfoniczne (1928)
  • Pieśń o mieście nad morzem (kantata,1949-50)
  • Trzy wrażenia (1940)

Przypisy

  1. ↑ Aarre Merikanto, geni_family_tree [dostęp 2018-01-23] (ang.).
  2. ↑ a b c d YLE Teema | Sininen laulu | Taiteilijat | Musiikki | Merikanto Aarre, vintti.yle.fi [dostęp 2018-01-23].
  3. ↑ a b c d Aarre Merikanto - a battered genius, „FMQ”, 21 sierpnia 2017 [dostęp 2018-01-23] (ang.).
  4. ↑ Etusivu, kansallisbiografia.fi [dostęp 2018-01-23] (ang.).
  5. ↑ Merikanto, Aarre (1893-1958): Fennica Gehrman - Finnish sheet music, www.fennicagehrman.fi [dostęp 2018-01-23] (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Aarre-Merikanto-1920s.jpg
Photograph of the Finnish composer Aarre Merikanto (1893–1958).
Aarre-Merikanto-1950s.jpg
Photograph of the Finnish composer Aarre Merikanto (1893–1958).
O ja A Merikanto.jpg
Finnish composers, father and son: Oskar Merikanto (1868–1924) and Aarre Merikanto (1893–1958).