Julian Maślanka

Julian Maślanka
Data i miejsce urodzenia

5 marca 1930
Łukawiec

Data i miejsce śmierci

7 września 2020
Kraków

profesor nauk filologicznych
Specjalność: literaturoznawstwo
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1963

Habilitacja

1968

Profesura

1979

Polska Akademia Umiejętności
Status

dyrektor Wydziału Filologicznego PAU

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi

Julian Józef Maślanka (ur. 5 marca 1930 w Łukawcu[1], zm. 7 września 2020 w Krakowie[2]) – polski historyk literatury i edytor, członek Polskiej Akademii Umiejętności, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Życiorys

Był synem Adama Maślanki i Pauliny, z d. Szuberla. Jego rodzice byli rolnikami[1].

W 1949 ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Henryka Sienkiewicza w Łańcucie, następnie rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, które, po przymusowej przerwie w latach 1952–1953, ukończył w 1955[1]. W latach 1956–1962 pracował w Domu Kultury Huty im. Lenina w Krakowie. W 1963 obronił pracę doktorską „Zorian Dołęga Chodakowski – jego miejsce w kulturze polskiej i wpływ na piśmiennictwo romantyczne", napisaną pod kierunkiem Stanisława Pigonia[1]. W latach 1963–1967 był sekretarzem naukowym Ośrodka Badań Prasoznawczych w Krakowie, w latach 1964–1967 redaktorem naczelnym pisma Zeszyty Prasoznawcze[1]. W 1968 uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy „Słowiańskie mity historyczne w literaturze polskiego oświecenia” i rozpoczął pracę w Instytucie Filologii Polskiej UJ, w latach 1972–1975 był prodziekanem Wydziału Filologicznego UJ, w latach 1971–1975 był redaktorem naczelnym Prac Historycznoliterackich wydawanych w ramach Zeszytów Naukowych UJ[1]. W latach 1975–1978 i 1979–1981 wykładał w Katedrze Języka i Literatury Polskiej Nancy-II, w latach 1976–1980 był kierownikiem tej katedry[1]. W 1979 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, w 1986 tytuł profesora zwyczajnego[1]. Od 1995 do 2000 był redaktorem naczelnym Ruchu Literackiego[1][3].

W latach 1969–1981 był członkiem Komitetu Słowianoznawstwa PAN[4]. W 1991 został członkiem korespondentem, w 1997 członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności[5], był sekretarzem naukowym Wydziału Filologicznego PAU (do 2000), od 2004 wicedyrektorem, od 2005 dyrektorem tego Wydziału. W latach 1993–1997 był członkiem Komitetu Nauk o Literaturze Polskiej Polskiej Akademii Nauk[1][4].

W 1976 został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, w 1990 Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[1].

Twórczość

Jako historyk literatury debiutował w 1955 artykułem Zorian Dołęga Chodakowski opublikowanym w Kwartalniku Instytutu Polsko-Radzieckiego. W latach 60. opublikował ok. 100 biogramów w ramach cyklu Materiały do słownika dziennikarzy i publicystów polskich na łamach Zeszytów Prasoznawczych, W 1984 opublikował pracę Literatura a dzieje bajeczne (wyd. rozszerzone w 1990) oraz szkice Polska folklorystyka romantyczna, w 2001 tom Z dziejów literatury i kultury. Opracował pisma Zoriana Dołęgi-Chodakowskiego O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem oraz inne pisma i listy (1967), za co otrzymał w 1968 Nagrodę Wydziału I PAN oraz Śpiewy sławiańskie pod strzechą wiejską zebrane (1973), a także Poezje Augusta Antoniego Jakubowskiego (1973 – również nagrodzony Nagrodą Wydziału I PAN). Był redaktorem Encyklopedii wiedzy o prasie (wyd. 1976), przygotował do wydania wybór prac Antoniego Małeckiego Od antyku do romantyzmu (1979) i Stanisława Pigonia Poprzez stulecia. Studia z dziejów literatury i kultury (1984). Dla serii Biblioteka Narodowa przygotował Myszeidos pieśni X Ignacego Krasickiego[1]. W 1987 został członkiem zespołu redakcyjnego Dzieł wszystkich Cypriana Kamila Norwida, w 1993 członkiem Komitetu Redakcyjnego Wydania Rocznicowego „Dzieł” Adama Mickiewicza[1]. Dla tej ostatniej edycji opracował tom 7 Pisma historyczne; Wykłady lozańskie (wyd. 1996), tom 8 Literatura słowiańska. Kurs pierwszy (wyd. 1997), tom 9 Literatura słowiańska. Kurs drugi (wyd. 1997), tom 10 Literatura słowiańska. Kurs trzeci (wyd. 1998) i tom 11 Literatura słowiańska. Kurs czwarty (wyd. 1998)[4].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Tom piąty. L–M, wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1997, s. 325-327
  2. ↑ Bogdan Gancarz Nie żyje prof. Julian Maślanka
  3. ↑ Marian Zaczyński Julian Maślanka – historyk literatury polskiej, slawista, edytor, prasoznawca, bibliograf, nauczyciel akademicki. Biobibliografia
  4. ↑ a b c Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Tom dziesiąty. Ż i uzupełnienia do tomów 1–9, wyd. Fundacja Akademia Humanistyczna i IBL PAN, Warszawa 2007, s. 582
  5. ↑ Członkowie. „Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności”. Rok 2015/2016, s. 14, 2016. Kraków: Polska Akademia Umiejętności. [dostęp 2020-09-13].