Monaster Smolny
 nr rej. 7810656000[1] | |
 (c) Alex 'Florstein' Fedorov, CC BY-SA 4.0 Widok na sobór monasterski | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miasto wydzielone | |
| Miejscowość | |
| Kościół | |
| Rodzaj klasztoru | |
| Eparchia | |
| Klauzura | nie |
| Typ monasteru | żeński |
| Liczba mniszek (1744) | 200 |
| Obiekty sakralne | |
| Sobór | Zmartwychwstania Pańskiego |
| Fundator | |
| Styl | |
| Data zamknięcia | 1764 |
Położenie na mapie Petersburga  | |
Położenie na mapie Rosji  | |
 59°56′55″N 30°23′42″E/59,948611 30,395000 | |
Monaster Smolny (Smolny Monaster Zmartwychwstania Pańskiego) – nieczynny żeński klasztor prawosławny w Petersburgu, założony na polecenie carycy Elżbiety Romanowej, funkcjonujący w latach 1744–1764.
Historia
Monaster został usytuowany na placu, gdzie w okresie tworzenia przez Piotra I rosyjskiej floty wyrabiano smołę na potrzeby okrętów. Stąd pochodzi jego powszechnie używana potoczna nazwa[2]. Caryca Elżbieta Romanowa zleciła budowę klasztoru prawdopodobnie dlatego, że miała zamiar sama wycofać się do niego, gdy podeszły wiek uniemożliwi jej spełnianie obowiązków państwowych. Kompleks budynków klasztornych zaprojektował Bartolomeo Rastrelli[2]. W monasterze miało stale zamieszkiwać 200 mniszek, co sprawiło, że w 1764, po wprowadzeniu podziału klasztorów na klasy został on zakwalifikowany do najwyższej, pierwszej, przewidzianej dla największych liczebnie wspólnot. Jednak już cztery lata później klasztor został zlikwidowany (w 1764 pozostało w nim pięć mniszek[3]), zaś jego zabudowania przejął Instytut Szlachetnie Urodzonych Panien[4]. Adaptacją budynków monasterskich na szkołę zajął się architekt Jurij Felten[5]. Według innego źródła klasztor formalnie istniał do 1822, gdy został zamknięty z braku sióstr[3].
Władysław Serczyk w następujący sposób opisuje sobór monasterski, który nazywa najpiękniejszym elementem całego kompleksu:
Dzięki zbliżeniu do siebie tradycyjnych w rosyjskim budownictwie sakralnym pięciu wież uzyskano smukłą, strzelistą sylwetkę, nie przypominającą niemal zupełnie swoich średniowiecznych pierwowzorów[2].
Zaprojektowany przez Rastrellego sobór nie został ukończony za jego życia (architekt zmarł w 1771)[2]; prace nad wykończeniem wnętrza obiektu trwały jeszcze po zlikwidowaniu klasztoru, dla którego był wznoszony, do 1835[6]. Wzorem dla włoskiego architekta była cerkiew Zaśnięcia Matki Bożej w Moskwie, w słobodzie Pokrowka[7].
Kontynuatorem tradycji Monasteru Smolnego jest powstały w 1849 Nowodziewiczy Monaster Zmartwychwstania Pańskiego[3].
Sobór Monasteru Smolnego został zamknięty w 1923. W późniejszym czasie był wykorzystywany jako magazyn, w 1974 otwarto w nim filię Muzeum Historii Leningradu, a w 1990 w obiekcie urządzono salę koncertową. W 2014 sobór został przekazany Rosyjskiemu Kościołowi Prawosławnemu, jednak przywrócenie funkcji liturgicznych nastąpiło dopiero 25 stycznia 2016[8]. Budynki dawnego Instytutu Smolnego są w posiadaniu różnych instytucji[6].
Przypisy
- ↑ Strona rejestru. [dostęp 2012-07-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-09)].
- ↑ a b c d Serczyk W.: Kultura rosyjska XVIII wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984, s. 172. ISBN 83-04-01396-7.
- ↑ a b c ВОСКРЕСЕНСКИЙ НОВОДЕВИЧИЙ МОНАСТЫРЬ (ros.). www.encspb.ru. [dostęp 2011-11-18].
- ↑ Sojkin P.: Prawosławnyja russkija obitieli. Petersburg: 1910, s. 187. ISBN 83-04-01396-7.
- ↑ Фельтен Юрий Матвеевич, walkspb.ru [dostęp 2021-10-03].
- ↑ a b Petersburg: Smolny Cathedral (ang.). www.saint-petersburg.com. [dostęp 2011-11-18].
- ↑ Jelena Lebiediewa, Церковь Успения Божией Матери на Покровке [dostęp 2017-10-28].
- ↑ Смольный собор Воскресения Христова в Санкт-Петербурге передан Русской Православной Церкви [dostęp: 25.01.2016.]
Media użyte na tej stronie
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Russia.
EquiDistantConicProjection : Central parallel :
* N: 54.0° N
Central meridian :
* E: 100.0° E
Standard parallels:
* 1: 49.0° N * 2: 59.0° N
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Because the southern Kuril islands are claimed by Russia and Japan, they are shown as disputed. For more information about this see: en:Kuril Islands dispute. These islands are since 1945 under the jurisdiction of the Russian Federation.
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol klasztoru do legendy mapy
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Obersachse (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Object: Saint Petersburg
- Description: Saint Petersburg locator map
- Author: Obersachse
- Created: 2007-05-16
- Source: image:Spb all districts 2005 abc rus.svg, drawn by Panther using Corel Draw
(c) Alex 'Florstein' Fedorov, CC BY-SA 4.0
To fotografia pomnika kulturowego dziedzictwa w Rosji; numer:
Flag of Saint Petersburg, Russia