Timon (Lacertidae)

Timon
Tschudi, 1836[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – jaszczurka perłowa (T. lepidus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

łuskonośne

Infrarząd

Scincomorpha

Rodzina

jaszczurkowate

Rodzaj

Timon

Typ nomenklatoryczny

Lacerta lepida Daudin, 1802

Synonimy
Gatunki

zobacz opis w tekście

Timonrodzaj jaszczurki z rodziny jaszczurkowatych (Lacertidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowo-zachodniej Europie, północnej Afryce i południowo-zachodniej Azji[2].

Morfologia

Gatunki z tego rależą do niego jedne z największych przedstawicieli Lacertidae, o długości od czubka pyska do kloaki mogącej przekraczać 20 cm. Samce osiągają większe rozmiary od samic[3].

Systematyka

Etymologia

Timon (Thimon): być może do sztuki Williama Shakespeare’a zatytułowanej Tymon Ateńczyk (ang. Timon of Athens)[4].

Podział systematyczny

Timon jest grupą monofiletyczną, najbliżej spokrewnioną z rodzajem Lacerta[5][6]. Rozdzielenie się tych dwóch linii ewolucyjnych nastąpiło prawdopodobnie około 18,5 mln lat temu, natomiast podział samego rodzaju Timon na dwa główne klady zaszedł około 14,5 mln lat temu[5][6].

Do rodzaju tradycyjnie zaliczano cztery gatunki[3], jednak do rangi odrębnych gatunków podniesione zostały T. kurdistanicus, dawniej uznawany za podgatunek T. princeps, oraz T. nevadensis[5][6]. Do rodzaju należą następujące gatunki[2]:

  • Timon kurdistanicus
  • Timon lepidusjaszczurka perłowa
  • Timon nevadensis
  • Timon pater
  • Timon princeps
  • Timon tangitanus

Kladogram rodzaju według Ahmadzadeha i współpracowników (2016), z podanym szacowanym czasem rozejścia się poszczególnych linii ewolucyjnych (w milionach lat)[6]

Timon 14,46 
 7,88 

 T. kurdistanicus



 T. princeps



 7,42 
 5,98 

 T. tangitanus



 T. pater



 5,66 

 T. lepidus



 T. nevadensis





Przypisy

  1. J.J. von Tschudi. Ueber ein neues Subgenus von Lacerta Cuv. „Isis von Oken”. 29, s. 551, 1836 (niem.). 
  2. a b P. Uetz & J. Hallermann: Genus: Timon (ang.). The Reptile Database. [dostęp 2018-12-16].
  3. a b E.N. Arnold, O. Arribas & S. Carranza. Systematics of the Palaearctic and Oriental lizard tribe Lacertini (Squamata: Lacertidae: Lacertinae), with descriptions of eight new genera. „Zootaxa”. 1430, s. 1–86, 2007. ISBN 978-1-86977-098-3 (ang.). 
  4. Reptilia. W: L. Agassiz: Nomenclator zoologicus, continens nomina systematica generum animalium tam viventium quam fossilium, secundum ordinem alphabeticum disposita, adjectis auctoribus, libris, in quibus reperiuntur, anno editionis, etymologia et familiis, ad quas pertinent, in singulis classibus. Soloduri: Jent et Gassmann, 1842–1846, s. 44. (łac.)
  5. a b c F. Ahmadzadeh, M.A. Carretero, D.J. Harris, A. Perera & W. Böhme. A molecular phylogeny of the eastern group of ocellated lizard genus Timon (Sauria: Lacertidae) based on mitochondrial and nuclear DNA sequences. „Amphibia-Reptilia”. 33 (1), s. 1–10, 2012. DOI: 10.1163/156853811X619718 (ang.). 
  6. a b c d F. Ahmadzadeh, M. Flecks, M.A. Carretero, W. Böhme, F. Ihlow, P. Kapli, A. Miraldo & D. Rödder. Separate histories in both sides of the Mediterranean: phylogeny and niche evolution of ocellated lizards. „Journal of Biogeography”. 43 (6), s. 1242–1253, 2016. DOI: 10.1111/jbi.12703 (ang.). 

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Perleidechse-20.jpg
Autor: unknown, Licencja: