Andrzej Kowerski

Andrzej Kowerski
Andrew Kennedy
Data i miejsce urodzenia

8 maja 1912
Łabunie koło Zamościa

Data śmierci

8 grudnia 1988

Miejsce spoczynku

St. Mary’s Cementry (Kensal Green) Wielka Brytania

Narodowość

polska

Stanowisko

agent wywiadu

Pracodawca

SOE

Partner

Krystyna Skarbek (do 1952)

Odrestaurowany grób Krystyny Skarbek i Andrzeja Kowerskiego, polskich agentów w służbie brytyjskiej SOE, na katolickim cmentarzu Kensal Green St. Mary w Londynie

Andrzej Kowerski, ps. Andrew Kennedy (ur. 8 maja 1912 w Łabuniach koło Zamościa, zm. 8 grudnia 1988) – agent brytyjskiej tajnej służby Kierownictwa Operacji Specjalnych (SOE), żołnierz Wojska Polskiego w czasie obrony Polski w 1939, współpracownik Krystyny Skarbek.

Młodość

Andrzej Kowerski urodził się 8 maja 1912 r. w Łabuniach koło Zamościa. Jego rodzicami byli Stanisław Kowerski, doktor filozofii, przemysłowiec i właściciel majątków, i Maria z Hordyńskich, działaczka społeczna. Miał młodszą siostrę Marię Barbarę. Kowerski przez osiem lat uczęszczał do Gimnazjum Państwowego im. Jana Zamoyskiego w Zamościu. Świadectwo dojrzałości uzyskał w 1930 r.

Andrzej Kowerski będąc w Zakopanem w marcu 1934 r.[a] z bratem Grzegorzem oraz grupą osób m.in. z olimpijczykiem Władysławem Czechem (bratem Bronisława Czecha) na wycieczce narciarskiej pod Liliowem[2], przeżył kilkugodzinne zasypanie lawiną śniegu[3]. Maria Kowerska z wdzięczności za uratowanie życia syna Andrzeja ufundowała nieruchomość dla sióstr zakonnych Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Maryi w Zamościu[1].

Kariera wojskowa

Kowerski ukończył szkołę podchorążych rezerwy kawalerii. Został podporucznikiem rezerwy. Studiował rolnictwo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Przed II wojną światową stracił nogę i nosił protezę. W czasie obrony Polski w 1939 r. walczył w stopniu ppor. rez. jako oficer zwiadowczy 1 baterii 16 dywizjonu artylerii motorowej 10 Brygady Kawalerii Zmotoryzowanej Wojska Polskiego dowodzonej przez gen. Stanisława Maczka. Odznaczony został orderem Virtuti Militari[4].

Po walce o wolność Polski w 1939 r. trafił na Węgry, gdzie pracował w konsulacie polskim w Budapeszcie, pomagając internowanym polskim jeńcom wojennym przedostać się z Węgier do Francji[5].

Aktywność w brytyjskim wywiadzie

Andrzej Kowerski został wprowadzony przez Krystynę Skarbek do służby w brytyjskiej Secret Intelligence Service (Tajna Służba Wywiadowcza) i SOE (Kierownictwo Operacji Specjalnych). Tworzyli parę w życiu i na służbie. Pomimo protezy jednej nogi odbył kurs spadochronowy. Chciał być zrzucony do Polski. Został wysłany do Londynu na dalsze szkolenia. Ukończył tam kurs oficerów łącznikowych. Został jednym z najaktywniejszych agentów brytyjskich.

W czasie jednej z wypraw z Polski na Węgry Andrzej Kowerski z Krystyną Skarbek transportowali części prototypu polskiego działa przeciwczołgowego[6]. Został majorem armii brytyjskiej[7].

Związek Andrzeja Kowerskiego i Krystyny Skarbek trwał do jej tragicznej śmierci w 1952 r.[8] Po śmierci w 1988 r. został pochowany na własne życzenie w grobie Krystyny Skarbek, miłości jego życia, na katolickim cmentarzu Saint Mary’s w Kensal Green w północno-zachodnim Londynie w Wielkiej Brytanii[9].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Krzysztof Czubara podaje, że był to marzec 1930 r.[1]

Przypisy

  1. ↑ a b Krzysztof Czubara, Ścigając się ze śmiercią. Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2019-11-26].
  2. ↑ Czech Władysław w: Wielka encyklopedia tatrzańska [dostęp 2019-11-26].
  3. ↑ A.Kowerski – przyszły agent SOE przysypany śniegiem (270 min.). salon24.pl, [dostęp 2019-11-26].
  4. ↑ Krzysztof Czubara, Nasz hrabia u Maczka Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2016-05-20].
  5. ↑ Krzysztof Czubara, Nasz szpieg na Węgrzech (2). Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2016-05-20].
  6. ↑ Norman Davies: Europa walczy 1939-1945. Nie takie proste zwycięstwo. Kraków: Znak, 2008, s. 534–535. ISBN 978-83-240-1010-3.
  7. ↑ Krzysztof Czubara, Nasz agent w Londynie (4). Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2016-05-20].
  8. ↑ Krzysztof Czubara, Nasz agent i tajemnica gen. Sikorskiego Tygodnik Zamojski.pl, [dostęp 2016-05-20].
  9. ↑ Polski James Bond bez nogi. uwazamrze.pl, [dostęp 2016-05-20].

Bibliografia

  • Norman Davies: Europa walczy 1939-1945. Nie takie proste zwycięstwo. Kraków: Znak, 2008, s. 534–535. ISBN 978-83-240-1010-3.
  • Krzysztof Czubara: Kennedy z Zamościa. Nie tylko wojenne tajemnice minionego wieku. Zamość: Ecu, 2007. ISBN 978-83-924534-1-3.
  • Madeleine Masson: Wojna moja miłość. Krystyna Skarbek – ulubiona agentka Churchilla. Twój Styl, 2007. ISBN 978-83-7163-597-7.
  • Maria Nurowska: Miłośnica. W.A.B., 2004. ISBN 83-7414-017-8.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Grób Krystyny Skarbek na cmentarzu Kensal Green St. Mary w północnym Londynie.JPG
Autor: Dobry77, Licencja: CC BY-SA 3.0
Odrestaurowany grób polskiej szpieg, Krystyny Skarbek, na katolickim cmentarzu Kensal Green St. Mary w Londynie.