Dobrosołowo
Artykuł | 52°20′14″N 18°4′1″E |
---|---|
- błąd | 38 m |
WD | 52°21'N, 18°5'E |
- błąd | 2294 m |
Odległość | 1907 m |
wieś | |
Kościół pw. św. Jakuba Apostoła | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Strefa numeracyjna | 63 |
Kod pocztowy | 62-543[1] |
Tablice rejestracyjne | PKN |
SIMC | 0285801 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
52°20′14″N 18°04′01″E/52,337222 18,066944 |
Dobrosołowo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie konińskim, w gminie Kazimierz Biskupi. Miejsce bitwy powstania styczniowego.
W latach 1954–1971 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dobrosołowo, po jej zniesieniu w gromadzie Kazimierz Biskupi. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa konińskiego.
Historia
Już pod rokiem 1136 w Kodeksie Dyplomatycznym Wielkopolski występuje kilku kmieci arcybiskupich czy kapitulnych o pokrewnych nazwiskach do nazwy wsi jak: Dobromysł, Dobroń czy Dobroś, choć niewiadomego pochodzenia[2]. Wieś Dobrosołowo wzmiankowana była również w owym Kodeksie pod rokiem 1293, kiedy to właściciel wsi Neceslaus zezwolił na jej lokację na prawie niemieckim, którą miał przeprowadzić niejaki Henryk. Ten ostatni i jego spadkobiercy mieli pełnić funkcję sołtysa[3].
Wieś Dobrosołowo była wsią szlachecką, siedzibą rodziny Dobrosołowskich herbu Poraj, którzy uposażyli istniejący tam kościół pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła. Jeden z członków rodu, niejaki Stanisław, studiował na uniwersytecie krakowskim w 1482. Inny, również Stanisław, był dworzaninem królewskim w pierwszej połowie XVI wieku[4].
W drugiej połowie wieku XVI, trzech braci: Gabriel, Stanisław i Marcin osiedlili się na Rusi Czerwonej. Marcin Dobrosołowski najbardziej wsławił się podczas wojny z Moskwą w 1562 roku. Spustoszył między innymi Siewierszczyznę, zdobył miasto Poczep i wziął w niewolę posłów moskiewskich jadących do chana tatarskiego. Najął się potem do służby hospodara wołowskiego, Bohdana. Bronił Chocimia w 1572 przed Turkami. Jeden z ostatnich przedstawicieli rodu walczył w randze pułkownika wojsk królewskich w chorągwi jazdy w bitwach pod Koniecpolem i Odolanowem[5].
Od XVI wieku Dobrosołowo zaczęło tracić swoich odwiecznych właścicieli, jakimi byli Dobrosołowscy. W kolejnych wiekach Dobrosołowo często przechodziło z rąk do rąk. Ostatni członkowie rodu Dobrosołowskich zmarli pod koniec XVIII lub w XIX wieku[6][7].
Drewniany kościół parafialny erygowano w roku 1540, choć akta konsystorza gnieźnieńskiego wspominają o kościele parafialnym jako od dawna tam istniejącym pod rokiem 1465, przyznając tamtejszemu plebanowi Michałowi prawo dziesięciny w Dobrosołowie[8].
W końcu wieku XV władza archidiecezjalna wcieliła do parafii Dobrosołowo kościół parafialny w Nowej Wsi, przy którym ze względu na małe dochody pleban utrzymać się nie mógł. Dziś kościół ten nie istnieje[8].
Nowy kościół, w miejsce dawnego, zdezelowanego wybudowano pod kierownictwem plebana Andrzej Liszkowski w roku 1749[9]. Kościół w ciągu 100 lat popadł w ruinę do tego stopnia, że w 1852 roku zaprzestano odprawiania nabożeństw. Dopiero dziedzic Adolf Jursz, nabywszy w roku 1861 dobra Dobrosołowo, zajął się restauracją kościoła, a po jej zakończeniu osadzono nowego plebana[9].
W roku 1863 miała tu miejsce bitwa pod Dobrosołowem podczas powstania styczniowego[10].
W PRL-u znajdował się we wsi skromny głaz pamiątkowy poświęcony kapitanowi Borysowi Lisowskiemu, który zginął w Dobrosołowie w 1946 r. w walce z partyzantem antykomunistycznym[11].
Drewniany kościół spłonął doszczętnie w roku 2001 podczas prowadzenia prac rekonstrukcyjno-konserwatorskich. Stopiły się nawet stare dzwony, a fundamenty zostały nadpalone[12]. Był to kościół jednonawowy o konstrukcji zrębowej. Od zachodu do nawy przylegała wieża. Posiadał ołtarz główny, z elementami zdobnictwa renesansowego, z XVII wieku, na którym były umieszczone rzeźby św. Piotra i św. Pawła oraz obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z początku XIX wieku. Ponadto znajdowały się w nim dwa ołtarze boczne, z obrazami św. Barbary i św. Jakuba, z około 1750 roku. Z XVIII w. pochodził również drewniany krucyfiks, osadzony na belce tęczowej, a z XVI wieku późnogotyckie rzeźby Matki Boskiej i św. Jana, kropielnica oraz drewniana rzeźba Chrystusa Frasobliwego[11]. Z pożaru udało się uratować rzeźby św. Jana Chrzciciela i Matki Boskiej, stary krucyfiks, tabernakulum, wizerunki św. Barbary i św. Jakuba[13].
Wokół spalonego kościoła znajdowało się małe cmentarzysko, a pod samym kościołem krypta i (rzekomo) tunel łączący kościół z pałacem[12].
Nowy, murowany kościół konsekrował 17 października 2004 roku abp Henryk Muszyński.
W Dobrosołowie znajduje się założona w 1918 roku jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. Głównym inicjatorem powstania OSP był niejaki Jabłoński, który w porozumieniu z innymi mieszkańcami Dobrosołowa postanowił założyć jednostkę OSP. Początkowo składała się z około 30 członków. W 1997 roku jednostka OSP Dobrosołowo została włączona do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego[14].
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 231 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Stanisław Kozierowski: Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej zachodniej i środkowej Wielkopolski. T. 1. Poznań: 1921, s. 178.
- ↑ Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski. T. 1. Poznań: 1877, s. 699.
- ↑ Adam Broniecki, Artur Reiski: Herbarz Polski. T. 4. Warszawa: 1901, s. 326.
- ↑ Seweryn Urski: Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. T. 3. Warszawa: 1906, s. 189.
- ↑ Teki Dworzaczka [dostęp 2013-09-02] .
- ↑ http://wtg-gniazdo.org/upload/rocznik/2014/14-rocznik-2014-Tomczak.pdf
- ↑ a b Jan Łaski: Liber beneficorum archidyecezyi gnieźnieńskiej. T. 1. Gniezno: 1880, s. 298.
- ↑ a b Dobrosołowo, pow. słupecki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 77 .
- ↑ Stanisław Zieliński: Bitwy i potyczki 1863–1864; na podstawie materiałów drukowanych i rękopiśmiennych Muzeum Narodowego w Rappenswilu. Rappenswil: 1913, s. 28-31.
- ↑ a b Piotr Maluśkiewicz , Województwo konińskie : szkic monograficzny, wyd. Wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawn. Nauk, 1983, ISBN 83-01-00534-3, OCLC 11783554 [dostęp 2022-01-28] .
- ↑ a b Redakcja, Będzie nowy kościół, Konin Nasze Miasto, 15 czerwca 2001 [dostęp 2022-01-28] (pol.).
- ↑ Redakcja, Biskup poświęcił budowę, Konin Nasze Miasto, 8 lipca 2002 [dostęp 2022-01-28] (pol.).
- ↑ Redakcja, Kronika OSP w Wielkopolsce: Ochotnicza Straż Pożarna w Dobrosołowie - OSP Dobrosłowo, Głos Wielkopolski, 14 sierpnia 2018 [dostęp 2022-06-09] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Dobrosołowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 77 .
- Dobrosołowo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 418 .
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E
Autor:
Mapa powiatu konińskiego, Polska
Autor: Flyz1, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół parafialny pw. św. Jakuba Apostoła w Dobrosołowie
Autor:
Mapa gminy Kazimierz Biskupi, Polska