Czersk (gmina w województwie warszawskim)

Czersk
gmina wiejska
1870-1954[1]
Herb
Herb
Państwo

 PRL

Województwo

1919–39: warszawskie
1945–54: warszawskie

Powiat

1919-52: grójecki
1952–54: piaseczyński

Data powstania

1870

Data likwidacji

29 września 1954

Siedziba

Czersk
Góra Kalwaria

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

16

brak współrzędnych
Portal Polska

Czersk (1867–1870 Machcin) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku w woj. warszawskim. Siedzibą władz gminy przed II wojną światową był Czersk[2], a po wojnie miasto Góra Kalwaria (odrębna gmina miejska)[3][4].

Gmina powstała w połowie 1870 roku Królestwa Polskiego w guberni warszawskiej w powiecie górnokalwaryjskim z obszaru dotychczasowej gminy Machcin[5][6]. W związku ze zniesieniem powiatu górnokalwaryjskiego w 1879 gminę przyłączono do powiatu grójeckiego w tejże guberni[7].

W okresie powojennym gmina Czersk należała do powiatu grójeckiego w woj. warszawskim. 1 lipca 1952 gmina weszła w skład nowo utworzonego powiatu piaseczyńskiego w tymże województwie[8]. Równocześnie z części obszaru gminy Czersk[9] utworzono nową gminę Rososz a część gromad[10] przyłączono do gminy Drwalew[11].

Po tych zmianach gmina składała się (według stanu z dnia 1 lipca 1952 roku) z 16 gromad: Aleksandrów, Borki, Brzumin, Buczynów, Coniew, Czaplin, Czersk, Dębówka, Karolina, Kępa Radwankowska, Królewski Las, Linin, Ostrówik, Pęcław, Podgóra i Wincentów[12].

Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[13]. Po reaktywowaniu gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku gminy Czersk nie przywrócono a jej dawny obszar wszedł głównie w skład gminy Góra Kalwaria[14].

Przypisy

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. warszawskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  3. Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948.
  4. Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948
  5. Krótka statystyka gubernij Królestwa Polskiego obejmująca rozległość i ludność tychże gubernij oraz wykaz miast, osad i gmin (Przedruk uzupełniony ze Skorowidza do Dziennika Praw, wydanego w połowie 1870 r.). Warszawa 1870 (Uzupełnienie we wstępie)
  6. Skorowidz Królestwa Polskiego czyli Spis alfabetyczny miast, wsi, folwarków, kolonii i wszystkich nomenklatur w guberniach Królestwa Polskiego, z wykazaniem: gubernii, powiatu, gminy, parafii, sądu pokoju lub gminnego, oraz najbliższej stacyi pocztowej, wraz z oddzielnym spisem gmin podług najświeższej ich liczby i nazwy ułożony, wykazujący: odległość każdej danej gminy od miasta powiatowego i sądu swojego gminnego; czy i jakie znajdują się w gminie zakłady fabryczne lub przemysłowe, szkoły itp. oraz ludność każdej gminy, obejmujący także podział sądownictwa krajowego świeżo urządzonego. T. 2
  7. Powiat górno-kalwaryjski (1866-1879), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 690.
  8. Dz.U. z 1952 r. nr 27, poz. 185
  9. gromady: Adamów, Barcice, Dobięcin, Gaj-Żelechowski, Grabina, Janina, Jurandów, Kozłów, Ludwików, Machcin, Marynin, Podosowa, Potycz, Roszosz, Rososzka, Staniszewice, Zadębie, Zalesie, Żelazna, Żelechów i Żelechów Nowy (oraz gromada Borowe z gminy Konary)
  10. gromady: Bory Sułkowskie, Chynów, Grobice, Jakubowizna, Michalików, Nowe Grobice, Sułkowice, Wenszelówka, Widok i Wola Chynowska
  11. Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 179
  12. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  13. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  14. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
POL Czersk Maz COA.jpg
Herb Czersky Mazowieckego.