Lampy elektronowe produkowane w Polsce

Lista próżniowych odbiorczych lamp elektronowych wytwarzanych w Polsce, niezależnie od wielkości ich produkcji, stopnia rozpowszechnienia i zastosowania.

• Lista nie obejmuje lamp gazowanych, lamp mikrofalowych, liczników promieniowania jonizującego, kineskopów, lamp określanych jako nadawcze, lamp liczących i innych lamp specjalnych.

Spis skrótów i oznaczeń

• Io – prąd wyprostowany
• Iż – prąd żarzenia
• m.cz. – małej częstotliwości
• p.cz. – pośredniej częstotliwości
• Pa – dopuszczalna moc strat w anodzie
• Po – moc wyjściowa
• S – nachylenie charakterystyki
• Sc – nachylenie przemiany
• Uap – maksymalne napięcie na anodzie w impulsie
• Utr – dopuszczalne napięcie na wejściu prostownika
• Uż – napięcie żarzenia
• w.cz. – wielkiej częstotliwości
• μ – współczynnik wzmocnienia

Producenci lamp elektronowych w Polsce

Do II wojny światowej

Pierwsza informacja o produkcji lamp w Polsce (rozpoczętej 1 grudnia 1921, według wzorów francuskich) dotyczy niewielkiej, zatrudniającej kilka osób, warszawskiej firmy Radjopol. Informacja ukazała się w Przeglądzie Elektrotechnicznym z czerwca 1922^[1]. Produkcja na większą skalę rozpoczęła się po włączeniu Radjopolu do Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego.

Produkcja wielkoprzemysłowa została uruchomiona przez firmę Philips, a liczbę odbiorczych lamp elektronowych wytwarzanych w Polsce bezpośrednio przed II w.ś. szacuje się na od około 700 tysięcy^[2] do 1,2 miliona^[3] sztuk rocznie.

PTR

Polskie Towarzystwo Radiotechniczne (PTR) – powstało w 1923 przez połączenie spółek Farad i Radjopol. Do końca lat 20 produkowano kilka typów lamp w oparciu o licencje francuskie. W roku 1928 przedsiębiorstwo zostało przejęte przez Polskie Zakłady Marconi, w których produkowano między innymi lampy nadawcze^[4].

Polon

W 1926 firma Polon z Bydgoszczy podjęła produkcję lamp elektronowych, wstrzymała ją pod koniec lat 20. Lampy były budowane według wzorów amerykańskich^[4].

Philips

Powstałe w 1922 roku Polskie Zakłady Philips rozpoczęły produkcję lamp w połowie lat 20 (w 1928 wyprodukowano około 286 tysięcy lamp). W 1930 wybudowano hutę szkła, która już w początkowym okresie dostarczała 1500 baniek dziennie, a w latach 30 Philips osiągnął na polskim rynku pozycję dominującego producenta, bliską monopolowi. W 1938 rozpoczęto tworzenie przyzakładowego laboratorium badawczego, konstrukcyjnego i technologicznego, ale do wybuchu wojny działania te nie zostały zakończone^[4][5]. Lampy Philipsa produkowane w Polsce często miały napisy wykonane po polsku. Można je też spotkać w innych krajach (także sygnowane przez lokalne firmy zależne, jak Valvo w Niemczech), rozpoznawalne są po umieszczanych na bańkach kodach oznaczających miejsce produkcji.

Tungsram

Warszawskie Zjednoczone Fabryki Żarówek Tungsram rozpoczęły produkcję odbiorczych lamp elektronowych w 1937 i od 1938 stały się największym konkurentem Philipsa^[4]. Niestety Tungsram nie oznaczał na bańkach miejsca produkcji i trudno określić, które z lamp były produkowane w Polsce, a które importowane.

Po II wojnie światowej

Na początku lat 50 produkcja odbiorczych lamp elektronowych w Polsce wynosiła około 0,5 miliona, a w 1961 około 9 milionów sztuk rocznie^[3].

PWLR

W 1946 uruchomiono w Dzierżoniowie Państwową Wytwórnię Lamp Radiowych (PWLR) w oparciu o sprzęt z dawnego laboratorium firmy Telefunken znajdującego się w Kowarach. Wytwórnia szybko podjęła produkcję lamp prostowniczych, a później także lamp bardziej złożonych. W 1947 zawarto umowę licencyjną z firmą Philips i zadecydowano o przeniesieniu fabryki lamp do Warszawy^[6].

ZWLE

Zakłady Wytwórcze Lamp Elektrycznych im. Róży Luksemburg (ZWLE) powstały w latach 1948-1949 z połączonych zakładów PWLR przeniesionych z Dzierżoniowa na teren byłych zakładów Philipsa i ocalałych częściowo zakładów fabryki Tungsram. W latach 1955-1956 rozpoczęto produkcję lamp nowalowych. Zakłady (w pewnym okresie zwane w skrócie Telam) były głównym polskim producentem lamp odbiorczych. W połowie lat 60 zyskały status przedsiębiorstwa przodującego w przemyśle lampowym nadzorując inne zakłady skupione w kombinacie Unitra-Polam, później Polamp^[7].

Lamina

Doświadczalne Zakłady Lampowe Lamina powstały w Piasecznie z Zakładu Elektroniki Państwowego Instytutu Telekomunikacyjnego. Najpierw został on wcielony do ZWLE (w 1951), gdzie zachował pewną autonomię, a następnie (w 1957) wydzielony w postaci osobnego przedsiębiorstwa^[8]. W Laminie produkowano głównie lampy do celów profesjonalnych, zakłady istnieją do dziś.

PIE

Utworzony w 1956, zajmował się głównie pracami badawczymi oraz małoseryjną produkcją doświadczalną i lamp specjalnych. W 2007 został włączony do Instytutu Tele- i Radiotechnicznego.

Dolam

Doświadczalne Zakłady Lamp Elektronowych Dolam powstały we Wrocławiu z wydzielonego w 1965 roku Zakładu Doświadczalnego PIE. Zakład produkował lampy do celów specjalnych, zajmował się też wdrażaniem nowych technologii^[9].

Lampy elektronowe produkowane w Polsce

Do II wojny światowej

Diody prostownicze

506

Duodioda prostownicza 506K

• Producent: Philips. Duodioda bezpośrednio żarzona, cokół kołkowy. Lampa bardzo popularna, w latach 30 stosowana w wielu odbiornikach radiowych różnych firm.
• Uż=4 V, Io=75 mA przy Utr=300 V.

1801

• Producent: Philips. Duodioda bezpośrednio żarzona, cokół kołkowy. Stosowana w prostszych odbiornikach radiowych, o mniejszym poborze prądu anodowego, często reakcyjnych.
• Uż=4 V, Io=30 mA przy Utr=250 V.

1802

Dioda prostownicza 1802

• Producent: Philips. Bezpośrednio żarzona, cokół kołkowy. Stosowana w prostszych odbiornikach radiowych, o mniejszym poborze prądu anodowego, często reakcyjnych.
• Uż=4 V, Io=25 mA przy Utr=250 V.

AZ1

Duodioda prostownicza AZ1

• Producent: Philips. Duodioda bezpośrednio żarzona, cokół bocznostykowy. Lampa bardzo popularna, stosowana w wielu odbiornikach radiowych różnych firm.
• Uż=4 V, Io=100 mA przy Utr=300 V.

Diody sygnałowe

AB1

Duodioda detekcyjna AB1

• Producent: Philips. Pośrednio żarzona duodioda ze wspólną katodą z cokołem kołkowym.
• Uż=4 V, Io=0,8 mA przy Utr=200 V

AB2

• Producent: Philips. Pośrednio żarzona duodioda ze wspólną katodą. Wczesna wersja posiadała cokół kołkowy, późniejsza bocznostykowy.
• Uż=4 V, Io=0,8 mA przy Utr=200 V

Triody napięciowe

A209

• Producent: Philips^[4]. Cokół kołkowy, do odbiorników bateryjnych.
• Uż=2 V, μ=9, S=1 mA/V.

A409

• Producent: Philips^[4]. Cokół kołkowy.
• Uż=4 V, μ=10, S=0,9 mA/V.

A415

• Producent: Philips^[4]. Cokół kołkowy.
• Uż=4 V, μ=15, S=1,5 mA/V.

A425

• Producent: Philips^[4]. Cokół kołkowy. Stosowana w stopniach wzmacniaczy w.cz. i m.cz. odbiorników radiowych.
• Uż=4 V, μ=25, S=1,2 mA/V.

DE2HF

• Producent: PTR^[10]. Produkowane na licencji francuskiej.
• Uż=2 V, μ=12.

DE2LF

• Producent: PTR^[10]. Produkowane na licencji francuskiej.
• Uż=2 V, μ=7.

E438

Trioda napięciowa E438

• Producent: Philips. Cokół kołkowy.
• Uż=4 V, μ=42, S=1,5 mA/V.

KL1

• Producent: PTR^[11]. Cokół kołkowy, lampa produkowana na licencji firmy Marconi w połowie lat 20, odpowiednik lampy Philipsa E415.
• Uż=4 V, μ=15, S=1,4 mA/V.

RA, RT

• Producent: PTR^[10]. Produkowane według wzorów francuskich, wchodziły w skład wojskowej radiostacji E-10bis produkowanej przez PTR przy końcu lat 20^[12].
• Uż=4 V, μ=10-14.

RM

• Producent: PTR^[10]. Produkowane na licencji francuskiej.
• Uż=4 V, μ=8-12.

PRM

• Producent: PTR^[10]. Produkowane na licencji francuskiej.
• Uż=4 V, μ=9.

SRM

• Producent: PTR^[10]. Produkowane na licencji francuskiej.
• Uż=4 V, μ=15-17.

Tetrody napięciowe

A441

• Producent: Philips^[4]. Cokół kołkowy.
• Uż=4 V, S=0,3 mA/V.

A442, B442

Tetroda napięciowa B442

• Producent: Philips^[4]. Cokół kołkowy.
• Uż=4 V, S=0,7-0,9 mA/V.

Pentody napięciowe

E446

Pentoda w.cz. E446

• Producent: Philips. Pentoda wielkiej częstotliwości z cokołem kołkowym.
• Uż=4 V, S=2,5 mA/V.

AF2

Selektoda AF2

• Producent: Philips. Selektoda z cokołem kołkowym.
• Uż=4 V, S=2,5-0,02 mA/V.

AF3

Selektoda AF3

• Producent: Philips. Selektoda z cokołem bocznostykowym.
• Uż=4 V, S=1,8-0,002 mA/V.

AF7

Pentoda w.cz. AF7

• Producent: Philips. Cokół bocznostykowy.
• Uż=4 V, S=2,1 mA/V.

EF6

Pentoda EF6

• Producent: Philips. Cokół bocznostykowy.
• Uż=6,3 V, S=1,8 mA/V.

EF8

Heksody EF8

• Producent: Philips. Selektoda z cokołem bocznostykowym. W katalogach określana jako pentoda, choć ma dodatkową czwartą siatkę umieszczoną między siatkami sterującą i ekranującą (czyli z formalnego punktu widzenia jest heksodą). Dodatkowa siatka zwykle była łączona z katodą i zmniejszała znacząco prąd siatki ekranującej, a co za tym idzie – szumy wnoszone przez lampę. W folderach reklamowych była nazywana silentodą.
• Uż=6,3 V, S=1,8-0,001 mA/V.

EF9

Pentoda w.cz. EF9

• Producent: Philips. Selektoda z cokołem bocznostykowym.
• Uż=6,3 V, S=2,2-0,0045 mA/V.

KF4

Pentoda w.cz. KF4

• Producent: Philips. Pentoda w.cz. z cokołem bocznostykowym. Przeznaczona od radioodbiorników bateryjnych.
• Uż=2 V, S=0,8 mA/V.

Triody mocy

B205

• Producent: Philips^[4]. Cokół kołkowy, do odbiorników bateryjnych.
• Uż=2 V, μ=5, S=1,2 mA/V, Po=0,2W.

B405, DE6

• Producent: PTR (DE6)^[11], Philips (B405)^[4]. Cokół kołkowy.
• Uż=4 V, μ=5, S=1,7 mA/V, Pa=3W.

B406

• Producent: Philips^[4]. Cokół kołkowy. Stosowana w stopniach końcowych odbiorników radiowych.
• Uż=4 V, μ=6, S=1,4 mA/V, Pa=3.

B409

• Producent: Philips^[4]. Cokół kołkowy.
• Uż=4 V, μ=9, S=1,8 mA/V, Pa=3W.

DE4

• Producent: PTR^[10]. Cokół kołkowy.
• Uż=4 V, μ=7.

Pentody mocy

B443

• Producent: Philips^[4]. Cokół kołkowy. Stosowana w stopniach końcowych odbiorników radiowych.
• Uż=4 V, S=1,3 mA/V, Pa=3W.

C443

Pentoda mocy C443

Pentoda mocy C443 (widok z góry)

• Producent: Philips^[4]. Cokół kołkowy.
• Uż=4 V, S=1,7 mA/V, Pa=6W.

E443H

Pentoda Philipsa E443H

• Producent: Philips. Cokół kołkowy.
• Uż=4 V, S=3,0 mA/V, Pa=9W.

AL4

Pentoda mocy AL4

Pentoda mocy TAL4

• Producent: Philips. Cokół bocznostykowy, katoda pośrednio żarzona. Bardzo popularna, elektrycznie identyczna z lampą EL3N posiadającą inne napięcie żarzenia.
• Uż=4 V, S=9,5 mA/V, Pa=9W.

EL3

• Producent: Philips. Cokół bocznostykowy, katoda pośrednio żarzona. Bardzo popularna, elektrycznie identyczna z lampą AL4 posiadającą inne napięcie żarzenia.
• Uż=6,3 V, S=9,5 mA/V, Pa=9W.

Oktody

AK2

Oktoda AK2

• Producent: Philips. Mieszacz częstotliwości do odbiorników radiowych, z cokołem bocznostykowym.

Uż=4 V, Sc=0,6 mA/V.

EK2

Oktoda EK2

• Producent: Philips. Mieszacz częstotliwości do odbiorników radiowych, z cokołem bocznostykowym.

Uż=6,3 V, Sc=0,55 mA/V.

KK2

Oktoda KK2

• Producent: Philips. Mieszacz częstotliwości do odbiorników radiowych, z cokołem bocznostykowym.

Uż=2 V, Sc=0,27 mA/V.

Duodioda – trioda

ABC1

Lampa ABC1

• Producent: Philips. Lampa złożona – dwie diody detekcyjne i trioda posiadające wspólną katodę. Cokół bocznostykowy.

Uż=4 V, trioda: μ=27, diody: Io=0,8 mA.

CBC1

Lampa CBC1

• Producent: Philips. Lampa złożona – dwie diody detekcyjne i trioda posiadające wspólną katodę. Cokół bocznostykowy.

Uż=13 V, Iż=0,2A, trioda: μ=27, diody: Io=0,8 mA.

EBC3

Lampa EBC3

• Producent: Philips. Lampa złożona – dwie diody detekcyjne i trioda posiadające wspólną katodę. Cokół bocznostykowy.

Uż=6,3 V, trioda: μ=30, diody: Io=0,8 mA.

Duodioda – pentoda mocy

ABL1

Lampa ABL1

• Producent: Philips. Lampa złożona – dwie diody detekcyjne i pentoda mocy posiadające wspólną katodę. Cokół bocznostykowy. Charakterystyki elektryczne identyczne z EBL1, posiadającą inne napięcie żarzenia.
• Uż=4 V, pentoda: Pa=9W, S=9 mA/V, dioda: Io=0,8 mA.

EBL1

Lampa EBL1

• Producent: Philips. Lampa złożona – dwie diody detekcyjne i pentoda mocy posiadające wspólną katodę. Cokół bocznostykowy. Charakterystyki elektryczne identyczne z ABL1, posiadającą inne napięcie żarzenia.
• Uż=6,3 V, pentoda: Pa=9W, S=9 mA/V, dioda: Io=0,8 mA.

Wskaźniki wysterowania

Wskaźnik wysterowania (magiczne oko) EM1

EM1

• Producent: Philips. Lampa typu „magiczne oko” z cokołem bocznostykowym.
• Uż=6,3 V.

Po II wojnie światowej

Diody detekcyjne

6H6

Podwójna dioda detekcyjna 6H6.

• Producent: PWLR, ZWLE, Telam^[13]. Podwójna dioda detekcyjna z cokołem oktalowym, oznaczenie według systemu amerykańskiego.
• Uż=6,3 V, Io=8 mA przy Utr=117 V.

Diody prostownicze

5C3S

Duodiody prostownicze 5C3S – polska (po lewej) i produkcji ZSRR (po prawej)

• Producent: Telam. Odpowiednik amerykańskiej oktalowej bezpośrednio żarzonej dużej duodiody prostowniczej 5U4G. Polskie oznaczenie pochodzi od radzieckiego. Stosowana w urządzeniach profesjonalnych o większym poborze prądu anodowego.
• Uż=5 V, Io=225 mA przy Utr=450 V.

5Y3G

• Producent: PWLR^[14]. Bezpośrednio żarzona, pełnookresowa duodioda prostownicza z cokołem oktalowym. Oznaczenie amerykańskie, była produkowana krótko – do wczesnych licencyjnych radioodbiorników AGA i jako część zamienna.
• Uż=5 V, Io=125 mA przy Utr=350 V.

506

• Producent: PWLR^[15]. Bezpośrednio żarzona, pełnookresowa duodioda prostownicza z cokołem kołkowym. Po II w.ś. produkowana krótko, jako część zamienna.
• Uż=4 V, Io=75 mA przy Utr=300 V.

1801

Duodioda prostownicza 1801 produkcji PWLR

• Producent: PWLR. Bezpośrednio żarzona, pełnookresowa duodioda prostownicza z cokołem kołkowym. Po II w.ś. produkowana krótko, jako część zamienna.
• Uż=4 V, Io=30 mA przy Utr=250 V.

1802

• Producent: PWLR^[16]. Bezpośrednio żarzona, półokresowa dioda prostownicza z cokołem kołkowym. Po II w.ś. produkowana krótko, jako część zamienna.
• Uż=4 V, Io=25 mA przy Utr=250 V.

1805

• Producent: PWLR^[16]. Bezpośrednio żarzona, pełnookresowa dioda prostownicza z cokołem kołkowym. Po II w.ś. produkowana krótko, jako część zamienna.
• Uż=4 V, Io=100 mA przy Utr=300 V.

AZ1

• Producent: PWLR, ZWLE, TELAM, Dolam^[17]. Bezpośrednio żarzona, pełnookresowa dioda prostownicza z cokołem bocznostykowym. Powszechnie stosowana w odbiornikach radiowych i innym sprzęcie elektronicznym.
• Uż=4 V, Io=100 mA przy Utr=300 V.

AZ4

• Producent: PWLR, ZWLE, Telam, Dolam^[17]. Bezpośrednio żarzona, pełnookresowa dioda prostownicza z cokołem bocznostykowym. Stosowana w sprzęcie profesjonalnym.
• Uż=4 V, Io=200 mA przy Utr=300 V.

AZ11

• Producent: PWLR, Telam^[18] ZWLE. Bezpośrednio żarzona, pełnookresowa dioda prostownicza z cokołem stalowym. Rzadko stosowana w krajowym sprzęcie elektronicznym, wytwarzana jako część zamienna do urządzeń importowanych.
• Uż=4 V, Io=100 mA przy Utr=300 V.

AZ12

• Producent: Telam^[19]. Bezpośrednio żarzona, pełnookresowa dioda prostownicza z cokołem stalowym. Rzadko stosowana w krajowym sprzęcie elektronicznym, wytwarzana jako część zamienna do urządzeń importowanych.
• Uż=4 V, Io=200 mA przy Utr=300 V.

UY1N

• Producent: PWLR, ZWLE, TELAM, Dolam^[17]. Pośrednio żarzona, półokresowa dioda prostownicza z cokołem oktalowym. Powszechnie stosowana w odbiornikach radiowych.
• Iż=100 mA, Io=140 mA przy Utr=250 V.

EY81, PY81

• Producent: TELAM, Polam. Dioda usprawniająca z cokołem nowalowym do układów odchylania poziomego w odbiornikach telewizyjnych^[20].
• Io=150 mA, Uap=5kV, EY81: Uż=6,3 V, PY81: Iż=300 mA.

EY88, PY88

• Producent: Polam. Dioda usprawniająca z cokołem nowalowym do układów odchylania poziomego w odbiornikach telewizyjnych^[21].
• Io=220 mA, Uap=6kV, EY88: Uż=6,3 V, PY88: Iż=300 mA.

Diody wysokonapięciowe

2C2S

• Producent: ZWLE^[22]. Dioda prostownicza wysokiego napięcia z cokołem oktalowym, oznaczenie według systemu radzieckiego. Przeznaczona do sprzętu profesjonalnego.
• Uż=2,5 V, Io=7,5 mA, Uap=12,5kV.

EY86

• Producent: TELAM, POLAM. Prostownik wysokiego napięcia z cokołem nowalowym. Przeznaczony do odbiorników telewizyjnych^[20].
• Uż=6,3 V, Io=0,8 mA, Uap=22kV.

DY86

• Producent: POLAM. Prostownik wysokiego napięcia z cokołem nowalowym. Przeznaczony do odbiorników telewizyjnych.
• Uż=1,4 V, Io=0,8 mA, Uap=10kV.

Triody

2H1, SO243

• Producent: ZWLE^[23][24]. Podwójna oktalowa trioda bateryjna ze wspólną, bezpośrednio żarzoną katodą. Nazwy według systemu radzieckiego (stary i nowy system), nazwa 2Н1 jest pisana cyrylicą (2N1). Lampa jest bardzo rzadka, nie była używana w polskim sprzęcie cywilnym.
• Uż=2 V, μ=32, Pa=2*1,5W.

6N8S

Lampa 6N8S

• Producent: ZWLE, TELAM Oktalowa podwójna trioda o niewielkim wzmocnieniu i małej oporności wewnętrznej. Odpowiednik bardzo popularnej i uniwersalnej amerykańskiej lampy 6SN7GT. Polskie oznaczenie pochodzi od radzieckiego.
• Uż=6,3 V, μ=20, Pa=2*2,5W.

ECC82

• Produkowana w niewielkim zakresie przez Telam^[25], Unitra rozprowadzała również lampy produkowane przez RFT z NRD^[26]. Podwójna nowalowa trioda z osobnymi, pośrednio żarzonymi katodami. Popularna i uniwersalna lampa o niewielkim wzmocnieniu i małej oporności wewnętrznej. Najpopularniejsze amerykańskie jej oznaczenie to 12AU7A.
• Uż=6,3/12,6V, Iż=300/150 mA, μ=17, Pa=2*2,75W.

ECC83

• Produkowana w niewielkim zakresie przez Telam^[27], Unitra rozprowadzała również lampy produkowane przez RFT z NRD^[28]. Podwójna nowalowa trioda z osobnymi, pośrednio żarzonymi katodami. Popularna i uniwersalna lampa o dużym wzmocnieniu. Najpopularniejsze amerykańskie jej oznaczenie to 12AX7A.
• Uż=6,3/12,6V, Iż=300/150 mA, μ=100.

ECC84, PCC84

• Producent: Telam^[29]. Nowalowa podwójna trioda wielkiej częstotliwości przeznaczona do stosowania w układzie kaskody (siatka drugiej triody jest połączona z ekranem). Stosowana w odbiornikach telewizyjnych. Unitra rozprowadzała również lampy produkowane przez RFT z NRD^[30].
• μ=24, S=6 mA/V, Pa=2*2W, ECC84: Uż=6,3 V, PCC84: Uż=300 mA.

ECC85, PCC85, UCC85

• Producent: Telam^[31]. Nowalowa podwójna trioda wielkiej częstotliwości. Stosowana powszechnie w głowicach UKF odbiorników radiowych. Unitra rozprowadzała również lampy produkowane przez RFT z NRD^[32].
• μ=57, S=6 mA/V, Pa=2*2,5W, ECC85: Uż=6,3 V, PCC85: Uż=300 mA, UCC85: Iż=100 mA.

Triody mocy

AD1

• Producent: PWLR^[33]. Trioda mocy z cokołem bocznostykowym. Krótko produkowana jako część zamienna do sprzętu przedwojennego.
• Uż=4 V, μ=4, S=6 mA/V, Pa=20W.

Pentody napięciowa

1T4T

• Producent: Telam. Pentoda napięciowa z cokołem heptalowym. Została wprowadzona przez firmę Tungsram.
• Uż=1,4 V, S=0,875 – 0,01 mA/V

2K2

• Producent: ZWLE^[34]. Oktalowa bezpośrednio żarzona pentoda regulacyjna (selektoda) stosowana w bateryjnych radiostacjach wojskowych (na przykład RBM-1). Oznaczenie według systemu radzieckiego (w ZSRR była stosowana również w bateryjnych odbiornikach radiowych).
• Uż=2 V, S=0.95-0,025 mA/V.

2Ż4

• Producent: ZWLE^[35]. Oktalowa bezpośrednio żarzona pentoda stosowana w bateryjnych radiostacjach wojskowych (na przykład RBM-1). Oznaczenie według systemu radzieckiego, spotykano również oznaczenie polskich lamp cyrylicą.
• Uż=2 V, S=1,8 mA/V, Pa=2,5W.

6K7C, 6K7S, 6K7

Pentoda regulacyjna 6K7

• Producent: PWLR, ZWLE^[36]. Odpowiednik niezwykle popularnej oktalowej pentody regulacyjnej o amerykańskim oznaczeniu 6K7 (6K7G, 6K7GT). Stosowana w niektórych typach odbiorników radiowych AGA (zarówno importowanych, jak i budowanych w Polsce), jako część zamienna do odbiorników przedwojennych. Oznaczenie pochodzi od systemu radzieckiego, spotykano również oznaczenie polskich lamp cyrylicą (w ZSRR jeszcze po wojnie była stosowana w odbiornikach radiowych).
• Uż=6,3 V, S=1,8 mA/V, Pa=2,5W.

6Ż4

Lampy 6Ż4 produkcji polskiej(Telam), NRD i ZSRR

• Producent: Telam. Kopia popularnej i uniwersalnej oktalowej pentody w.cz. 6AC7. Polskie oznaczenie pochodzi od radzieckiego.
• Uż=6,3 V, S=9 mA/V.

12Ż1Ł

• Producent: TELAM^[37]. Pentoda w.cz. z cokołem loktalowym w obudowie metalowej, stosowana w radiostacjach wojskowych (na przykład R-105, R-108, R-109). Oznaczenie według systemu radzieckiego. Jest elektrycznie identyczna z niezwykle popularną w czasie II wojny światowej, posiadającą inny cokół, niemiecką lampą o wojskowym oznaczeniu RV12P2000, zastosowaną również w pierwszym powojennym polskim radioodbiorniku Srebrny Ton.
• Uż=12,6V, S=1,5 mA/V, Pa=2W.

EF9

Selektoda EF9 produkcji PWLR.

• Producent: PWLR^[38]. Popularna przed II wojną światową (również w Polsce) pentoda regulacyjna z cokołem bocznostykowym. Po wojnie produkowana jako część zamienna.
• Uż=6,3 V, S=2200-5,5μA/V.

EF21

• Producent: Telam. Popularna pentoda napięciowa z cokołem loktalowym. Stosowana na przykład w pierwszym polskim gramofonie ze wzmacniaczem Karolinka. Początkowo w Polsce produkowana pod oznaczeniem EF22, inaczej niż w innych krajach, za to zgodnie z europejską konwencją oznaczeń, która liczby nieparzyste przewidywała dla selektod^[39].
• Uż=6,3 V, S=1,8 mA/V, Pa=1W.

EF22

• Producent: PWLR, ZWLE, Telam, Polam. Bardzo popularna selektoda z cokołem loktalowym, w latach 40 i 50 stosowana jako wzmacniacz p.cz. we wielu odbiornikach radiowych. Elektrycznie bardzo podobna do wcześniejszej bocznostykowej lampy EF9.
• Uż=6,3 V, S=2200-4,5μA/V.

EF80

• Producent: Telam, Polam. Nowalowa pentoda wielkiej częstotliwości, uniwersalna i wyprodukowana w ogromnej liczbie. Stosowana we wzmacniaczach w.cz., p.cz., m.cz., mieszaczach itp.
• Uż=6,3 V, Iż=300 mA, S=7,4 mA/V, Pa=2,5W^[40].

EF89

• Producent: Telam, Polam. Nowalowa pentoda regulacyjna do wzmacniaczy p.cz. odbiorników radiowych i telewizyjnych.
• Uż=6,3 V, S=3,6 mA/V, Pa=2,25W^[41].

EF183

• Producent: Telam, Polam. Nowalowa pentoda regulacyjna wielkiej częstotliwości, o dużym nachyleniu charakterystyki, do wzmacniaczy p.cz. odbiorników telewizyjnych.
• Uż=6,3 V, Iż=300 mA, S=12,5 mA/V, Pa=2,25W^[42].

EF184

• Producent: Telam, Polam. Nowalowa pentoda napięciowa wielkiej częstotliwości z siatką napinaną o dużym nachyleniu charakterystyki. Stosowana do wzmacniaczy p.cz. odbiorników telewizyjnych.
• Uż=6,3 V, Iż=300 mA, S=15 mA/V, Pa=2,5W^[43].

Pentody mocy i tetrody strumieniowe

3S4T

• Producent ZWLE, Telam. Pentoda końcowa małej częstotliwości do urządzeń bateryjnych z miniaturowym cokołem 7. nóżkowym. Stosowana w lampowych radioodbiornikach bateryjnych (Szarotka, Juhas, niektóre Pioniery).
• Uż=1,4V lub 2,8V, S=1,4 mA/V, Pa=0,85W^[20].

6F6M

• Producent: ZWLE, Telam^[44]. Kopia popularnej przed II wojną światową amerykańskiej oktalowej pentody mocy 6F6. Po wojnie stosowana w stopniach końcowych radzieckich odbiorników radiowych. Polskie oznaczenie pochodzi od radzieckiego.
• Uż=6,3 V, S=2,55 mA/V, Pa=11W.

6P3S

Lampy 6P3S produkcji Telam, Dolam i ZWLE

Producent: Telam, Dolam, ZWLE.

Kopia niezwykle popularnej amerykańskiej oktalowej tetrody strumieniowej 6L6. Polskie oznaczenie pochodzi od radzieckiego.

• Uż=6,3 V, S=6 mA/V, Pa=19W.

6P9

Lampy 6P9 produkcji Telamu i radzieckiej (po prawej). W lampie po lewej stronie zdjęto metalową osłonę.

• Producent: Telam. Kopia popularnej szerokopasmowej oktalowej pentody mocy 6AG7. Stosowana w stopniach wyjściowych wizji telewizorów. Polskie oznaczenie pochodzi od radzieckiego.
• Uż=6,3 V, S=11 mA/V, Pa=9W.

AL1

Pentoda mocy AL1 produkcji PWLR

• Producent: PWLR^[45]. Wprowadzona w połowie lat 30 bocznostykowa wersja pentody Philipsa E443H. Przed wojną popularna, po wojnie produkowana jako część zamienna.
• Uż=4 V, S=2,8 mA/V, Pa=9W.

AL4

• Producent: PWLR^[46], ZWLE. Wprowadzona w drugiej połowie lat 30 bocznostykowa pentoda mocy o dużym nachyleniu. Przed wojną popularna, po wojnie stosowana jeszcze niekiedy w latach 50, a w Polsce produkowana jako część zamienna.
• Uż=4 V, S=9,5 mA/V, Pa=9W.

EL3

• Producent: PWLR^[47]. Wprowadzona przez holenderskiego Philipsa w drugiej połowie lat 30 bocznostykowa pentoda mocy, zastąpiła lampy z żarzeniem 4 V. Przed wojną popularna, po wojnie w Polsce produkowana jako część zamienna. Elektrycznie identyczna z EL11.
• Uż=6,3 V, S=9 mA/V, Pa=9W.

EL11

• Producent: PWLR^[48]. Wprowadzona w Niemczech w drugiej połowie lat 30 pentoda mocy z cokołem metalowym, zastąpiła lampy z żarzeniem 4 V. Przed wojną popularna, po wojnie w Polsce produkowana jako część zamienna. Elektrycznie identyczna z EL3.
• Uż=6,3 V, S=9 mA/V, Pa=9W.

PL81

• Producent: Polam. Nowalowa pentoda mocy przeznaczona do stopni odchylania poziomego odbiorników telewizyjnych i do przeciwsobnych wzmacniaczy mocy m.cz. (wzmacniacz mocy w klasie B osiąga moc do 20W).
• S=6 mA/V, Pa=8W, EL81: Uż=6,3 V, PL81: Iż=300 mA^[49].

EL84, PL841

• Producent: Telam, Polam. Bardzo popularna nowalowa pentoda mocy, od połowy lat 50 stosowana w odbiornikach radiowych, telewizyjnych, magnetofonach, gramofonach, niewielkich wzmacniaczach mocy m.cz. i różnorakim sprzęcie profesjonalnym. W Polsce wersja lampy z żarzeniem szeregowym 0,3A nosiła nazwę PL841. W pozostałych krajach europejskich nie produkowano wersji z żarzeniem szeregowym 0,3A.
• Pa=12W, S=11,3 mA/V, EL84: Uż=6,3 V, PL841: Iż=0,3A.

EL86, PL84

Producent: Telam, Polam. Nowalowa pentoda, przystosowana do pracy z niewielkimi impedancjami obciążenia.

• Pa=12W, S=10 mA/V, EL86: Uż=6,3 V, PL84: Iż=0,3A.

RES964

Pentoda mocy RES964 produkcji PWLR

• Producent: ZWLE, PWLR^[50]. Cokół kołkowy, oznaczenie Telefunkena, odpowiednik produkowanej przed wojną lampy E443 Philipsa. Po wojnie produkowana krótko, jako część zamienna.
• Uż=4 V, S=1,3 mA/V, Pa=3W.

PL504

• Producent: Polamp. Z cokołem magnoval, przeznaczona do odchylania poziomego odbiorników telewizyjnych.
• Iż=300 mA, Pa=16W.

PL508

• Producent: Polamp. Z cokołem magnoval, przeznaczona do odchylania pionowego odbiorników telewizji kolorowej.
• Iż=300 mA, Pa=12W, S=9 mA/V.

Heksody i heptody

1R5T

• Producent: Telam. Lampa mieszająca stosowana we wszystkich powojennych polskich lampowych odbiornikach bateryjnych. Posiada cokół heptalowy. Została wprowadzona przez firmę Tungsram, od często spotykanej w innych krajach 1R5 różni się o połowę mniejszym prądem żarzenia.
• Uż=1,4 V, Sc=300μA/V.

2A1

• Producent: ZWLE^[51]. Rzadka spotykana heptoda z cokołem oktalowym, odpowiednik radzieckiej lampy SB-242 produkowanej jeszcze przed wojną. Nie była stosowana w polskim sprzęcie cywilnym.
• Uż=2 V, Sc=450μA/V.

Diody – triody

6Q7

• Producent: ZWLE^[52]. Odpowiednik popularnej amerykańskiej lampy oktalowej 6Q7GT. Stosowana we wczesnych odbiornikach radiowych AGA, często spotykana w ZSRR, gdzie była produkowana pod nazwą 6G7.
• Uż=6,3 V, trioda: μ=70, diody: Io=1 mA przy Utr=150 V.

Diody – pentody

1S5T

• Producent: Telam. Dioda detekcyjna z pentodą napięciową małej częstotliwości. Lampa była stosowana we wszystkich powojennych polskich lampowych odbiornikach bateryjnych, posiada cokół heptalowy. Została wprowadzona przez firmę Tungsram, od często spotykanej w innych krajach 1S5 (DAF91) różni się mniejszym prądem żarzenia.
• Uż=1,4 V, pentoda: S=0,625 mA/V, dioda Io=0,25 mA.

EBF89, UBF89

• Producent: Telam. Bardzo popularna nowalowa selektoda z podwójną diodą. Stosowana jako wzmacniacz p.cz. i detektor AM w odbiornikach radiowych.
• EBF89: Uż=6,3V; UBF89: Iż=100 mA; pentoda: S=2,2-0.022 mA/V; dioda: Io=0,8 mA.

EBL1

Lampa EBL1 produkcji PWLR

• Producent: PWLR. Pentoda mocy z duodiodą, cokół bocznostykowy. Produkowana jako element zamienny do radioodbiorników przedwojennych.
• Uż=6,3 V, pentoda: Pa=9W, S=9 mA/V, dioda: Io=0,8 mA.

EBL21, UBL21

• Producent: PWLR, ZWLE, Telam, Polam. Pentoda mocy (głośnikowa) z duodiodą detekcyjną, cokół loktalowy. Bardzo popularne lampy, używane we większości polskich odbiorników radiowych budowanych w latach 50.
• EBL21: Uż=6,3V; UBL21: Iż=100 mA; pentoda: Pa=11W, S=9 mA/V, dioda: Io=0,8 mA.

Triody – pentody napięciowe

ECF82, PCF82

• Producent: Telam, Polam. Trioda i pentoda o oddzielnych katodach, cokół typu nowal. Lampa przeznaczona do stosowania w układach mieszacza w odbiornikach telewizyjnych.
• Pentoda:S=5,5 mA/V, trioda: μ=35, ECF82: Uż=6,3 V, PCF82: Iż=300 mA^[53].

Triody – pentody i tetrody mocy

ECL80

• Producent: Telam. Niewielka pentoda mocy z triodą z cokołem nowalowym. Stosowana głównie w odbiornikach telewizyjnych.
• Uż=6,3 V, Iż=300 mA; pentoda: S=3,3 mA/V, Pa=3,5W; trioda: μ=20.

ECL82, PCL82, UCL82

• Producent: Telam, Polam. Bardzo popularna nowalowa trioda-pentoda o oddzielnych katodach. Trioda była stosowana w układzie generatora odchylania pionowego odbiorników telewizyjnych lub wzmacniacza napięciowego m.cz., pentoda w stopniu końcowym odchylania pionowego lub m.cz.
• Pentoda: S=6,4 mA/V, Pa=7W, trioda: μ=70, ECL82: Uż=6,3 V, PCL82: Iż=300 mA, UCL82: Iż=100 mA^[54].

ECL84, PCL84

• Producent: Telam, Polam. Nowalowa trioda-pentoda o oddzielnych katodach do odbiorników telewizyjnych. Trioda stosowana w układzie separatora lub wzmacniacza impulsów synchronizujących, pentoda w układzie wzmacniacza wizji.
• Pentoda: S=10,4 mA/V, Pa=4W, trioda: μ=65, ECL84: Uż=6,3 V, PCL84: Iż=300 mA^[55].

ECL85, PCL85

• Producent: Telam, Polam. Nowalowa trioda-pentoda o oddzielnych katodach do odbiorników telewizyjnych. Trioda stosowana w układzie generatora lub wzmacniacza impulsów, pentoda w stopniu końcowym odchylania pionowego.
• Pentoda: S=5,5 mA/V, Pa=7W, trioda: μ=50, ECL85: Uż=6,3 V, PCL85: Iż=300 mA^[56].

ECL86, PCL86

• Producent: Telam, Polam. Bardzo popularna nowalowa trioda-pentoda o oddzielnych katodach do magnetofonów, gramofonów, odbiorników radiowych i telewizyjnych. Trioda o dużym wzmocnieniu stosowana w układzie wzmacniacza napięciowego, pentoda w stopniu końcowym m.cz. Następca lampy ECL/PCL82.
• Pentoda: S=10 mA/V, Pa=9W, trioda: μ=100, ECL86: Uż=6,3 V, PCL86: Iż=300 mA^[57].

PCL805

• Producent: Polam. Nowalowa trioda-pentoda o oddzielnych katodach do odbiorników telewizyjnych. Trioda stosowana w układzie generatora lub wzmacniacza impulsów, pentoda w stopniu końcowym odchylania pionowego. Podobna do PCL85, o lepszych parametrach.
• Pentoda: S=7,5 mA/V, Pa=10,5W, trioda: μ=60, Iż=300 mA.

Triody – heksody i heptody

ECH4

• Producent: PWLR^[58]. Mieszacz częstotliwości do odbiorników radiowych, z cokołem bocznostykowym. Elektrycznie identyczna z ECH21, nie była stosowana w żadnym seryjnie produkowanym polskim odbiorniku radiowym.
• Uż=6,3 V, heptoda: Sc=750-7,5μA/V; trioda: μ=22.

ECH21, UCH21

• Producent: PWLR^[59], ZWLE, Telam, Polam. Mieszacz częstotliwości do odbiorników radiowych, z cokołem loktalowym. Bardzo popularne lampy, stosowane w większości polskich odbiorników radiowych w latach 40 i 50, również w roli wzmacniacza p.cz. oraz stopnia napięciowego m.cz.
• Heptoda: Sc=750-7,5μA/V; trioda: μ=22; ECH21: Uż=6,3 V, UCH21: Iż=100 mA.

ECH81

• Producent: Telam. Mieszacz częstotliwości do odbiorników radiowych, z cokołem nowalowym. Bardzo popularne lampy, stosowane w odbiornikach radiowych w latach 50, 60 i na początku lat 70.
• Heptoda: Sc=750-7,5μA/V; trioda: μ=22; ECH81: Uż=6,3 V, Iż=300 mA; UCH81: Iż=100 mA.

ECH84

• Producent: Polam. Lampa z cokołem nowalowym przeznaczona do odbiorników telewizyjnych. Trioda przeznaczona do pracy jako wzmacniacz lub generator, heptoda jako selektor impulsów odchylania.
• Uż=6,3 V, Iż=300 mA; trioda: μ=50; Heptoda: S=2,2 mA/V.

PCH200

• Producent: Telam. Lampa z cokołem dekalowym przeznaczona do odbiorników telewizyjnych. Trioda przeznaczona do pracy jako wzmacniacz impulsowy, heptoda jako selektor impulsów odchylania.
• Iż=300 mA; trioda: μ=50.

Podwójne pentody

EFL200, PFL200

• Producent: Telam, Polam, Polamp. Lampa z cokołem typu dekal do odbiorników telewizyjnych. Pentoda napięciowa i pentoda końcowa przeznaczona do końcowego wzmacniacza wizji.
• Pentoda napięciowa: S=8,5 mA/V, pentoda końcowa: S=21 mA/V, Pa=5W, EFL200: Uż=6,3 V, PFL200: Iż=300 mA^[60].

ELL80

• Producent: Telam^[61]. Podwójna pentoda mocy o cokole nowalowym. W Europie była używana najczęściej w domowych urządzeniach stereofonicznych. W Polsce nie produkowano żadnych urządzeń z tą lampą.
• Uż=6,3 V, Pa=2*6W, S=6 mA/V.

Wskaźniki wysterowania

DM70

• Producent: Dolam^[62]. Lampa typu „magiczne oko” DM70 była stosowana jako wskaźnik dostrojenia (na przykład w bateryjnym radioodbiorniku „Szarotka” i sieciowym „Violetta”).
• Uż=1,4 V.

EM4

• Producent: PWLR, ZWLE, Telam. Lampa typu „magiczne oko” z cokołem bocznostykowym. Była stosowana jako wskaźnik dostrojenia w radioodbiornikach, wskaźnik wysterowania w magnetofonach i wzmacniaczach, w urządzeniach pomiarowych. Od wcześniejszej podobnej lampy EM1 różniła się dwoma obszarami świecenia o zróżnicowanej czułości.
• Uż=6,3 V.

EM34

• Producent: Telam^[63]. Lampa typu „magiczne oko” z cokołem oktalowym. Była stosowana jako wskaźnik dostrojenia w radioodbiornikach, wskaźnik wysterowania w magnetofonach i wzmacniaczach, w urządzeniach pomiarowych. Elektrycznie identyczna z EM4, dużo rzadziej od niej spotykana.

EM80

• Producent: Telam. Lampa typu „magiczne oko” z cokołem nowalowym. Była stosowana jako wskaźnik dostrojenia w radioodbiornikach, wskaźnik wysterowania w magnetofonach i wzmacniaczach.
• Uż=6,3 V.

Przypisy

Bibliografia

• Piotr Mikołajczyk i Bohdan Paszkowski: Electronic Universal Vade-mecum. Warszawa: WNT, 1964. (ang.).
• Piotr Mikołajczyk: Vademecum Lamp Elektronowych. Warszawa: PWT, 1957.
• Krzysztof Chołoniewski, Józef Koszewski: Polska radiotechnika lotnicza 1918-1939. Piekary Śląskie: Wydawnictwo ZP, 2009, s. 94. ISBN 978-83-61529-06-4.
• Lampy odbiorcze. Warszawa: WEMA, 1974.
• Mieczysław Hutnik, Tadeusz Pachniewicz: Zarys historii polskiego przemysłu elektronicznego do 1985 roku. Warszawa: SEP, 1994.
• Vademecum polskiego przemysłu elektronicznego. Warszawa: WKŁ, 1964.
• SEP: Historia elektryki polskiej. T. III, Elektronika i telekomunikacja. Warszawa: WNT, 1974.