Michaił Diewiatajew

Michaił Diewiatajew
Михаил Девятаев
25[1] zwycięstw
ilustracja
starszy porucznik lotnictwa starszy porucznik lotnictwa
Data i miejsce urodzenia

8 lipca 1917
Torbiejewo

Data i miejsce śmierci

24 lutego 2002
Kazań, Rosja

Przebieg służby
Lata służby

1938–1945

Siły zbrojne

Wojskowe Siły Powietrzne

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Order Lenina Order Czerwonego Sztandaru Order Czerwonego Sztandaru Order Wojny Ojczyźnianej I klasy Order Wojny Ojczyźnianej II klasy

Michaił Pietrowicz Diewiatajew (ur. 25 czerwca?/ 8 lipca 1917 w Torbiejewie, zm. 24 lutego 2002 w Kazaniu) – radziecki pilot myśliwski II wojny światowej. Po wojnie i okresie zesłania pracował jako kapitan żeglugi śródlądowej[1].

Życiorys

Dzieciństwo i służba wojskowa

Michaił urodził się jako 13 dziecko w rodzinie chłopskiej. Z narodowości Mokszanin. W 1938 roku ukończył szkolenie jako kapitan i został kapitanem na małej łódce na Wołdze. W tym samym roku został powołany do wojska i rozpoczął szkolenie na pilota. Po ataku Niemiec na ZSRR zestrzelił samolot Junkers Ju 87. 23 września 1941 został poważnie ranny. Po długim pobycie w szpitalu powrócił do latania jako pilot samolotu transportującego rannych. Po spotkaniu z Aleksandrem Pokryszkinem w 1944 postanowił powrócić do latania na myśliwcach.

Niewola i ucieczka

13 lipca 1944 został zestrzelony i ranny dostał się do niewoli. Po nieudanej próbie ucieczki został przeniesiony do obozu Karlshagen I, w którym więźniowie pracowali w ramach niemieckiego programu budowy pocisków V1 i V2.

Michaił Diewiatajew wsławił się brawurową ucieczką z obozu koncentracyjnego na wyspie Uznam. 8 lutego 1945 Michaił wraz z grupką 10 więźniów uprowadzili sprawny niemiecki samolot bombowy Heinkel He 111 z bazy wojskowej Peenemünde. Porwanym samolotem przelecieli na wschód w stronę postępujących na zachód oddziałów Armii Czerwonej. Więźniowie do ucieczki przygotowywali się od dłuższego czasu. Diewiatajew jako pilot uczył się obsługi niemieckiego bombowca na podstawie części z rozbitych maszyn, które były składowane obok obozu[2]. 15 sierpnia 1957 dzięki wstawiennictwu Korolowa odznaczono go Złotą Gwiazdą Bohatera Związku Radzieckiego[3].

Po ucieczce komendant obozu został z rozkazu Göringa zdegradowany, a następnie rozstrzelany[2]. Z kolei Diewiatajew trafił do obozu filtracyjnego, podejrzewano go, że jego ucieczka była sfingowana. Po zwolnieniu pomagał Korolowowi w badaniach Peenemünde, a w październiku 1945 został zdemobilizowany[1]. Oprócz tytułu Bohatera Związku Radzieckiego i Orderu Lenina otrzymał także Order Czerwonego Sztandaru (dwukrotnie), Order Wojny Ojczyźnianej I i II klasy i medale.

Przypisy

  1. a b c Zmarł legendarny lotnik Michaił Diewiatajew. PAP, 2002-11-25. [dostęp 2011-08-04]. (pol.).
  2. a b M. Diewiatajew: Ucieczka z wyspy Uznam. Wyd. III. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982, s. 258.
  3. Герой Советского Союза Девятаев Михаил Петрович :: Герои страны, www.warheroes.ru [dostęp 2017-11-15].

Media użyte na tej stronie

Золотая Звезда Героя Советского Союза.svg
Medal “Gold Star” of a “Hero of the Soviet Union”
Order of Lenin Ribbon Bar.svg
Ribbon bar for the Soviet decoration Order of Lenin. Drawn by Zscout370.
SU Order of the Red Banner ribbon.svg
Ribbon bar of the Order of the Red Banner. The Soviet Union (USSR).
Dewjatajew portrait.jpg
Autor: Markscheider, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mikhail Petrovich Devyatayev, 1972.
1943avia-p10r.png
Autor: Васильев Кирилл Сергеевич (Kirill S. Vasilyev), Licencja: CC BY-SA 4.0
Союз Советских Социалистических Республик/Советский Союз/СССР

Вооруженные силы

Рабоче-Крестьянская Красная Армия (РККА)

Род войск: авиация

Знаки различия образца 1943г., погоны повседневные.

Воинское звание: Старший лейтенант.

Первичный источник:

  • Указ Президиума Верховного Совета СССР «О введении погон для личного состава Красной армии» от 6 января 1943г., объявленный Приказом Народного Комиссара обороны СССР № 24 от 10 января 1943 г.
  • Приказ Народного Комиссара обороны СССР № 25 от 15 января 1943 г .«О введении новых знаков различия и об изменениях в форме одежды Красной Армии»

Вторичный источник:

  • Харитонов О.В. Иллюстрированное описание обмундирования и знаков различия Советской Армии (1918–1958), АИМ, Л., 1960.
Flag of the Soviet Air Force 2.svg
Flag of the Soviet Air Force
POL Order Wojny Ojczyźnianej 1kl BAR.svg
Baretka: Order Wojny Ojczyźnianej I klasy
Order gpw2 rib.png
Soviet Ribbon bar Order Of The Patriotic War (2st Class)