Mierzeja

Schemat powstawania mierzei oraz jeziora przybrzeżnego
Mierzeja na wyspie Bruny na Tasmanii

Mierzejapółwysep, rodzaj kosy cechujący się tym, że całkowicie lub w znacznym stopniu odcina przybrzeżny fragment morza od reszty akwenu morskiego[1][2].

Jeśli odcięcie nie jest pełne i istnieje niewielkie połączenie (cieśnina) między zbiornikiem macierzystym a nowo powstałym, taki odcięty fragment morza nazywa się zalewem, natomiast gdy mierzeja oddziela całkowicie fragment morza (łączy dwa punkty wybrzeża), taki zbiornik staje się jeziorem przybrzeżnym (limanowym)[1].

Formy mierzejowe powstają w wyniku działania prądów przybrzeżnych lub w efekcie migracji podwodnych piaszczystych nasypów podczas transgresji morza (na obszary pierwotnie lądowe)[2]. Zaliczane do nich bywają tombola[3][4].

Mierzeje występują na wybrzeżu Bałtyku (Wiślana, Łebska, Kurońska, Helska)[1][2], ale znane są też z innych mórz, na przykład Mierzeja Arabacka.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b c Mieczysław Klimaszewski: Geomorfologia. PWN, Warszawa, 1978, s. 910 i 911.
  2. a b c Piotr Migoń: Geomorfologia. PWN, Warszawa, 2006, s. 403–405. ISBN 978-83-01-15979-5.
  3. Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Andrzej Dyczkowski (red.): Nowy leksykon PWN. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 1786. ISBN 978-83-01-12490-8. [dostęp 2015-07-28].
  4. Bogdan Suchodolski (red.): Wielka encyklopedia powszechna PWN. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1966, s. 279. [dostęp 2015-07-28].

Media użyte na tej stronie

Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Schemat powstawania Mierzei oraz j przybrzeżnego.svg
Autor: Marcin n® , Licencja: CC BY-SA 2.5

Schemat powstawania mierzei oraz jeziora przybrzeżnego.

Legenda
Legenda do schematu powstawania mierzei i j przybrzeżnego.svg

Morze



Piaszczysty ląd



Stały ląd



Kierunek działania fal morskich



(1)-(3) - Powstawanie półwyspu
(4)-(5) - Powstawanie mierzei

(6) - Jezioro przybrzeżne
The Spit Bruny Island.jpg
Autor: JJ Harrison (https://www.jjharrison.com.au/), Licencja: CC BY-SA 2.5
The Neck, Bruny Island, Tasmania, Australia.