Żerniki (powiat jędrzejowski)

Artykuł

50°45′17″N 20°24′12″E

- błąd

39 m

WD

50°42'N, 20°27'E

- błąd

19748 m

Odległość

4 m

Żerniki
wieś
Ilustracja
Rzeka Nida w okolicach wsi Żerniki.
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

jędrzejowski

Gmina

Sobków

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

28-305[1]

Tablice rejestracyjne

TJE

SIMC

0270774

Położenie na mapie gminy Sobków
Mapa konturowa gminy Sobków, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Żerniki”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Żerniki”
Położenie na mapie powiatu jędrzejowskiego
Mapa konturowa powiatu jędrzejowskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Żerniki”
Ziemia50°45′17″N 20°24′12″E/50,754722 20,403333

Żernikiwieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Sobków[2].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kieleckiego.

Wieś usytuowana jest na terenie pagórkowatym nad Białą i Czarną Nidą. Nazwa wsi pochodzi od słowa „żyrdniki”, określającego ludność służebną księcia. W pierwszej połowie XV w. wieś należała do rodziny Rejów herbu Oksa. Obecnie wieś liczy ok. 300 mieszkańców w 86 domach. W miejscowości znajduje się kaplica, wymurowana w XIX w., remontowana około 1980 r. Na uwagę zasługuje również obelisk wystawiony z czerwonego piaskowca zwieńczony żelaznym krzyżem wraz z towarzyszącymi mu dwoma kamiennymi krzyżami monolitowymi. Krzyże te określane są najczęściej jako tzw. krzyże pokutne. Przypuszczenie to nie ma oparcia w żadnych dowodach, a jest oparte jedynie na nieuprawnionym założeniu, że wszystkie stare kamienne krzyże monolitowe, o których nic nie wiadomo, są krzyżami pokutnymi[3], chociaż w rzeczywistości powód fundacji takiego krzyża może być różnoraki, tak jak każdego innego krzyża. Ta ostatnia legenda stała się na tyle popularna, że zaczęła być odbierana jako fakt i pojawiać się w lokalnych opracowaniach, informatorach czy przewodnikach jako pewna informacja, bez uprzedzenia, że jest to co najwyżej luźna hipoteza bez żadnych bezpośrednich dowodów.

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1645 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-04-16].
  3. Arkadiusz Dobrzyniecki. Krzyże i kapliczki pokutne ziemi złotoryjskiej - historia pewnego mitu. „Pomniki Dawnego Prawa”. 11-12 (wrzesień-grudzień 2010), s. 32-37, 2010. 

Media użyte na tej stronie

Świętokrzyskie Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 51.4 N
  • S: 50.1N
  • W: 19.6 E
  • E: 22 E
Jędrzejów County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Jędrzejów County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.88 N
  • S: 50.43 N
  • W: 19.77 E
  • E: 20.60 E
Nidazerniki.jpg
Autor: Mack09, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rzeka Nida w okolicach wsi Żerniki