Bukowo (powiat sztumski)
wieś | |
![]() | |
Państwo | ![]() |
---|---|
Województwo | ![]() |
Powiat | sztumski |
Gmina | Stary Targ |
Liczba ludności (2015) | 186 |
Strefa numeracyjna | 55 |
Kod pocztowy | 82-410[1] |
Tablice rejestracyjne | GSZ |
SIMC | 0157196 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() |
Bukowo – wieś w Polsce w województwie pomorskim, w powiecie sztumskim, w gminie Stary Targ. Wieś jest siedzibą sołectwa Bukowo, w którego skład wchodzą również Kościelec, Pozolia, Telkwice i Trankwice.
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0157204 | Kościelec | przysiółek |
0157210 | Telkwice | przysiółek |
Miejscowość powstało jako osada folwarczna. Jej zespół zabudowy mieszkalno-folwarcznej posiadał układ ulicówki wzdłuż drogi na południowy zachód od folwarku składającego się z dworu, parku oraz budynków gospodarczych i inwentarskich (jej układ przestrzenny nie został zachowany). Dawne nazwy wsi – Rudithen i Buchwałd – pojawiają się w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego[5]:
Buchwałd, 1) wś szlachecka czyli rycerska (...) Wedle wystawionego w Kiszporku przywileju r. 1303 otrzymali potomkowie Prusaka Kropolto w dziedzictwo po mieczu i po kądzieli: 1) wsie Rudithen (dziś Buchwałd), Azmiten (Telkwice) i pole zw. Woze; 2) pola Kersiten i Dosen, dziś Tilendorf: jako wynagrodzenie za 9 włók, zabranych na założenie wsi Pozylii. (...)
W 1454 zakon krzyżacki odebrał dobra Michałowi z Buchwałdu, przekazując je Fritzowi Lockau jako wynagrodzenie za szkody. Fritz Lockau utracił je za czasów polskich. W XVI i XVII wieku majątek należał do rodziny Gablentz, następnie do Balińskich, potem do rodziny Muellern, a w XVIII wieku był w posiadaniu Wężyków i Szydłowieckich (rodzin córek Muellernów), potem Unruha, a następnie szambelana Macieja Grąbczewskiego.
Od 1804 do I połowy XX wieku Buchwałd i wsie okoliczne – Czernin, Ramzy Wielkie, Telkwice i inne – znajdowały się w rękach rodu Donimirskich h. Brochwicz, z którego wywodzili się m.in. Teodor, Piotr Alkantary, Witold, Olgierd, Kazimierz i Stanisław Donimirscy. Dziedzicem Buchwałdu był m.in. Jan Dominirski (1847–1929), ojciec Marii Chełkowskiej. Zachowały się liczne budynki z I połowy XX wieku, a także niektóre z końcówki XIX wieku. Zachowany został zespół historycznej zabudowy. We wsi znajduje się też bunkier poniemiecki z czasów II wojny światowej[6], a wokół miejscowości historyczne zagrody samotnicze. W Bukowie znajdowała się szkoła podstawowa, zlikwidowana w 2003. W 1994 we wsi powstała kaplica pw. św. Stanisława Kostki (przynależna do parafii św. Jana Chrzciciela w Żuławce Sztumskiej), w której odbywają się msze święte[7].
W latach 1945–1975 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego, a w latach 1975–1998 do województwa elbląskiego.
Przypisy
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 106 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06].
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, tom I wydany w 1880, str. 432
- ↑ Piotr Skurzyński: Warmia, Mazury, Suwalszczyzna, Wyd. Sport i Turystyka – Muza S.A., Warszawa 2004, s. 30, ISBN 83-7200-631-8.
- ↑ Strona parafii św. Jana Chrzciciela w Żuławce Sztumskiej
Bibliografia
- Gminny program opieki nad zabytkami gminy Stary Targ na lata 2016–2019, s. 12
- Gminny program opieki nad zabytkami gminy Stary Targ 2011–2014, s. 43–45
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Stary Targ, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor:
Mapa powiatu sztumskiego, Polska
Autor: Pawmak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Fragment Bukowa w powiecie sztumskim
Autor: Pawmak, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kaplica pw. św. Stanisława Kostki w Bukowie (pow. sztumski)