Erich von Stroheim

Erich von Stroheim
Ilustracja
Erich von Stroheim (1946)
Imię i nazwisko

Erich Oswald Stroheim

Data i miejsce urodzenia

22 września 1885
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

12 maja 1957
Maurepas

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta, producent filmowy

Lata aktywności

1914–1955

Erich Oswald Stroheim (ur. 22 września 1885 w Wiedniu, zm. 12 maja 1957 w Maurepas) – austriacki aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy pochodzenia żydowskiego. Pracował zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych.

Życiorys

Był synem żydowskiego kapelusznika. Po odbyciu krótkiej służby wojskowej w Austrii ok. 1908 wyemigrował do Ameryki.

Pierwsze kroki w kinie stawiał w filmach Davida Warka Griffitha, m.in. jako asystent i aktor w filmach Narodziny narodu (1915) i Nietolerancja (1916). Następnie sam zajął się reżyserią, występując w niektórych swoich filmach jako aktor. Do jego najsłynniejszych filmów niemych należą: Ślepi mężowie (1919), Szalone żony (1922), Wesoła wdowa (1925), Marsz weselny (1928) i Królowa Kelly (1929).

Za jego największe dzieło uważa się Chciwość (1924), duszny dramat obnażający ludzką żądzę pieniądza. Do historii kina weszły kulminacyjne sekwencje, rozegrane w scenerii kalifornijskiej Doliny Śmierci.

Odsunięty przez producentów od reżyserii, zarabiał na życie jako aktor. Występował w filmach amerykańskich i francuskich. Najczęściej grywał role majętnych baronów i dystyngowanych dżentelmenów. Również w życiu prywatnym twierdził, że wywodzi się z arystokracji i tytułował się hrabią.

W kinie dźwiękowym stworzył dwie wybitne kreacje: w Towarzyszach broni (1937) Jeana Renoira zagrał kapitana von Rauffensteina. Natomiast u Billy’ego Wildera w filmie Bulwar Zachodzącego Słońca (1950) wcielił się w postać kamerdynera Maxa von Mayerlinga. Za rolę tę, w której pojawiły się elementy autobiograficzne, otrzymał nominację do Oscara. Jego ostatnią rolą filmową był występ w dramacie historycznym Napoleon z 1955 roku.

Był trzykrotnie żonaty. Miał dwóch synów. Ostatnie lata życia spędził we Francji, tam też zmarł w wieku 71 lat. Na kilka miesięcy przed śmiercią został odznaczony francuską Legią Honorową za wybitne zasługi dla francuskiej kultury.

Filmografia

Reżyser

Scenarzysta

Aktor

  • 1915: Ghosts – Epizod
  • 1915: Narodziny narodu – Mężczyzna spadający z dachu
  • 1915: The Failure – Gość na przyjęciu
  • 1915: Old Heidelberg – Lutz
  • 1915: Captain Macklin – Oficer na koniu
  • 1915: The Country Boy –Gość w restauracji
  • 1916: His Picture in the Papers – Gangster
  • 1916: The Flying Torpedo – Wspólnik
  • 1916: Makbet
  • 1916: The Social Secretary – Stary złośliwiec
  • 1916: Nietolerancja – Faryzeusz
  • 1917: Panthea – Porucznik
  • 1917: Who Goes There?
  • 1917: Draft 258
  • 1917: Reaching for the Moon– Adiutant księcia Badinoffa
  • 1917: In Again, Out Again – Oficer
  • 1917: Sylvia of the Secret Service
  • 1918: The Unbeliever – Por. Kurt von Schnieditz
  • 1918: The Hun Within – Von Bickel
  • 1918: The Heart of Humanity – Eric von Eberhard
  • 1918: Serce świata - Adiutant von Strohma
  • 1919: Ślepi mężowie – Porucznik von Steuben
  • 1922: Szalone żony – hrabia Wladislaw Sergius Karamzin
  • 1923: Dusze na sprzedaż – celebryta
  • 1924: Chciwość – sprzedawca balonów
  • 1928: Marsz weselny – książę Nicki von Wildeliebe-Rauffenburg
  • 1929: Wielki Gabbo – Wielki Gabbo
  • 1930: Trzy twarze Wschodu – Valdar / Schiller Blecher
  • 1931: Przyjaciele i kochankowie – pułkownik Victor Sangrito
  • 1932: Eskadra straceńców – Arthur von Furst
  • 1932: Jaką mnie pragniesz – Karl Salter
  • 1934: Crimson Romance – Wolters
  • 1934: Fugitive Road – Hauptmann Oswald Von Traunsee
  • 1935: Zbrodnia doktora Crespi – Dr. Andre Crespi
  • 1937: Towarzysze broni – major von Rauffenstein
  • 1937: L’Alibi – Winckler
  • 1937: Żółte cienie – król Tchou
  • 1937: Marthe Richard au service de la France – Von Luedow
  • 1937: Under Secret Orders – pułkownik W. Mathesius / Simonis
  • 1938: Gibraltar – Marson
  • 1938: Porwanie w Saint-Agil – Walter
  • 1938: L’Affaire Lafarge – Denis
  • 1938: Ultimatum – Generał Simovic
  • 1939: Rappel immédiat – Kapt. Stanley Wells
  • 1939: Derrière la façade – Eric
  • 1939: Le Monde tremblera – Emil Lassere / Monsieur Frank
  • 1939: Sidła – Pears
  • 1940: Menaces – prof. Hoffman
  • 1940: I Was an Adventuress – Andre Desormeaux
  • 1940: Tempête – Korlick
  • 1941: So Ends Our Night – Brenner
  • 1942: Macao, l’enfer du jeu – Werner von Krall
  • 1943: Pięć grobów na drodze do Kairu – feldmarszałek Erwin Rommel
  • 1943: Blask na wschodzie – dr von Harden
  • 1944: The Lady and the Monster – prof. Franz Mueller
  • 1944: Storm Over Lisbon – Deresco
  • 1945: The Great Flamarion – Wielki Flamarion
  • 1945: Scotland Yard Investigator – Carl Hoffmeyer
  • 1946: La Foire aux chimères – Frank Davis
  • 1946: The Mask of Diijon – Dijon
  • 1946: On ne meurt pas comme ça – Eric von Berg
  • 1948: Danse de mort – Edgar
  • 1949: Portret zabójcy – Eric
  • 1949: Le Signal rouge
  • 1950: Bulwar Zachodzącego Słońca – Max Von Mayerling
  • 1952: Alraune – Jacob ten Brinken
  • 1953: Minuit... Quai de Bercy – prof. Kieffer
  • 1953: L’Envers du paradis – William O’Hara
  • 1953: Alerte au sud – Conrad Nagel
  • 1955: Série noire – Sacha Zavaroff
  • 1955: La Madone des sleepings
  • 1955: Napoleon – Ludwig van Beethoven
  • 1958: Facetka

Producent

Kostiumy

Scenograf

Linki zewnętrzne

Filmy w reżyserii Ericha von Stroheima
Lata 10.
Lata 20.
Lata 30.
  • Hello, Sister (1933)

Media użyte na tej stronie