Marcel Albert
Marcel Olivier Albert (ur. 25 listopada 1917 w Paryżu, zm. 23 sierpnia 2010 w Harlingen) – francuski pilot myśliwski, kapitan, as myśliwski II wojny światowej, kawaler Legii Honorowej i Bohater Związku Radzieckiego.
Życiorys
Urodził się w Paryżu w rodzinie mechanika samochodowego. Po ukończeniu szkoły rozpoczął pracę w zakładach Renault. W tym czasie rozpoczął latanie w Aeroklubie Toussus-le-Noble.
W marcu 1938 roku wstąpił do wojska na 3-letni kontrakt. Skierowany do 105. batalionu lotniczego, gdzie w lipcu 1938 roku uzyskuje licencje pilota myśliwskiego. Początkowo był instruktorem w 125. batalionie lotniczym, szkoląc uczniów pilotażu, następnie przydzielony jako pilot myśliwski do 1 eskadry myśliwskiej w Etampes. 7 września 1939 roku został instruktorem w Centrum Szkolenia Pilotów Myśliwskich w Chartres.
15 lutego 1940 roku został pilotem I/3 Grupy Myśliwskiej, gdzie latał na samolocie myśliwskim Dewoitine D.520. W składzie tego dywizjonu wziął udział w obronie Francji w 1940 roku. W czasie tych działań wykonał 37 lotów bojowych, zestrzelił jeden samolot niemiecki i prawdopodobnie uszkodził drugi.
W czerwcu 1940 roku znalazł się w Algierii, gdzie nadal służył w I/3 Grupie Myśliwskiej stacjonującej w Oranie. W dniu 14 października 1941 roku otrzymał stopień sierżanta i w tym samym dniu w czasie lotu ćwiczebnego wspólnie z dwoma innymi pilotami Albertem Durand i Marcelem Lefévre uciekł na Gibraltar, skąd następnie wyjechał do Wielkiej Brytanii. Za ten czyn został skazany zaocznie przez sąd wojskowy na karę śmierci.
W grudniu 1941 roku wstąpił w Wielkiej Brytanii do sił zbrojnych Wolnej Francji. Po przeszkoleniu na samolotach brytyjskich w maju 1942 roku został pilotem myśliwskim we francuskim dywizjonie Île-de-France, walczącym na terenie Wielkiej Brytanii. W dywizjonie tym wykonał 47 lotów bojowych.
W październiku 1942 roku na ochotnika zgłosił się do tworzącej się Grupy Myśliwskiej nr 3, który miał walczyć we współdziałaniu z Armią Czerwoną na terenie Związku Radzieckiego. Od grudnia 1942 roku bierze już udział w walkach na terenie Związku Radzieckiego, latając początkowo na samolocie Jak-1, a następnie samolocie Jak-9. W dniu 5 września 1943 roku został dowódcą 1 eskadry, którą dowodzi do końca wojny. W okresie walk w Pułku Lotnictwa Myśliwskiego Normandia-Niemen wykonał 199 lotów bojowych i zestrzelił 22 samoloty przeciwnika oraz 9 prawdopodobnie. Za swoje czyny otrzymał szereg odznaczeń, w tym w dniu 28 listopada 1944 roku tytuł Bohatera Związku Radzieckiego. Jest też pierwszym na liście francuskich asów myśliwskich II wojny światowej walczących na froncie wschodnim z 23 samolotami zestrzelonymi na pewno i 10 prawdopodobnie.
Po zakończeniu II wojny światowej wrócił wraz z pułkiem do Francji, gdzie dostał przydział do ośrodka doświadczalnego w Brétigny, a w 1947 został attaché lotniczym w ambasadzie francuskiej w Pradze.
We wrześniu 1948 roku wystąpił z wojska. Następnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie został przedsiębiorcą. W 1954 roku uzyskał obywatelstwo amerykańskie.
Zmarł w miejscowości Harlingen w Teksasie. Pochowany został w miejscowości Chipley na Florydzie.
Awanse
- kapral pilot (Caporal) (1938)
- sierżant pilot (Sergent) (14 października 1941)
- aspirant (Aspirant)
- porucznik (Lieutenant) (grudzień 1942)
- kapitan (Capitaine) (grudzień 1944)
Odznaczenia i wyróżnienia
- Krzyż Wielki Legii Honorowej (12 kwietnia 2010)[1]
- Krzyż Wielki Oficer Legii Honorowej (12 listopada 2009)
- Krzyż Komandorski Legii Honorowej (1944)
- Order Wyzwolenia (11 kwietnia 1944)
- Medal Ruchu Oporu
- Krzyż Wojenny 1939-1945 z 15 palmami i 3 rozetami
- „Złota Gwiazda” Bohatera Związku Radzieckiego (27 listopada 1944)
- Order Lenina (27 listopada 1944)
- Order Czerwonego Sztandaru
- Order Wojny Ojczyźnianej I klasy
- Order Wojny Ojczyźnianej II klasy
- Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939
Przypisy
Bibliografia
- Tadeusz Malinowski: Lotnicy świata. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985, s. 13-14. ISBN 83-206-0495-8.
- Wacław Malten: Rayaki 444. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1966.
- Альбер (Albert)Марсель (Marcel). Герои страны. [dostęp 2013-01-03]. (ros.).
- Альбер Марсель ( Albert Marcel ). Красные Соколы. [dostęp 2013-01-03]. (ros.).
- Marcel Albert. Oficjalna strona Kapituły Orderu Wyzwolenia. [dostęp 2013-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-01)]. (fr.).
Media użyte na tej stronie
Autor: Borodun, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Croix de Guerre 1939-1945 (France)
Baretka: Order Wojny Ojczyźnianej I klasy
(c) EHDI5YS z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Ribbon bar of the Order of the Liberation (France)
Roundel of the Free French Air Forces (FAFL) during World War II
Ribbon bar of the Order of the Red Banner. The Soviet Union (USSR).
Medal “Gold Star” of a “Hero of the Soviet Union”
Ribbon bar for the Soviet decoration Order of Lenin. Drawn by Zscout370.
Autor: Boroduntalk, Licencja: CC BY 3.0
Ribbon bar: Médaille de la Résistance avec Rosette (Officier de la Résistance)
Roundel of the French Air Force.
Baretka Czechosłowackiego Krzyża Walecznych 1939-1945.
Soviet Ribbon bar Order Of The Patriotic War (2st Class)
rank of captain of the French Air Force