Ogończowate

Ogończowate
	Dasyatidae
	Jordan, 1888
	; Przedstawiciel rodziny – Taeniura lymma
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	chrzęstnoszkieletowe
Podgromada	spodouste
Infragromada	Euselachii
(bez rangi)	płaszczki
Nadrząd	orleniokształtne
Rodzina	ogończowate
Synonimy
	Trygonidae;
	Trygonidae;

Ogończowate^[2], ogończe^[2] (Dasyatidae) – rodzina ryb chrzęstnoszkieletowych zaliczana do płaszczek orleniokształtnych (Myliobatiformes), obejmująca ponad 70 gatunków, w tym jadowite. Niektóre są niebezpieczne dla człowieka. Mają niewielkie znaczenie gospodarcze.

Zasięg występowania

Występują w gorących i umiarkowanie ciepłych wodach niemal całego świata. Większość gatunków morskich, niektóre spotykane w wodach słonawych lub słodkich.

Cechy charakterystyczne

Ciało płaskie, w kształcie zbliżonym do rombu lub tarczy o średnicy od 10 cm u Dasyatis acutirostra do 3 m u Dasyatis brevicaudata. Szerokie płetwy piersiowe podobne do skrzydeł, brak płetwy grzbietowej i ogonowej. Przynajmniej jeden ostry, ząbkowany, jadowity kolec na długim ogonie, kolce po wypadnięciu odrastają.

Tryb życia

Ogończowate przebywają najczęściej w wodach przybrzeżnych zamaskowane w piasku podłoża. Żerują przeważnie w nocy. Dobrze pływają. Zaatakowane bronią się uderzając napastnika ogonem. Są żyworodne^[2], samica rodzi od kilku do kilkunastu młodych.

Wypadki śmiertelne

Jad ogończy może być śmiertelny dla człowieka jeśli dostanie się do krwiobiegu. 4 września 2006 w okolicach Port Douglas w stanie Queensland (Australia) od ukłucia kolcem jadowym ogończy Dasyatis brevicaudata w okolice serca zginął Steve Irwin. Istnieje tylko 17 udokumentowanych przypadków śmierci tego typu na świecie.

Klasyfikacja

Rodzina ogończowatych dzieli się na 4 klady (podrodziny), do których zalicza się 19 rodzajów^[3]:

Klad Dasyatinae
- Bathytoshia Whitley, 1933
- Dasyatis Rafinesque, 1810
- Hemitrygon Müller i Henle, 1838
- Hypanus Rafinesque, 1818
- Megatrygon Last, Naylor i Manjaji-Matsumoto, 2016 - jedyny przedstawiciel Megatrygon microps
- Pteroplatytrygon Fowler, 1910 - jedyny przedstawiciel Pteroplatytrygon violacea
- Telatrygon Last, Naylor i Manjaji-Matsumoto, 2016
- Taeniurops Garman, 1913
Klad Hypolophinae
- Makararaja Roberts, 2007
- Pastinachus Rüppell, 1829
Klad Neotrygoninae
- Neotrygon Castenau, 1873
- Taeniura Müller i Henle, 1837
Klad Urogymninae
- Brevitrygon Last, Naylor i Manjaji-Matsumoto, 2016
- Fluvitrygon Last, Naylor i Manjaji-Matsumoto, 2016
- Fontitrygon Last, Naylor i Manjaji-Matsumoto, 2016
- Himantura Müller i Henle, 1837
- Maculabatis Last, Naylor i Manjaji-Matsumoto, 2016
- Pateobatis Last, Naylor i Manjaji-Matsumoto, 2016
- Urogymnus Müller i Henle, 1837

Pateobatis jenkinsii

Zobacz też

Ryby – wykaz rodzin

Przypisy

↑ Dasyatidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Nikolski 1970 ↓, s. 82–83
↑ Last, P.R., Naylor, G.J. i Manjaji-Matsumoto, B.M.. A revised classification of the family Dasyatidae (Chondrichthyes: Myliobatiformes) based on new morphological and molecular insights. „Zootaxa”. 3 (4139), s. 345–368, 2016. DOI: 10.11646/zootaxa.4139.3.2 (ang.).

Bibliografia

William N. Eschmeyer: Catalog of Fishes electronic version (5 January 2011) (ang.). California Academy of Sciences. [dostęp 2011-01-29].
Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7.
G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Franciszek Staff (tłum.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.

[itis-1] Dasyatidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Nikolski-2] Nikolski 1970 ↓, s. 82–83

[last-3] Last, P.R., Naylor, G.J. i Manjaji-Matsumoto, B.M.. A revised classification of the family Dasyatidae (Chondrichthyes: Myliobatiformes) based on new morphological and molecular insights. „Zootaxa”. 3 (4139), s. 345–368, 2016. DOI: 10.11646/zootaxa.4139.3.2 (ang.).

[1]

[2]

[3]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne