Wierzbownica kosmata
| ||
![]() Morfologia:1 - Epilobium hirsutum, 2 - Epilobium parviflorum | ||
Systematyka[1][2] | ||
Domena | eukarionty | |
Królestwo | rośliny | |
Podkrólestwo | rośliny zielone | |
Nadgromada | rośliny telomowe | |
Gromada | rośliny naczyniowe | |
Podgromada | rośliny nasienne | |
Nadklasa | okrytonasienne | |
Klasa | Magnoliopsida | |
Nadrząd | różopodobne | |
Rząd | mirtowce | |
Rodzina | wiesiołkowate | |
Rodzaj | wierzbownica | |
Gatunek | wierzbownica kosmata | |
Nazwa systematyczna | ||
Epilobium hirsutum L. Sp. pl. 1:347. 1753 | ||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | ||
![]() |
Wierzbownica kosmata (Epilobium hirsutum L.) – gatunek rośliny z rodziny wiesiołkowatych (Onagraceae). Jest dość szeroko rozprzestrzeniony na kuli ziemskiej, w tym w Polsce.
Rozmieszczenie geograficzne
Rodzimym obszarem występowania tego gatunku jest Azja, Europa i Afryka, ale rozprzestrzenił się także w Makaronazji i Ameryce Północnej[4]. W Polsce jest dość pospolity, zarówno na niżu, jak i w niższych położeniach górskich[5].
Gatunek ten jest klasyfikowany przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody jako najmniejszej troski (LC, ang. least concern), ponieważ jest szeroko rozpowszechniony w stabilnych populacjach i w czasie oceny stopnia jego zagrożenia w 2012 r. nie był narażony na żadne większe zagrożenie[3].
Morfologia
- Pokrój
- Roślina osiąga przeważnie 60–150 cm wysokości, rzadziej 20–200 cm[5]. Pod ziemią wytwarza zimujące rozłogi służące jej do rozmnażania wegetatywnego.
- Łodyga
- Rozgałęziona, wzniesiona, obła, najczęściej odstająco owłosiona, dołem niekiedy łysiejąca[5], pokryta długimi włoskami bezgruczołowymi i krótkimi gruczołowymi.
- Liście
- Dolne naprzeciwległe, górne naprzemianległe. Są lancetowate, omszone o piłkowano-ząbkowanej blaszce, siedzące, półkoliście obejmujące łodygę i nieco zbiegające po niej[5].
- Kwiaty
- Duże, promieniste, czerwonofioletowe lub purpuroworóżowe[5], o zalążni dolnej. Mają zielony (z czerwonymi podbarwieniami) 4-działkowy kielich o ostrych, lancetowatych działkach i koronę składającą się z 4 płatków długości (8)12–20 mm[5]. Płatki są sercowato wycięte. Wewnątrz kwiatu jeden wzniesiony słupek o wydłużonej zalążni i wyraźnie czterołatkowym znamieniu oraz 8 dwusilnych pręcików (4 dłuższe i 4 krótsze). Pąki kwiatowe wzniesione[5].
- Owoce
- Długa wąska, czworograniasta torebka o średnicy 2–3 mm. Nasiona z puchem kielichowym.
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit[5]. Kwitnie od czerwca do sierpnia lub września[5]. Roślina owadopylna lub samopylna. Nasiona rozsiewane są przez wiatr (anemochoria) wydmuchujący je z pękniętej po dojrzeniu torebki.
Liczba chromosomów: 2n = 36[5].
Siedliskiem są brzegi wód, wilgotne łąki i zarośla[5]. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Calystegio-Epilobietum hirsuti[6].
Zmienność
Tworzy mieszańce z wierzbownicą czworoboczną, w. drobnokwiatową, w. górską, w. Lamy'ego, w. różową[5].
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-14] (ang.).
- ↑ a b Epilobium hirsutum, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- African Plant Database: 17409
- BioLib: 40162
- EoL: 582985
- EUNIS: 176536
- Flora of China: 200015085
- FloraWeb: 2118
- GBIF: 3189172
- INaturalist: 84517
- IPNI: 611919-1
- ITIS: 27305
- NCPI: 210355
- The Plant List: kew-2790521
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:611919-1
- Tela Botanica: 24151
- Tropicos: 23200135
- USDA PLANTS: EPHI
Media użyte na tej stronie
Autor: H. Zell, Licencja: CC BY-SA 3.0
Epilobium montanum, Onagraceae, Broad-leaved Willowherb, flower; Karlsruhe, Germany.
Autor: Rasbak, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Epilobium hirsutum fruits
1. Epilobium hirsutum L., syn. Epilobium grandiflorum Weber
2. Epilobium parviflorum Schreb.
- Original Caption
- 1. Grossblumiges Weidenröschen, Epilobium grandiflorum
2. Kleinblumiges Weidenröschen, E. parviflorum