Gracjan Dąbrowski
 major | |
| Data i miejsce urodzenia | 12 grudnia 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 23 grudnia 1941 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki | 1 Pułk Kolejowy → 1 Pułk Saperów Kolejowych, |
| Stanowiska | dowódca saperów dywizyjnych, |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
 | |
Gracjan Kazimierz Dąbrowski (ur. 12 grudnia 1893 w Warszawie, zm. 23 grudnia 1941 na Morzu Śródziemnym) – major saperów Wojska Polskiego.
Życiorys
Urodził się 12 grudnia 1893 w Warszawie[1][2], w rodzinie Gracjana (1863–1935) i Kazimiery z Bernardów (1865–1937)[3]. Uczęszczał do szkoły handlowej w Warszawie, gdzie zdał maturę, następnie studiował w Instytucie Technologicznym w Tomsku. W 1914 powołany do służby w armii rosyjskiej. W okresie 1914–1915 odbył roczny kurs oficerski w Oficerskiej Szkole Inżynierii w Petersburgu po ukończeniu, którego został mianowany podporucznikiem saperów. Służył w jednostkach saperskich obsługujących kolej w Galicji Wschodniej. W 1917 został ranny na froncie rumuńskim. Po zwolnieniu z wojska w 1918 pracował w Kijowie w Związku Fabrykantów Polskich.
10 lutego 1920 został przyjęty do Wojska Polskiego i zatwierdzony do stopnia podporucznika[4]. Przydzielony do 2 p. sap. na stanowisko dowódcy 9 kompanii kolejowej brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Uczestniczył w walkach w grupie gen. Listowskiego pod Brześciem nad Bugiem, Pińskiem i Łunińcem. Podczas walk wraz ze swoją kompanią odbudowywał mosty i tory kolejowe m.in. przez rzekę Jasiołdę. Pod koniec 1919 został skierowany na studia do Francji w Éscole Militarie du Genie w Wersalu. W końcu lipca 1920 powrócił do kraju i wziął udział w obronie Warszawy przed atakiem bolszewików. W 1921 został awansowany na stopień porucznika w korpusie oficerów kolejowych ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[5], a następnie na stopień kapitana w korpusie saperów kolejowych ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[6]. W 1923, 1924 jako oficer nadetatowy 1 pułku kolejowego służył w Departamencie VI Wojsk Technicznych Ministerstwa Spraw Wojskowych[7][8]. W 1928 jako oficer 1 pułku saperów kolejowych był przydzielony do batalionu mostowego[9], w którym do 1930 pełnił funkcję zastępcy dowódcy. W latach 1930–1935 był wykładowcą szkolenia saperskiego w Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu[10], a od 1936 dowódcą Ośrodka Sapersko-Pionierskiego 25 Dywizji Piechoty w Kaliszu. 19 marca 1937 został awansowany na stopień majora sł. st. saperów[3].
Po wybuchu II wojny światowej 1939 w pierwszym okresie kampanii wrześniowej pełnił funkcję dowódcy saperów dywizyjnych w dowództwie 25 DP. Następnie został dowódcą 25 batalionu saperów, sformowanego 17 kwietnia 1939 dla 25 Dywizji Piechoty przez Ośrodek Sapersko-Pionierski 25 DP w Kaliszu[11]. Podczas kampanii wrześniowej 1939 na stanowisku dowódcy saperów 25 DP brał udział w walkach z Niemcami na szlaku bojowym 25 DP w składzie Armii „Poznań”. Po zakończeniu kampanii wrześniowej 1939 uniknął niewoli, przedostał się na Zachód i został oficerem Polskich Sił Zbrojnych. Skierowany do Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, gdzie pełnił funkcję zastępcy dowódcy saperów dywizji. Uczestniczył w 1941 w walkach pod Tobrukiem, podczas których został ranny. Zginął na Morzu Śródziemnym podczas ewakuacji parowcem SS Shuntien do szpitala w Aleksandrii, który został storpedowany 23 grudnia 1941[12] przez niemiecki okręt podwodny U-559[13].
Ordery i odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)[14]
Przypisy
- ↑ Roczniki Oficerskie 1928, 1932.
- ↑ Wojskowe Biuro Historyczne - Gracjan Kazimierz Dąbrowski Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych [dostęp 2022-01-20].
- ↑ a b Gracjan Dąbrowski, Jr., geni_family_tree [dostęp 2022-01-20] (pol.).
- ↑ Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 20.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 994.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 907.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 21, 981.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 21, 896.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 640.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 252, 812.
- ↑ Cutter 2003 ↓, s. 162, 317.
- ↑ Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1945. Londyn: Instytut Historyczny im. Gen. Sikorskiego, 1952, s. 177.
- ↑ Adam Szugajew w publikacji pt. Saperzy w służbie Polsce podał błędnie, że major Dąbrowski był ewakuowany na pokładzie SS Warszawa, która została storpedowana 26 grudnia 1941 w konwoju z Aleksandrii do Tobruku.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie wojskowej”.
Bibliografia
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Zdzisław Józef Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
Media użyte na tej stronie
Central element of the Russian imperial coat of arms.
Poland badge. Second World War period Polish Army (post-1939 Free Polish Army) shoulder title.
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).