Hiacynt (minerał)

Hiacynt

Hiacynt oprawiony w złoto
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	krzemian cyrkonu (Zr[SiO4])
Twardość w skali Mohsa	7–7,5
Przełam	muszlowy
Łupliwość	niewyraźna
Układ krystalograficzny	tetragonalny
Gęstość minerału	3,9–4,8 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	czerwonobrązowy, żółty, żółtoczerwony
Rysa	biała
Połysk	silny szklisty lub diamentowy

Hiacynt (hyacynt, jacynt) – przezroczysta odmiana cyrkonu o barwie czerwonopomarańczowej, czerwonej, żółtoczerwonej lub czerwonobrunatnej.

Nazwa

Niewłaściwa (lokalna, zwyczajowa lub handlowa) nazwa pomarańczowych, różowych, żółtoczerwonych, czerwonopomarańczowych, czerwonych, czerwonobrunatnych odmian różnych minerałów np: szafiru – odmiana paparadża, hessonitu – hiacynt cejloński, topazu – hiacynt orientalny, grossularu i spinelu – spinel hiacyntowy czy eudalitu – hiacynt grenlandzki.

Właściwości

• Wzór chemiczny: Zr[SiO₄] – krzemian cyrkonu^[1]
• Układ krystalograficzny: tetragonalny
• Twardość: 7–7,5
• Gęstość: 3,9–4,8
• Rysa: biała
• Barwa: czerwonobrązowy, żółty, żółtoczerwony
• Przełam: muszlowy, bardzo kruchy
• Połysk: silny szklisty lub diamentowy
• Łupliwość: niewyraźna

Często zawiera domieszki pierwiastków promieniotwórczych. Wystawiony na długie działanie światła słonecznego ciemnieje i matowieje. Hiacynty można odbarwić przez silne ogrzewanie w atmosferze utleniającej. Bezbarwne cyrkony są podobne do diamentów dzięki wysokim współczynnikom załamania światła.

Występowanie

Miejsce występowania to: Sri Lanka, Madagaskar, Tajlandia, Kambodża, Indie, Rosja, Brazylia, USA, Francja.

W Polsce bywa znajdowany w aluwiach rzeki Izery i jej dopływów.

Zastosowanie

Bardzo rzadki i ceniony kamień kolekcjonerski i jubilerski. Zazwyczaj nadaje się mu szlif fasetkowy: brylantowy lub schodkowy, rzadziej kaboszonowy. Kamienie maja najczęściej od 1 do 4 karatów i wyjątkowo osiągają 10 karatów. Największy oszlifowany okaz hiacyntu ma 75,8 karatów (czerwonobrunatny) i pochodzi z Birmy.

Przypisy

Bibliografia

• K. Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Wydawnictwo Geologiczne, 1982.
• N. Sobczak: Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych. Wydawnictwo Alfa, 1986.
• W. Schuman: Kamienie szlachetne i ozdobne. Wydawnictwo Alma-Press, 2004.