Kazimierz Czekotowski

Kazimierz Czekotowski
Data i miejsce urodzenia2 marca 1901
Jekaterynosław
Pochodzeniepolskie
Data i miejsce śmierci14 czerwca 1972
Warszawa
Instrumentygłos
Typ głosubaryton, bas
Zawódśpiewak, aktor, pedagog
Aktywnośćprofesor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Gdańsku, docent PWSM w Warszawie, kierownik wokalny Opery Bałtyckiej, dyrektor szkoły muzycznej w Gdańsku
Współpracownicy
Zygmunt Latoszewski
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi
Grób Kazimierza Czekotowskiego i Marii Bojar-Przemienieckiej na cmentarzu Powązkowskim

Kazimierz Czekotowski (ur. 2 marca 1901 w Jekaterynosławiu[1], zm. 14 czerwca 1972 w Warszawie), ps. Ca­simiro de Walden, Dewalden – polski śpiewak, aktor i pedagog.

Życiorys

Syn Karola i Amelii z Łossanów[2], brat śpiewaczki Marii Antoniny Czekotowskiej (1904–1992). W 1918 ukończył Szkołę Realną w Jekaterynosławiu. Po przyjeździe do Polski w 1920 wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego. Od listopada 1918 do 1922 studiował na Politechnice Warszawskiej, której nie ukończył. W 1927 uzyskał dyplom Konserwatorium Muzycznego w Warszawie (klasa prof. Marii Stankowskiej). Od 1927 do 1929 przebywał na stypendium Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego we Włoszech, gdzie dokształcał się jako śpiewak oraz występował w radiu i na koncertach w Mediolanie i Genui pod pseudonimami Ca­simiro de Walden i Dewalden. W latach 1929–1931 występował w Teatrze Wielkim w Poznaniu[1], gdzie debiutował rolą Janusza w Halce Stanisława Moniuszki. Zagrał tam także Króla Alfonsa w Faworycie Gaetano Donizettiego, Kyoto w Iris Pietro Mascagniego, Stanisława w Verbum nobile Moniuszki, Silvia w Pajacach Ruggera Leoncavallo, Fra Melitone w Mocy przeznaczenia Giuseppe Verdiego, Księcia Waldsteina w Casanovie Ludomira Różyckiego oraz Liebenberga w Hrabinie Maricy Franza Lehára[3].

W latach 1931–1936 przebywał w Turcji[1]. Uczył śpiewu w konserwatorium w Ankarze[1], był solistą Orkiestry Symfonicznej prezydenta, występował także w estradzie i na radiu. Wysyłał korespondencje o tureckim życiu muzycznym do Ilustrowanego Kuriera Codziennego. Od 1936 do 1939 śpiewał w Teatrze Wielkim w Warszawie, m.in. w roli Klingsora w Parsifalu Richarda Wagnera. W tym okresie występował także w koncertach radiowych i filharmonicznych. W 1936 zagrał Zbigniewa w filmie Straszny dwór w reżyserii Leopolda Buczkowskiego[4]. W okresie okupacji hitlerowskiej śpiewał w warszawskich kawiarniach „Gastronomia” i „Lourse”[5] z orkiestrą Zygmunta Latoszewskiego oraz udzielał prywatnych lekcji śpiewu. Po powstaniu warszawskim przebywał w Krakowie i Zakopanem.

Od jesieni 1945 do sierpnia 1950 był dyrektorem szkoły muzycznej w Gdyni (do 1947 miejskiej, następnie upaństwowionej). Od października 1949 zasiadał w kierownictwie Studia Operowego na Wybrzeżu. W latach 1950–1952 był kierownikiem wokalnym Opery Bałtyckiej. Przygotowywał solistów do inaugurącej jej działalność premiery Eugeniusza Oniegina Piotra Czajkowskiego 28 czerwca 1950. Wykładał w Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej (1951–1953 kierownik klasy śpiewu solowego, 1951/52 dziekan Wydz. Wokalnego). W tym okresie występował gościnnie w koncertach symfonicznych w innych miastach, w radiu oraz na scenach operowych Poznania (jako Escarmillo w Carmen i Janusz w Halce[3]) i Wrocławia.

W latach 1953–1955 był w zespole Opery w Warszawie. Po raz ostatni wystąpił na scenie 16 kwietnia 1955 jako Scarpia w Tosce Giacomo Pucciniego[4]. Od 1953 był kierownikiem sekcji wokalnej w Średniej Szkole Muzycznej im. K. Kurpińskiego, a od 1961 - docentem PWSM w Warszawie. Wśród jego uczniów byli Ryszard Tarasewicz, Jerzy Szymański[6], Alicja Rollinger, Jan Gdaniec, Jan Sybilski, Anna Bartoszyńska[5]. Przetłumaczył na język polski z języka włoskiego, francuskiego i rosyjskiego teksty 16 oper i kantat oraz pieśni, np. Madame Butterfly, Cyganerii, Eugeniusza Oniegina, Borysa Godunowa, Carmen (z Wiktorem Brégym), Toski (z Bogdanem Ostromęckim). Należał do SPATiF i SPAM.

Ufundował stypenium swojego imienia dla wyróżniających się studentów Wydziału Wokalnego PWSM w Warszawie[5].

Od 1 czerwca 1930 był mężem śpiewaczki Marii Magdaleny z Szymańskich, używającej pseudonimu Maria Bojar-Przemieniecka (1897–1982)[2].

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 210-5-26)[7].

Odznaczenia i nagrody

  • Złoty Krzyż Zasługi
  • Odznaka Honorowa „Za zasługi dla Gdańska”
  • Nagroda Ministra Kultury i Sztuki

Przypisy

  1. a b c d Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 122.
  2. a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 48. [dostęp 2021-07-07].
  3. a b Kazimierz Czekotowski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2019-03-04].
  4. a b Kazimierz Czekotowski. filmpolski.pl. [dostęp 2019-03-04].
  5. a b c Czekotowski Kazimierz. archiwummuzyczne.pl. [dostęp 2019-03-04].
  6. Odszedł prof. Jerzy Szymański – legenda Opery Bałtyckiej, Nasz Gdańsk, 13 lipca 2015 [dostęp 2020-05-26] (pol.).
  7. Cmentarz Stare Powązki: SZYMAŃSCY i CZEKOTOWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-03-04].

Media użyte na tej stronie

Kazimierz Czekotowski grób.jpg
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY 3.0
Grób Kazimierza Czekotowskiego na Cmentarzu Powązkowkim