Gauleiter

(c) Bundesarchiv, Bild 119-1993-01A / CC-BY-SA 3.0
Joachim Albrecht Eggeling w mundurze gauleitera
Herby gau na pocztówce z 1939
Proporczyk gauleitera

Gauleiter (niem. naczelnik okręgu) – stopień polityczny, nadawany przywódcy NSDAP w danym okręgu partyjnym (gau), np. organizacji kraju związkowego Turyngii czy miasta Wiednia. Gauleiter miał spory zakres władzy, podlegając wyłącznie centralnym władzom partii. Każdy gauleiter III Rzeszy posiadał swojego zastępcę (Stellvertreter-Gauleiter), który w razie niemożności wykonywania obowiązków przez gauleitera stawał się pełniącym jego obowiązki.

Gauleiterzy III Rzeszy

  • Gau Bayerische Ostmark (okręg Bayerische Ostmark został założony w 1933, kiedy połączono Oberfranken, Niederbayern oraz Oberpfalz. Następnie nazwa została zmieniona na Gau Bayreuth):
    • Hans Schemm (1933–1935)
  • Gau Berlin, następnie Gau Groß-Berlin:
  • Gau Berlin-Brandenburg (Gau Berlin-Brandenburg zostało podzielone na Berlin & Brandenburg w 1929):
  • Gau Brandenburg (historyczne centrum Królestwa Prus) (Gau Brandenburg zostało utworzone jako część Kurmark w 1933):
    • Emil Holz (1929–1930)
    • Ernst Schlange (1930–1933)
  • Gau Danzig (Gdańsk, byłe Wolne Miasto Gdańsk), miasto-państwo wcielone do III Rzeszy w 1939 (Gau Danzig, po 1939 Gau Danzig-Westpreussen):
    • Hans-Albert Hohnfeldt (1926–1928)
    • Walter Maaß (1928–1930)
    • Albert Forster (1930–1945)
  • Gau Düsseldorf (Gau Düsseldorf założone w 1929 z dzielnicy Bergisches-Land):
    • Friedrich Karl Florian (1929–1945)
  • Gau Essen:
    • Josef Terboven (1928–1945)
    • Fritz Schlessmann (kwiecień 1940 – maj 1945)
  • Gau Flandern:
  • Gau Franken (Frankonia) (Gau Franken założone w 1929, kiedy Mittelfranken połączono z dzielnicą Nürnberg-Fürth):
    • Julius Streicher (1929–1940)
    • Hans Zimmermann (1940–1941)
    • Karl Holz (1942–1945)
    • Karl Holz (1940 – kwiecień 1945)
  • Gau Halle-Merseburg:
    • Walter Ernst (1925–1926)
    • Paul Hinkler (1926–1930)
    • Rudolf Jordan (1930–1937)
    • Joachim Albrecht Eggeling (1938–1945)
  • Gau Hamburg:
    • Josef Klant (1925–1926)
    • Albert Krebs (1927–1928)
    • Hinrich Lohse (1928–1929)
    • Karl Kaufmann (1929–1945)
  • Gau Hannover-Nord (Gau Hannover-Nord stało się częścią Südhannover-Braunschweig w 1928):
  • Gau Hannover-Süd (Gau Hannover-Süd stało się częścią Südhannover-Braunschweig w 1928):
    • Ludolf Haase (1927–1928)
  • Gau Hessen-Darmstadt [Gau Hessen-Darmstadt stało się częścią Hessen-Nassau w 1933]:
    • Friedrich Ringhausen (1927–1931)
    • Peter Gmeinder (1931)
    • Karl Benz (1932–1933)
  • Gau Hessen-Nassau [Gau Hessen-Nassau założone w 1933 kiedy Hessen-Darmstadt połączono z Hessen-Nassau-Süd]:
    • Jakob Sprenger (1933–1945)
  • Gau Hessen-Nassau-Nord (Hessen-Nassau-Nord również znane jako Gau Kurhessen po 1934):
    • Walter Schultz (1926–1927)
    • Karl Weinrich (1927 – jesień 1943)
    • Karl Gerland (1944–1945)
  • Gau Hessen-Nassau-Süd (Gau Hessen-Nassau-Süd stało się częścią Hessen-Nassau w 1933):
    • Anton Haselmayer (1925–1926)
    • Walter Schultz (1926–1927)
    • Jakob Sprenger (1927–1933)
  • Gau Kärnten:
  • Gau Koblenz-Trier (Koblenz-Trier zostało przemianowane na Gau Moselland w 1942):
  • Gau Köln-Aachen:
    • Joseph Grohé (1931–1945)
  • Gau Kurmark [Kurmark zostało założone w 1933, kiedy Ostmark połączono z Brandenburgią; następnie przemianowano na Gau Mark Brandenburg w 1940]:
  • Gau Lüneburg-Stade:
    • Otto Telschow (1925–1928)
  • Gau Magdeburg-Anhalt:
    • Hermann Schmischke (1925–1928)
    • Wilhelm Friedrich Loeper (1927–1933)
    • Paul Hofmann (1933)
    • Wilhelm Friedrich Loeper (1934–1935)
    • Joachim Albrecht Eggeling (1935–1937)
    • Rudolf Jordan (1937–1945)
  • Gau Mecklenburg:
  • Gau Mittelfranken (Gau Mittelfranken stało się częścią Franken w 1929):
    • Wilhelm Grimm (1928)
  • Gau Moselland → Gau Koblenz-Trier
  • Gau München-Oberbayern (Gau München-Oberbayern zostało założone w 1933, kiedy połączono okręgi Oberbayern i Gross-München):
    • Fritz Reinhardt (1928–1931; tylko Oberbayern)
    • Adolf Wagner (1933–1944)
    • Paul Giesler (1944–1945)
  • Gau Niederbayern (Gau Niederbayern stało się częścią Bayerische Ostmark w 1933):
    • Fritz Reinhardt (październik 1928–1930)
    • Otto Ebersdobler (1930–1932)
  • Gau Niederbayern–Oberpfalz (Gau Niederbayern-Oberpfalz zostało podzielone na Niederbayern i Oberpfalz w 1929):
  • Gau Niederdonau:
    • Hugo Jury (1939–1945)
  • Gau Niederschlesien:
  • Gau Oberdonau:
  • Gau Oberfranken [Gau Oberfranken stało się częścią Bayerische Ostmark w 1933]:
    • Hans Schemm (1928–1933)
  • Gau Oberpfalz (Gau Oberpfalz stało się częścią Bayerische Ostmark w 1933):
    • Franz Maierhofer (1929–1932)
  • Gau Oberschlesien:
  • Gau Osthannover:
    • Otto Telschow (1925–1945)
  • Gau Ostmark:
  • Gau Ostpreußen:
    • Bruno Gustav Scherwitz (1925–1927)
    • Erich Koch (1928–1945)
  • Gau Pfalz–Saar (Gau Pfalz-Saar zostało założone w 1935, kiedy połączono Saarland i Rheinpfalz. Następnie przemianowano na Saarpfalz w 1937, a w 1942 na Westmark):
  • Gau Pommern:
    • Theodor Vahlen (1925–1927)
    • Walter von Corswant (1928–1931)
    • Wilhelm Karpenstein (1931–1934)
    • Franz Schwede-Coburg (1935–1945)
  • Gau Rheinland-Nord (Gau Rheinland-Nord stało się częścią Ruhr w 1926):
    • Karl Kaufmann (1925–1926)
  • Gau Rheinland-Süd (Gau Rheinland-Süd zostało podzielone na Köln-Aachen i Koblenz-Trier w 1931):
  • Gau Rheinpfalz (Gau Rheinpfalz stało się częścią Pfalz-Saar w 1935):
  • Gau Ruhr (Gau Ruhr zostało podzielone na Westfalen-Nord i Westfalen-Süd w 1932):
  • Gau Saarland (Gau Saarland stało się częścią Pfalz-Saar w 1935):
  • Gau Sachsen:
    • Martin Mutschmann (1925–1945), od 1933 także komisarz Rzeszy na Saksonię
  • Gau Salzburg:
  • Gau Schlesien (Gau Schlesien zostało podzielone na Niederschlesien & Oberschlesien w 1940):
    • Helmut Bruckner (1925–12 grudnia 1934)
    • Josef Wagner (12 grudnia 1934–1940)
  • Gau Schleswig-Holstein:
  • Gau Schwaben:
    • Karl Wahl (1928–1945)
  • Gau Stadel (Bayern):
  • Gau Steiermark:
  • Gau Sudetenland (utworzone po zajęciu Czechosłowacji; Sudetenland znane również jako Sudetengau; nazwane na cześć łańcucha górskiego Sudety):
  • Gau Südhannover-Braunschweig (Gau Südhannover-Braunschweig zostało założone w 1928, kiedy połączono Hannover-Nord i Hannover-Süd):
  • Gau Thüringen:
  • Gau Tirol:
    • Franz Hofer (1932–1933)
  • Gau Tirol-Vorarlberg:
    • Franz Hofer (1938–1945)
  • Gau Unterfranken (Unterfranken znane również jako Gau Mainfranken przed 1935):
    • Otto Hellmuth (1928–1945)
  • Gau Wallonien:
  • Gau Wartheland (Wartheland, do 1940 Warthegau; nazwane od rzeki Warta):
  • Gau Weser-Ems:
    • Karl Rover (1929–1942)
    • Paul Wegener (1942–1945)
  • Gau Westfalen (Gau Westfalen stało się częścią Ruhr w 1926):
  • Gau Westfalen-Nord:
  • Gau Westfalen-Süd:
    • Josef Wagner (1932–1941)
    • Paul Giesler (1941–1943)
    • Albert Hoffmann (19 czerwca 1943 – maj 1945)
  • Gau Wien:
  • Gau Württemberg-Hohenzollern:
    • Eugen Munder (1925–1928)
    • Wilhelm Murr (1928–1945)
20: Bereichsleiter, 21: Oberbereichsleiter, 22: Hauptbereichsleiter, 23: Dienstleiter, 24: Oberdienstleiter, 25: Hauptdienstleiter, 26: Befehlsleiter, 27: Oberbefehlsleiter, 28: Hauptbefehlsleiter, 29: Gauleiter, 30: Reichsleiter.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

NaziGauePostcard1939-10-06-front.jpg
Propaganda postcard of Nazi Germany, German Gaues of Reich, front side, October 6, 1939
Gauleiter.svg
Kfz.-Dienststellungszeichen NSDAP-Gauleiter, Deutsches Reich 1939-1945
NSDAP Reihe3.jpg
NSDAP Party Ranks Part 2:
  • decription de, en, and ru (by MilHistExp) see below.
Bundesarchiv Bild 119-1993-01A, Leo Albrecht Joachim Eggeling.jpg
(c) Bundesarchiv, Bild 119-1993-01A / CC-BY-SA 3.0