Hełmogwanowate

Hełmogwanowate
Corytophanidae[1]
Fitzinger, 1843[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny – legwan hełmiasty (Corytophanes cristatus)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Rząd

łuskonośne

Infrarząd

Iguania

Rodzina

hełmogwanowate

Typ nomenklatoryczny

Corytophanes Boie, 1826

Rodzaje

zobacz opis w tekście

Hełmogwanowate (Corytophanidae) – rodzina drapieżnych jaszczurek z infrarzędu Iguania, powszechnie znanych pod nazwą bazyliszków - od nazwy najliczniejszego w gatunki rodzaju Basiliscus. Wcześniej były zaliczane do rodziny legwanowatych (Iguanidae). Badania wykazały, że są blisko spokrewnione z długonogwanowatymi (Polychrotidae).

Zasięg występowania

Hełmogwanowate występują w wilgotnych lasach równikowych, w buszu i rzadkich lasach strefy tropikalnej od środkowego Meksyku po północno-zachodnią Amerykę Południową.

Charakterystyka

Ciało smukłe, o długości 9–20 cm (do 80 cm wraz z ogonem), nogi długie. U gatunków z rodzaju Basiliscus jest wyraźnie zaznaczony dymorfizm płciowy. Na głowie samców występuje narośl w kształcie hełmu, a na grzbiecie skórzasty grzebień. U pozostałych rodzajów hełm na głowie mają przedstawiciele obydwu płci. Hełm pełni funkcje obronne — sugeruje napastnikowi większe rozmiary jaszczurki. Hełmogwanowate polują z zasadzki. Żywią się owadami i innymi małymi zwierzętami. Potrafią połknąć ofiarę o połowę mniejszą od siebie.

Poza jajożyworodnym Corytophanes percarinata, pozostałe gatunki są jajorodne.

Podział systematyczny

Do rodziny należą następujące rodzaje[3]:

Przypisy

  1. Corytophanidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. D.R. Frost, R. Etheridge, D. Janies & T.A. Titus. Total evidence, sequence alignment, evolution of Polychrotid lizards, and a reclassification of the Igunaia (Squamata: Iguania). „American Museum Novitates”. 3343, s. 1–39, 2001 (ang.). 
  3. P. Uetz & J. Hallermann: Higher taxa: Corytophanidae (ang.). The Reptile Database. [dostęp 2018-10-16].

Bibliografia

  • Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 375. ISBN 83-01-14344-4.
  • Family Corytophanidae (Casque-headed Lizards) (ang.). J. Craig Venter Institute. [dostęp 2008-11-02].
  • Heying, H.: Corytophanidae (ang.). (On-line), Animal Diversity Web, 2003. [dostęp 2008-11-02].

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Corytophanes Cristatus.jpg
Autor: Jérôme Prud'hon, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Corytophanes cristatus (reptil neotropical que recibe diversos nombres: Turipache cabeza lisa, cutete de montaña, cutete de hacienda, perrozompopo).