Irena Laskowska

Irena Laskowska

Irena Laskowska, 1947
Data i miejsce urodzenia	15 marca 1925 Piotrowice
Data i miejsce śmierci	6 grudnia 2019 Warszawa
Zawód	aktorka
Lata aktywności	1945–2003
Odznaczenia

Irena Laskowska (ur. 15 marca 1925 w Piotrowicach, zm. 6 grudnia 2019 w Warszawie^[1]) – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna. Siostra operatora Jana Laskowskiego i kierownika produkcji Jerzego Laskowskiego, żona Mieczysława Piotrowskiego.

Życiorys

Irena Laskowska na okładce Filmu Nr 35 z 1948 roku

W 1945, czyli dwa lata przed ukończeniem studiów na Wydziale Aktorskim warszawskiej PWST (ówcześnie z siedzibą w Łodzi), zadebiutowała na deskach teatralnych. Na początku była związana z łódzkim Teatrem Wojska Polskiego (1947–1949), a od 1949 występowała w teatrach warszawskich: Narodowym (1949–1953), Domu Wojska Polskiego (1953–1957), Dramatycznym (1957–1959), Polskim (1959–1963), Klasycznym (1963–1972) i Rozmaitości (1972–1989)^[2].

W filmie po raz pierwszy zagrała w 1948 jako pielęgniarka Danka w wojennych Stalowych sercach. Popularność i uznanie krytyki przyniosła jej kolejna rola – pierwsza główna – w Ostatnim dniu lata Tadeusza Konwickiego, najtańszej produkcji fabularnej w historii polskiego kina^[3]. Stworzyła portret dojrzałej, nieufnej i samotnej kobiety, w której zakochuje się młodszy mężczyzna (Jan Machulski). Mimo iż film został doceniony za granicą – jako pierwszy polski obraz otrzymał nagrodę na międzynarodowym festiwalu (Grand Prix w Wenecji) – Laskowska długo go nie lubiła. Nie była zadowolona ze współpracy z reżyserem, nie zachwycił jej scenariusz, m.in. krytykowała scenę, w której jej bohaterka wychodzi z morza nago^[4].

U Konwickiego wystąpiła jeszcze w Salcie jako prowincjonalna wróżka. Później grała drugoplanowe i epizodyczne role, wcielając się w postacie dostojnych matek, ciotek, życzliwych przyjaciółek, majestatycznych urzędniczek, nauczycielek, właścicielek dworków^[5]. Pojawiała się na drugim planie w filmach m.in. Andrzeja Wajdy (Wszystko na sprzedaż, Polowanie na muchy, Człowiek z marmuru), produkcjach dla młodzieży oraz w komediach i serialach. W 2003 po piętnastoletniej przerwie powróciła na duży ekran w roli pobożnej pani Amelii w Pornografii Jana Jakuba Kolskiego. Pochowana na Cmentarzu Wojskowym przy ul. Powązkowskiej 43/45 w Warszawie, kwatera B35, rząd 5, grób 7^[6].

Filmografia

• 1948: Stalowe serca jako pielęgniarka Danka
• 1958: Ostatni dzień lata jako Ona
• 1960: Krzyżacy jako księżna Aleksandra
• 1962: Gangsterzy i filantropi jako szefowa lokalu
• 1962: Mężczyźni na wyspie jako Magdalena
• 1965: Salto jako wróżka Cecylia
• 1968: Człowiek z M-3 jako sąsiadka Piechockiego z dołu
• 1968: Wszystko na sprzedaż jako żona leśniczego
• 1969: Polowanie na muchy jako żona redaktora naczelnego pisma „On i Ona”
• 1970: Dzięcioł jako sąsiadka
• 1974: Czterdziestolatek jako kioskarka (odc. 3)
• 1975: Doktor Judym jako wiejska kobieta
• 1975: Dom moich synów jako Gralczakowa, sąsiadka Góreckiej
• 1976: Człowiek z marmuru jako pracownica Muzeum Narodowego
• 1976: Polskie drogi (serial, odc. 1 i 8) jako właścicielka dworku
• 1977: Nie zaznasz spokoju jako Irena Kaczmarkowa, matka Bożeny
• 1979: Godzina „W” jako matka Teresy
• 1979: Gazda z Diabelnej jako opiekunka Ryśka
• 1981: Białe tango jako matka Joli (odc. 2)
• 1985: Bariery jako matka Anny
• 1985: Och, Karol jako Zosia, ciotka Karola
• 1986: Pierścień i róża
• 1987: Rzeka kłamstwa jako Sanuszowa
• 1988: Obywatel Piszczyk jako matka Piszczyka
• 1988: Bliskie spotkania z wesołym diabłem jako nauczycielka
• 1988: Przyjaciele wesołego diabła jako nauczycielka (odc. 1 i 2)
• 1989: Ostatni dzwonek jako bibliotekarka
• 1990: Maria Curie (serial) jako pracodawczyni Marii
• 2003: Pornografia jako pani Amelia, matka Wacława

Polski dubbing

• 1976: Ja, Klaudiusz jako Antonia

Odznaczenia i nagrody

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1987)
• Złoty Krzyż Zasługi (1979)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955)
• Medal 40-lecia Polski Ludowej (1986)
• Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1986)

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Irena Laskowska w bazie IMDb (ang.)
• Irena Laskowska w bazie Filmweb
• Irena Laskowska w bazie filmpolski.pl
• Irena Laskowska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09] .
• Irena Laskowska na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
• Irena Laskowska w bazie Akademii Polskiego Filmu