Pałac Krasińskich w Warszawie (Ursynów)
 nr rej. 642 z 1 lipca 1965 | |
 Pałac Krasińskich | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres | ul. Nowoursynowska 166 |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Kondygnacje | 1 |
| Rozpoczęcie budowy | 1776 |
| Ważniejsze przebudowy | 1858 |
| Pierwszy właściciel | |
| Kolejni właściciele | Aleksandra Potocka |
| Obecny właściciel | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°09′50,12″N 21°02′50,18″E/52,163922 21,047272 | |
Pałac Krasińskich[1], także pałac „Rozkosz“[2] – pałac znajdujący się na warszawskim Ursynowie przy ul. Nowoursynowskiej 166.
Historia
Około roku 1776 księżna Izabela Lubomirska z Czartoryskich wybudowała mały pałac dla swej córki Aleksandry Potockiej z Lubomirskich. Przez pewien czas mieszkał tu Józef Maisonneuve, zaś już od roku 1785 do 1799 budynek był własnością Aleksandry Potockiej z Lubomirskich, żony Stanisława Kostki. Kostka Potocki rozbudował pałac według projektu Piotra Aignera. Następnie pałac był w posiadaniu Grzegorza Wykowskiego, później zaś Ignacego Kochanowskiego. Od roku 1822 był własnością Juliana Ursyna Niemcewicza, który w pałacu stworzył bibliotekę, gromadząc cenne zbiory. W 1830 odwiedził go tam Juliusz Słowacki, który był zachwycony posiadłością Niemcewicza[3].
Po roku 1832 pałac należał do lekarza Wilhelma Malcza; później na krótko znów należał do Potockich, po czym od 1857 zajmowała go rodzina Krasińskich. W latach 1858–1860 całkowicie przebudowano pałac pod kierunkiem Zygmunta Rospendowskiego. Nadano mu styl neorenesansowy, zaś frontową elewację bogato ozdobiono płaskorzeźbami wykonanymi przez Faustyna Cenglera przedstawiającymi hetmanów: Stanisława Koniecpolskiego, Stefana Czarnieckiego, Pawła Jana Sapiehę, Jana Tarnowskiego; we wnękach postawiono figury Fortuny i Ceres. W tympanonie znalazł się herb Ślepowron (Krasińskich) wraz z rzeźbami dzieci symbolizującymi pory roku.
Od roku 1895 pałac należał do Ludwika Krasińskiego, później zaś do Adama Krasińskiego, który w roku 1906 podarował Ursynów (wraz z tymże pałacem) Polskiej Macierzy Szkolnej. Od tego czasu mieściły się w budynku siedziby placówek oświatowych. Od 1921 jego właścicielem był hrabia Edward Raczyński. Przekazał on pałac Ministerstwu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Zniszczony podczas I wojny światowej przez wojska rosyjskie; nie ucierpiał jednak podczas II wojny światowej.
Od 1956 nieruchomość należy do Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego[4]. Mieści się w nim m.in. rektorat uczelni. Ze względu na swą funkcję przez środowisko uczelniane nazywany jest „pałacykiem Rektorskim”.
Przy pałacu rośnie Drzewo Niemcewicza – orzech czarny (Juglans nigra), będący pomnikiem przyrody[5]. Park pałacowy graniczy z rezerwatem przyrody Skarpa Ursynowska, na jego terenie znajduje się Staw pod pałacem SGGW[6].
W kulturze masowej
Pałac odtwarzał siedzibę fundacji Jurka Kilera w filmie Kiler-ów 2-óch oraz ambasadę Bułgarii w produkcji Bulgarski Pościkk Zespołu Filmowego „Skurcz”.
Przypisy
- ↑ Tadeusz S. Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 67. ISBN 83-223-2047-7.
- ↑ Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 269. ISBN 83-908950-8-0.
- ↑ Franciszek Galiński: Gawędy o Warszawie. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Biblioteka Polska“, 1939, s. 241.
- ↑ Tadeusz S. Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 68. ISBN 83-223-2047-7.
- ↑ Pomniki przyrody na terenie m.st. Warszawy. Pomniki przyrody na terenie dzielnicy Ursynów. W: Urząd m.st. Warszawy [on-line]. bip.warszawa.pl. [dostęp 2019-07-02].
- ↑ Adam Snopek, Problemy funkcjonowania rezerwatu przyrody na kampusie akademickim: Przykład rezerwatu Skarpa Ursynowska (Warszawa) i Forêt de Dorigny (Écublens, Szwajcaria), „Przegląd Przyrodniczy” (XXVII, 4 (2016)), s. 138.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5
Mapa Warszawy - podkład lokalizacyjny
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.55N
- S: 50.95 N
- W: 19.15 E
- E: 23.25 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol dworu do legendy mapy
Autor: Konrad Ziomek, Licencja: CC BY 3.0
Pałac Krasińskich na Ursynowie. Obecnie mieści się w nim rektorat SGGW.