Złota Muszla
Irańczyk Bahman Ghobadi ze Złotą Muszlą za film Półksiężyc (2006) | |
Nagroda za | najlepszy film w konkursie głównym |
---|---|
Przyznawana przez | |
Lokalizacja | |
Pierwsze rozdanie | 1957 |
Strona internetowa |
Złota Muszla (hiszp. Concha de Oro; bask. Urrezko Maskorra) – główna nagroda przyznawana przez jury Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w San Sebastián dla najlepszego filmu w konkursie głównym.
Nazwa nagrody funkcjonuje od 1957. W latach 1953–1954 nosiła przejściowo miano Wielkiej Nagrody (hiszp. Gran Premio), a w latach 1955–1956 Srebrnej Muszli.
Statystyki
Najwięcej filmów wyróżnionych Złotą Muszlą pochodziło z Hiszpanii (14) oraz ze Stanów Zjednoczonych (13). Na przestrzeni lat nagrodzono sześć filmów wyreżyserowanych przez kobiety – wyróżnione reżyserki to Diane Kurys, Yeşim Ustaoğlu, Mariana Rondón, Déa Kulumbegaszwili, Alina Grigore i Laura Mora Ortega.
Jak dotychczas pięciu reżyserów uhonorowano Złotą Muszlą dwukrotnie. Do elitarnego grona podwójnych zwycięzców należą:
- Amerykanin Francis Ford Coppola – nagrody za filmy Deszczowi ludzie (1969) i Rumble Fish (1984)
- Hiszpan Manuel Gutiérrez Aragón – za filmy Demony w ogrodzie (1982) i Połowa nieba (1986)
- Hiszpan Imanol Uribe – za filmy Policzone dni (1994) i Bwana (1996)
- Meksykanin Arturo Ripstein – za filmy Początek i koniec (1993) i Zguba mężczyzn (2000)
- Irańczyk Bahman Ghobadi – za filmy Gdyby żółwie mogły latać (2004) i Półksiężyc (2006)
- Hiszpan Isaki Lacuesta – za filmy Podwójne ślady (2011) i Między morzem a oceanem (2018).
Polscy twórcy filmowi trzykrotnie zdobywali w San Sebastián Złotą Muszlę. Byli to: Tadeusz Chmielewski za film Ewa chce spać (1958), Andrzej Wajda za Dyrygenta (1980) i Radosław Piwowarski za Yesterday (1985).
Zestawienie państw, których filmy zdobywały Złotą Muszlę, analogiczną Wielką Nagrodę (Gran Premio, 1953–1954) lub Srebrną Muszlę (1955–1956), przedstawia się następująco (stan na październik 2022):
Państwo | Złota Muszla |
---|---|
Hiszpania | 14 |
Stany Zjednoczone | 13 |
Włochy | 7 |
Francja | 6 |
Wielka Brytania | 4 |
Iran | 3 |
Polska | 3 |
ZSRR | 3 |
Argentyna | 2 |
Chiny | 2 |
Czechosłowacja | 2 |
Meksyk | 2 |
Boliwia | 1 |
Brazylia | 1 |
Chile | 1 |
Czechy | 1 |
Gruzja | 1 |
Irlandia | 1 |
Islandia | 1 |
Kanada | 1 |
Kolumbia | 1 |
Niemcy | 1 |
Palestyna | 1 |
Rumunia | 1 |
Turcja | 1 |
Wenezuela | 1 |
Laureaci Złotej Muszli
Następujące filmy zdobyły główną nagrodę w konkursie głównym festiwalu[1]:
Rok | Film | Reżyser | Państwo |
---|---|---|---|
1953 | Wojna boża (La guerra de Dios) | Rafael Gil | Hiszpania* |
1954 | Przeklęta góra (Sierra maldita) | Antonio del Amo | Hiszpania |
1955 | Dni miłości (Giorni d'amore) | Giuseppe De Santis | Włochy* |
1956 | Czerwony sygnał (Il ferroviere) | Pietro Germi | Włochy |
1957 | Babcia Sabella (La nonna Sabella) | Dino Risi | Włochy |
1958 | Ewa chce spać | Tadeusz Chmielewski | Polska* |
1959 | Historia zakonnicy (The Nun's Story) | Fred Zinnemann | Stany Zjednoczone* |
1960 | Romeo, Julia i ciemność (Romeo, Julie a tma) | Jiří Weiss | Czechosłowacja* |
1961 | Dwa oblicza zemsty (One-Eyed Jacks) | Marlon Brando | Stany Zjednoczone |
1962 | Wyspa Artura (L’isola di Arturo) | Damiano Damiani | Włochy |
1963 | Człowiek mafii (Mafioso) | Alberto Lattuada | Włochy |
1964 | Ameryka, Ameryka (America, America) | Elia Kazan | Stany Zjednoczone |
1965 | Złota reneta (Zlatá reneta) | Otakar Vávra | Czechosłowacja |
Miraż (Mirage) | Edward Dmytryk | Stany Zjednoczone | |
1966 | Byłam tutaj szczęśliwa (I Was Happy Here) | Desmond Davis | Wielka Brytania* |
1967 | Dwoje na drodze (Two for the Road) | Stanley Donen | Stany Zjednoczone |
1968 | Kres długiego dnia (The Long Day’s Dying) | Peter Collinson | Wielka Brytania |
1969 | Deszczowi ludzie (The Rain People) | Francis Ford Coppola | Stany Zjednoczone |
1970 | Śmiertelne lato (Ondata di calore) | Nelo Risi | Włochy |
1971 | Kolano Klary (Le genou de Claire) | Éric Rohmer | Francja* |
1972 | Kryształowy dom (The Glass House) | Tom Gries | Stany Zjednoczone |
1973 | Duch roju (El espíritu de la colmena) | Víctor Erice | Hiszpania |
1974 | Badlands | Terrence Malick | Stany Zjednoczone |
1975 | Kłusownicy (Furtivos) | José Luis Borau | Hiszpania |
1976 | Tabor wędruje do nieba (Табор уходит в небо / Tabor uchodit w niebo) | Emil Loteanu | ZSRR* |
1977 | Niedokończony utwór na pianolę (Неоконченная пьеса для механического пианино / Nieokonczennaja pjesa dlia miechaniczeskogo pianino) | Nikita Michałkow | ZSRR |
1978 | Alambrista! | Robert M. Young | Stany Zjednoczone |
1979 | Jesienny maraton (Осенний марафон / Ossienij marafon) | Gieorgij Danelija | ZSRR |
1980 | Dyrygent | Andrzej Wajda | Polska |
1981 | Historia zwykłego szaleństwa (Storie di ordinaria follia) | Marco Ferreri | Włochy |
1982 | Demony w ogrodzie (Demonios en el jardín) | Manuel Gutiérrez Aragón | Hiszpania |
1983 | Od pierwszego wejrzenia (Coup de foudre) | Diane Kurys | Francja |
1984 | Rumble Fish | Francis Ford Coppola | Stany Zjednoczone |
1985 | Yesterday | Radosław Piwowarski | Polska |
1986 | Połowa nieba (La mitad del cielo) | Manuel Gutiérrez Aragón | Hiszpania |
1987 | Wesele w Galilei (عرس الجليل / Urs al-jalil) | Michel Khleifi | Palestyna* |
1988 | Na czarnym wzgórzu (On the Black Hill) | Andrew Grieve | Wielka Brytania |
1989 | Homer i Eddie (Homer and Eddie) | Andriej Konczałowski | Stany Zjednoczone |
Tajemny naród (La nación clandestina) | Jorge Sanjinés | Boliwia* | |
1990 | Listy od Alou (Las cartas de Alou) | Montxo Armendáriz | Hiszpania |
1991 | Skrzydła motyla (Alas de mariposa) | Juanma Bajo Ulloa | Hiszpania |
1992 | Własny kawałek świata (Un lugar en el mundo) | Adolfo Aristarain | Argentyna* |
1993 | Początek i koniec (Principio y fin) | Arturo Ripstein | Meksyk* |
Sara | Dariush Mehrjui | Iran* | |
1994 | Policzone dni (Días contados) | Imanol Uribe | Hiszpania |
1995 | Muzeum Margaret (Margaret's Museum) | Mort Ransen | Kanada* |
1996 | Bwana | Imanol Uribe | Hiszpania |
Trojan Eddie | Gillies Mackinnon | Irlandia* | |
1997 | Francuska ruletka (Rien ne va plus) | Claude Chabrol | Francja |
1998 | Wiatrem przeminęło z... (El viento se llevó lo que) | Alejandro Agresti | Argentyna |
1999 | Co to za życie? (C'est quoi la vie?) | François Dupeyron | Francja |
2000 | Zguba mężczyzn (La perdición de los hombres) | Arturo Ripstein | Meksyk |
2001 | Taksówka dla trzech (Taxi para tres) | Orlando Lübbert | Chile* |
2002 | Poniedziałki w słońcu (Los lunes al sol) | Fernando León de Aranoa | Hiszpania |
2003 | Strach przed strzelaniem (Schussangst) | Dito Cincadze | Niemcy* |
2004 | Gdyby żółwie mogły latać (کیسەڵەکانیش دەفڕن / Lakposhtha parvaz mikonand) | Bahman Ghobadi | Iran |
2005 | Szczęście (Štěstí) | Bohdan Sláma | Czechy* |
2006 | Półksiężyc (Niwemang) | Bahman Ghobadi | Iran |
Mój syn i ja (Mon fils à moi) | Martial Fougeron | Francja | |
2007 | Tysiąc lat żarliwych modlitw (A Thousand Years of Good Prayers) | Wayne Wang | Stany Zjednoczone |
2008 | Puszka Pandory (Pandora'nin kutusu) | Yeşim Ustaoğlu | Turcja* |
2009 | Miasto życia i śmierci (南京! 南京! / Nanjing! Nanjing!) | Lu Chuan | Chiny* |
2010 | Chuligani (Neds) | Peter Mullan | Wielka Brytania |
2011 | Podwójne ślady (Los pasos dobles) | Isaki Lacuesta | Hiszpania |
2012 | U niej w domu (Dans la maison) | François Ozon | Francja |
2013 | Zła fryzura (Pelo malo) | Mariana Rondón | Wenezuela* |
2014 | Magical Girl | Carlos Vermut | Hiszpania |
2015 | Wróble (Þrestir) | Rúnar Rúnarsson | Islandia* |
2016 | Pani Bovary to nie ja (我不是潘金莲 / Wo bu shi Pan Jin Lian) | Feng Xiaogang | Chiny |
2017 | Disaster Artist (The Disaster Artist) | James Franco | Stany Zjednoczone |
2018 | Między morzem a oceanem (Entre dos aguas) | Isaki Lacuesta | Hiszpania |
2019 | Pacificado | Paxton Winters | Brazylia* |
2020 | Początek (დასაწყისი / Dasackisi) | Déa Kulumbegaszwili | Gruzja* |
2021 | Błękitny księżyc (Crai nou) | Alina Grigore | Rumunia* |
2022 | Królowie świata (Los reyes del mundo) | Laura Mora Ortega | Kolumbia* |
*Pierwsza wygrana dla danego państwa.
Przypisy
- ↑ San Sebastian International Film Festival: Archives. San Sebastian Film Festival. [dostęp 2018-03-17]. (ang.).
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Pedro A. Gracia Fajardo, escudo de Manual de Imagen Institucional de la Administración General del Estado, Licencja: CC0
Flaga Hiszpanii
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Autor: Oneras [2], Licencja: CC BY-SA 2.0
Bahman Ghobadi recibiendo la Concha de Oro en el Festival de San Sebastián (2006)