Złota Muszla

Złota Muszla
(Concha de Oro)
Ilustracja
Irańczyk Bahman Ghobadi ze Złotą Muszlą za film Półksiężyc (2006)
Nagroda za

najlepszy film w konkursie głównym

Przyznawana przez

Międzynarodowy Festiwal Filmowy w San Sebastián

Lokalizacja

San Sebastián

Pierwsze rozdanie

1957

Strona internetowa

Złota Muszla (hiszp. Concha de Oro; bask. Urrezko Maskorra) – główna nagroda przyznawana przez jury Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w San Sebastián dla najlepszego filmu w konkursie głównym.

Nazwa nagrody funkcjonuje od 1957. W latach 1953–1954 nosiła przejściowo miano Wielkiej Nagrody (hiszp. Gran Premio), a w latach 1955–1956 Srebrnej Muszli.

Statystyki

Najwięcej filmów wyróżnionych Złotą Muszlą pochodziło z Hiszpanii (14) oraz ze Stanów Zjednoczonych (13). Na przestrzeni lat nagrodzono sześć filmów wyreżyserowanych przez kobiety – wyróżnione reżyserki to Diane Kurys, Yeşim Ustaoğlu, Mariana Rondón, Déa Kulumbegaszwili, Alina Grigore i Laura Mora Ortega.

Jak dotychczas pięciu reżyserów uhonorowano Złotą Muszlą dwukrotnie. Do elitarnego grona podwójnych zwycięzców należą:

Polscy twórcy filmowi trzykrotnie zdobywali w San Sebastián Złotą Muszlę. Byli to: Tadeusz Chmielewski za film Ewa chce spać (1958), Andrzej Wajda za Dyrygenta (1980) i Radosław Piwowarski za Yesterday (1985).

Zestawienie państw, których filmy zdobywały Złotą Muszlę, analogiczną Wielką Nagrodę (Gran Premio, 1953–1954) lub Srebrną Muszlę (1955–1956), przedstawia się następująco (stan na październik 2022):

PaństwoZłota Muszla
 Hiszpania14
 Stany Zjednoczone13
 Włochy7
 Francja6
 Wielka Brytania4
 Iran3
 Polska3
 ZSRR3
 Argentyna2
 Chiny2
 Czechosłowacja2
 Meksyk2
 Boliwia1
 Brazylia1
 Chile1
 Czechy1
 Gruzja1
 Irlandia1
 Islandia1
 Kanada1
 Kolumbia1
 Niemcy1
 Palestyna1
 Rumunia1
 Turcja1
 Wenezuela1

Laureaci Złotej Muszli

Następujące filmy zdobyły główną nagrodę w konkursie głównym festiwalu[1]:

RokFilmReżyserPaństwo
1953Wojna boża (La guerra de Dios)Rafael Gil Hiszpania*
1954Przeklęta góra (Sierra maldita)Antonio del Amo Hiszpania
1955Dni miłości (Giorni d'amore)Giuseppe De Santis Włochy*
1956Czerwony sygnał (Il ferroviere)Pietro Germi Włochy
1957Babcia Sabella (La nonna Sabella)Dino Risi Włochy
1958Ewa chce spaćTadeusz Chmielewski Polska*
1959Historia zakonnicy (The Nun's Story)Fred Zinnemann Stany Zjednoczone*
1960Romeo, Julia i ciemność (Romeo, Julie a tma)Jiří Weiss Czechosłowacja*
1961Dwa oblicza zemsty (One-Eyed Jacks)Marlon Brando Stany Zjednoczone
1962Wyspa Artura (L’isola di Arturo)Damiano Damiani Włochy
1963Człowiek mafii (Mafioso)Alberto Lattuada Włochy
1964Ameryka, Ameryka (America, America)Elia Kazan Stany Zjednoczone
1965Złota reneta (Zlatá reneta)Otakar Vávra Czechosłowacja
Miraż (Mirage)Edward Dmytryk Stany Zjednoczone
1966Byłam tutaj szczęśliwa (I Was Happy Here)Desmond Davis Wielka Brytania*
1967Dwoje na drodze (Two for the Road)Stanley Donen Stany Zjednoczone
1968Kres długiego dnia (The Long Day’s Dying)Peter Collinson Wielka Brytania
1969Deszczowi ludzie (The Rain People)Francis Ford Coppola Stany Zjednoczone
1970Śmiertelne lato (Ondata di calore)Nelo Risi Włochy
1971Kolano Klary (Le genou de Claire)Éric Rohmer Francja*
1972Kryształowy dom (The Glass House)Tom Gries Stany Zjednoczone
1973Duch roju (El espíritu de la colmena)Víctor Erice Hiszpania
1974BadlandsTerrence Malick Stany Zjednoczone
1975Kłusownicy (Furtivos)José Luis Borau Hiszpania
1976Tabor wędruje do nieba (Табор уходит в небо / Tabor uchodit w niebo)Emil Loteanu ZSRR*
1977Niedokończony utwór na pianolę (Неоконченная пьеса для механического пианино /
Nieokonczennaja pjesa dlia miechaniczeskogo pianino)
Nikita Michałkow ZSRR
1978Alambrista!Robert M. Young Stany Zjednoczone
1979Jesienny maraton (Осенний марафон / Ossienij marafon)Gieorgij Danelija ZSRR
1980DyrygentAndrzej Wajda Polska
1981Historia zwykłego szaleństwa (Storie di ordinaria follia)Marco Ferreri Włochy
1982Demony w ogrodzie (Demonios en el jardín)Manuel Gutiérrez Aragón Hiszpania
1983Od pierwszego wejrzenia (Coup de foudre)Diane Kurys Francja
1984Rumble FishFrancis Ford Coppola Stany Zjednoczone
1985YesterdayRadosław Piwowarski Polska
1986Połowa nieba (La mitad del cielo)Manuel Gutiérrez Aragón Hiszpania
1987Wesele w Galilei (عرس الجليل / Urs al-jalil)Michel Khleifi Palestyna*
1988Na czarnym wzgórzu (On the Black Hill)Andrew Grieve Wielka Brytania
1989Homer i Eddie (Homer and Eddie)Andriej Konczałowski Stany Zjednoczone
Tajemny naród (La nación clandestina)Jorge Sanjinés Boliwia*
1990Listy od Alou (Las cartas de Alou)Montxo Armendáriz Hiszpania
1991Skrzydła motyla (Alas de mariposa)Juanma Bajo Ulloa Hiszpania
1992Własny kawałek świata (Un lugar en el mundo)Adolfo Aristarain Argentyna*
1993Początek i koniec (Principio y fin)Arturo Ripstein Meksyk*
SaraDariush Mehrjui Iran*
1994Policzone dni (Días contados)Imanol Uribe Hiszpania
1995Muzeum Margaret (Margaret's Museum)Mort Ransen Kanada*
1996BwanaImanol Uribe Hiszpania
Trojan EddieGillies Mackinnon Irlandia*
1997Francuska ruletka (Rien ne va plus)Claude Chabrol Francja
1998Wiatrem przeminęło z... (El viento se llevó lo que)Alejandro Agresti Argentyna
1999Co to za życie? (C'est quoi la vie?)François Dupeyron Francja
2000Zguba mężczyzn (La perdición de los hombres)Arturo Ripstein Meksyk
2001Taksówka dla trzech (Taxi para tres)Orlando Lübbert Chile*
2002Poniedziałki w słońcu (Los lunes al sol)Fernando León de Aranoa Hiszpania
2003Strach przed strzelaniem (Schussangst)Dito Cincadze Niemcy*
2004Gdyby żółwie mogły latać (کیسەڵەکانیش دەفڕن / Lakposhtha parvaz mikonand)Bahman Ghobadi Iran
2005Szczęście (Štěstí)Bohdan Sláma Czechy*
2006Półksiężyc (Niwemang)Bahman Ghobadi Iran
Mój syn i ja (Mon fils à moi)Martial Fougeron Francja
2007Tysiąc lat żarliwych modlitw (A Thousand Years of Good Prayers)Wayne Wang Stany Zjednoczone
2008Puszka Pandory (Pandora'nin kutusu)Yeşim Ustaoğlu Turcja*
2009Miasto życia i śmierci (南京! 南京! / Nanjing! Nanjing!)Lu Chuan Chiny*
2010Chuligani (Neds)Peter Mullan Wielka Brytania
2011Podwójne ślady (Los pasos dobles)Isaki Lacuesta Hiszpania
2012U niej w domu (Dans la maison)François Ozon Francja
2013Zła fryzura (Pelo malo)Mariana Rondón Wenezuela*
2014Magical GirlCarlos Vermut Hiszpania
2015Wróble (Þrestir)Rúnar Rúnarsson Islandia*
2016Pani Bovary to nie ja (我不是潘金莲 / Wo bu shi Pan Jin Lian)Feng Xiaogang Chiny
2017Disaster Artist (The Disaster Artist)James Franco Stany Zjednoczone
2018Między morzem a oceanem (Entre dos aguas)Isaki Lacuesta Hiszpania
2019PacificadoPaxton Winters Brazylia*
2020Początek (დასაწყისი / Dasackisi)Déa Kulumbegaszwili Gruzja*
2021Błękitny księżyc (Crai nou)Alina Grigore Rumunia*
2022Królowie świata (Los reyes del mundo)Laura Mora Ortega Kolumbia*

*Pierwsza wygrana dla danego państwa.

Przypisy

  1. San Sebastian International Film Festival: Archives. San Sebastian Film Festival. [dostęp 2018-03-17]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Chile.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
San Sebastian Festival Golden Seashell.jpg
Autor: Oneras [2], Licencja: CC BY-SA 2.0
Bahman Ghobadi recibiendo la Concha de Oro en el Festival de San Sebastián (2006)