Złotniki (Wrocław)

Złotniki
	Osiedle Wrocławia
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miasto	Wrocław
	Położenie na mapie Wrocławia Złotniki
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Złotniki
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Złotniki
	51°08′21″N 16°53′07″E/51,139278 16,885333
	Portal Polska

Złotniki – osiedle Wrocławia w zachodniej części miasta, nad rzeką Bystrzycą i jej dopływem - Ryńką. Administracyjnie część osiedla Leśnica. W granicach miasta od 1928.

W przeszłości dwie wsie (Małe i Wielkie Złotniki, niem. Klein oraz Groß Goldschmieden). Graniczy z Leśnicą (na zachodzie) i Stabłowicami (od północy), a od południa (wzdłuż linii kolejowej z Wrocławia przez Leśnicę do Legnicy) z Jerzmanowem, Osińcem i Żernikami. Na wschód i północny wschód od Złotnik znajduje się prawie niezamieszkany teren osiedla Gajowa nad strumieniem Ługowina, a dalej na wschód - Kuźniki. W zachodniej części osiedla, pomiędzy Ryńką a Bystrzycą, znajduje się Park Złotnicki, a na jego południowo-zachodnim skraju - Zakłady Chemiczne "Złotniki", jedna z najstarszych fabryk chemicznych na Dolnym Śląsku, produkująca dziś m.in. azotan i siarczan magnezu oraz inne nawozy na potrzeby rolnictwa.

W XIII wieku wieś służebna z folwarkiem złotnika Hermana z dymarkami i warsztatami złotniczymi^[1], na początku wieku XVI połączona z sąsiednią niewielką wsią i folwarkiem (Małe Złotniki). Według zapisków z 1795 roku we wsi znajdował się dwór, folwark, cegielnia i młyn wodny, zamieszkana była przez 165 osób. W połowie XIX wieku znajdowała się tu gorzelnia i browar, a mieszkało 14 osób. W 1865 wybudowano tu zakłady chemiczne, produkujące wówczas sodę i tlenek glinu^[2]. Wysokie zapotrzebowanie na wytwarzane tu produkty spowodowało szybką rozbudowę fabryki; w 1927 zatrudnienie sięgało tu 800 osób. Złotniki od końca XVIII wieku były też celem wycieczek mieszkańców Wrocławia, chwalących sobie miejscowe piwo zwane warszawskim.

W latach 20. XX wieku rozpoczęto budowę podmiejskiego osiedla mieszkaniowego, zaprojektowanego w 1919 przez architekta Ernsta Maya. Według założeń autorskich Maya zrealizowano jednak tylko skromną część osiedla w jego północno-zachodniej części (dzisiejsza ulica Rajska oraz plac Kaliski i plac Ciesielski). Park Złotnicki utworzony został na terenie dawnego parku dworskiego. W 1928 Złotniki przyłączono - wraz z kilkoma okolicznymi wsiami i miasteczkiem Deutsch Lissa (Leśnicą) - do Wrocławia, a założenia Maya uproszczono, realizując je w latach 30. według planów H. Knippinga. Zbudowana w latach 1934–1938 szkoła (dziś Szkoła Podstawowa nr 24) przy obecnej ulicy Częstochowskiej 42 powstała według projektu Maxa Schirmera.

Przypisy

↑ Zygmunt Antkowiak: Wrocław od A do Z. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1991. ISBN 83-04-03723-8. s. 388 "Złotniki, osiedle w dzielnicy Fabrycznej. Wieś wzmiankowana jest już 1288 r., kiedy to Henryk Probus nadał kolegiacie Św. Krzyża dziesięcinę z folwarku znajdującego się w owej miejscowości. Nazwę Złotniki osada wzięła najpewniej stąd, że jej właścicielem był wówczas złotnik Herman. W 1353 r. we wsi znajdowały się dwa folwarki. W l. 1502 i 1513 król Władysław zezwolił na utworzenie z obu folwarków jednej wsi i osadzenie w niej chłopów. Tradycje złotnicze nie zanikły tu jeszcze w 1528 r., gdy słyszymy, iż we wsi znajdował się warsztat złotniczy - jakkolwiek miejscowi złotnicy wyrabiali już tylko przedmioty z miedzi. Pod koniec XVIII w. osadę licznie odwiedzali wycieczkowicze z Wrocławia, którzy szczególnie chwalili miejscowe piwo zwane warszawskim. Do Wrocławia należą Złotniki od 1928 r., a Rosjanie zajęli je 17 II 1945 r. W osiedlu dominuje zabudowa z przełomu XIX i XX w., a po części małe gospodarstwa rolne."
↑ wykorzystywany wówczas do produkcji aluminium

Bibliografia

Jan Harasimowicz (red.): Encyklopedia Wrocławia. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie, 2000. ISBN 83-7023-749-5.

Linki zewnętrzne

Złotniki na zdjęciach archiwalnych i współczesnych

[1] Zygmunt Antkowiak: Wrocław od A do Z. Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1991. ISBN 83-04-03723-8. s. 388 "Złotniki, osiedle w dzielnicy Fabrycznej. Wieś wzmiankowana jest już 1288 r., kiedy to Henryk Probus nadał kolegiacie Św. Krzyża dziesięcinę z folwarku znajdującego się w owej miejscowości. Nazwę Złotniki osada wzięła najpewniej stąd, że jej właścicielem był wówczas złotnik Herman. W 1353 r. we wsi znajdowały się dwa folwarki. W l. 1502 i 1513 król Władysław zezwolił na utworzenie z obu folwarków jednej wsi i osadzenie w niej chłopów. Tradycje złotnicze nie zanikły tu jeszcze w 1528 r., gdy słyszymy, iż we wsi znajdował się warsztat złotniczy - jakkolwiek miejscowi złotnicy wyrabiali już tylko przedmioty z miedzi. Pod koniec XVIII w. osadę licznie odwiedzali wycieczkowicze z Wrocławia, którzy szczególnie chwalili miejscowe piwo zwane warszawskim. Do Wrocławia należą Złotniki od 1928 r., a Rosjanie zajęli je 17 II 1945 r. W osiedlu dominuje zabudowa z przełomu XIX i XX w., a po części małe gospodarstwa rolne."

[2] wykorzystywany wówczas do produkcji aluminium

[1]

[2]

Fabryczna	Gajowa Gajowice Gałów Gądów Mały Grabiszyn Grabiszynek Janówek Jarnołtów Jerzmanowo Kozanów Kuźniki Leśnica Marszowice Maślice Mokra Muchobór Mały Muchobór Wielki Nowa Karczma Nowe Domy Nowy Dwór Oporów Osiniec Pilczyce Popowice Pracze Odrzańskie Pustki Ratyn Stabłowice Strachowice Złotniki Żar Żerniki
Krzyki	Bieńkowice Bierdzany Borek Brochów Dworek Gaj Glinianki Huby Jagodno Klecina Krzyki Księże Małe Księże Wielkie Lamowice Stare Nowy Dom Ołtaszyn Opatowice Partynice Powstańców Śląskich Przedmieście Oławskie Rakowiec Siedlec Świątniki Tarnogaj Wilczy Kąt Wojszyce
Psie Pole	Karłowice Kleczków Kłokoczyce Kowale Lesica Ligota Lipa Piotrowska Miłostków/Marzanów Mirowiec Osobowice Pawłowice Polanka Polanowice Poświętne Pracze Widawskie Psie Pole Rędzin Różanka Sołtysowice Strachocin Swojczyce Świniary Widawa Wojnów Zakrzów Zgorzelisko
Stare Miasto	Stare Miasto Przedmieście Świdnickie Szczepin
Śródmieście	Bartoszowice Biskupin Dąbie Nadodrze Ołbin Plac Grunwaldzki Sępolno Zacisze Zalesie Szczytniki

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne

Złotniki (Wrocław)

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie