Mitsubishi F1M

Mitsubishi F1M
(Dane F1M2)

Dane podstawowe
Państwo	Japonia
Producent	Mitsubishi
Typ	wodnosamolot obserwacyjny
Konstrukcja	dwupłat o konstrukcji całkowicie metalowej, podwozie – pływakowe, stałe
Załoga	2
Historia
Data oblotu	1936
Lata produkcji	1940 – 1944
Wycofanie ze służby	1945
Liczba egzemplarzy	944
Dane techniczne
Napęd	1 silnik gwiazdowy, 14-cylindrowy Mitsubishi Zuisei 13
Moc	875 KM (645 kW)
Wymiary
Rozpiętość	11,00 m
Długość	9,50 m
Wysokość	4,00 m
Powierzchnia nośna	29,50 m²
Masa
Własna	1960 kg
Startowa	2550 kg (normalna) 2 850 kg (maksymalna)
Osiągi
Prędkość maks.	370 km/h
Prędkość przelotowa	205 km/h
Prędkość wznoszenia	5 min 4 sek. na wysokość 3000 m
Pułap	9440 m
Zasięg	445 km (normalny) 740 km (maksymalny)
Dane operacyjne
Uzbrojenie
2 km Typ 97 kal. 7,7 mm 1 km Typ 92 kal. 7,7 mm 2 bomby o łącznej masie 120 kg (do zastosowań samobójczych 1 bomba o masie 250 kg)
Użytkownicy
Japonia, Tajlandia
Rzuty

Mitsubishi F1M (amerykańskie oznaczenie kodowe Pete) – japoński wodnosamolot obserwacyjny z okresu drugiej wojny światowej. Potocznie nazywany był też skróconą nazwą japońską Reikan (od rei-shiki kansokuki - wodnosamolot obserwacyjny typ 1)^[1].

Historia

W 1934 roku dowództwo lotnictwa japońskiej marynarki wojennej ogłosiło wymagania dla wodnosamolotu obserwacyjnego małego zasięgu nowej kategorii F, który miał uzupełnić i częściowo zastąpić wodnosamoloty Nakajima E8N1/2. Dzięki lepszym osiągom, zwrotności i uzbrojeniu, miał w założeniach łączyć funkcje wodnosamolotu obserwacyjnego dla dużych okrętów oraz wodnosamolotu myśliwskiego, do zwalczania wrogich samolotów rozpoznawczych^[2]. Dobra prędkość wznoszenia miała także ułatwić jego zastosowanie do korygowania ognia artylerii pancerników^[2]. Na podstawie tych wymagań projekty opracowały wytwórnie: Aichi (F1A1), Kawanishi i Mitsubishi. Najlepszym okazał się projekt Mitsubishi, mający oznaczenie fabryczne Ka-17, opracowany przez zespół inż. Eitarō Sano, pod nadzorem inż. Jōjiego Hattoriego^[2].

W czerwcu 1936 roku oblatano prototyp samolotu, który otrzymał skrócone oznaczenie F1M1 i nazwę opisową rei-shiki kansokuki ichi-ichi-gata (wodnosamolot obserwacyjny typ 1 model 11), w skrócie Reikan^[1]. W samolocie zastosowano silnik Nakajima Hikari-1. Wymogi dla osiągów samaolotu nakazały zastosowanie zwartej konstrukcji, z centralnym pływakiem, dobrze opracowanej aerodynamicznie. Próby samolotu prowadzone w Nagoi wykazały szereg usterek. Samolot był niestateczny i łatwo wpadał w korkociąg. Po dokonaniu zmian i zainstalowaniu mocniejszego silnika Mitsubishi Zuisei 13, o mniejszej średnicy, samolot otrzymał oznaczenie F1M2 i został w 1940 roku wprowadzony do produkcji seryjnej.

Wodnosamoloty F1M2 produkowano w wytwórni Mitsubishi Jukogyo K. K, gdzie według najnowszych publikacji zbudowano 342 samoloty, oraz w wytwórni samolotów Arsenału Marynarki w Sasebo, a następnie 21. Arsenału Lotniczego Marynarki w Ōmura koło Sasebo, gdzie zbudowano łącznie 598 samolotów^[a]. Produkcję zakończono w 1944 roku; łącznie zbudowano 944 samoloty, w tym 4 prototypy^[a].

Użycie w lotnictwie

Wodnosamolot F1M2 w grudniu 1940 roku został wprowadzony do jednostek lotnictwa japońskiej marynarki wojennej, gdzie był wykorzystywany jako samolot obserwacyjny, ale również wodnosamolot myśliwski i szturmowy. Startował zarówno z okrętów przy użyciu katapult, jak i z baz przybrzeżnych.

Stosowany był do końca drugiej wojny światowej, do jego głównych zadań należało zwalczanie okrętów podwodnych i eskortowanie konwojów.

Opis konstrukcji

Wodnosamolot Mitsubishi F1M2 był dwupłatem o konstrukcji całkowicie metalowej. Kabina pilota odkryta, a kabina strzelca-obserwatora częściowo zakryta.

Napęd samolotu stanowił silnik gwiazdowy, czternastocylindrowy, chłodzony powietrzem.

Uzbrojenie samolotu stanowiły trzy karabiny maszynowe: dwa stałe i jeden ruchomy. Samolot też mógł przenosić dwie bomby lotnicze o masie 30 lub 60 kilogramów każda lub (do ataków samobójczych) jedną o masie 250 kilogramów.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Tadeusz Januszewski, Krzysztof Zalewski: Japońskie samoloty marynarki. T. I. Warszawa: Lampart, 2000. ISBN 83-86776-50-1.
• Joao Paulo Juliao Matsuura: Mitsubishi F1M (ang.). WWII Imperial Japanese Naval Aviation Page. [dostęp 2010-08-10].
• Leszek A. Wieliczko. Mitsubishi F1M (Pete). „Technika Wojskowa Historia”. Nr specjalny 6(36)/2017, s. 16-25, 2017. Magnum X.