Karol Orleański
![]() | |
![]() | |
książę Orleanu | |
Okres | od 1407 |
---|---|
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Ojciec | |
Matka | Walentyna Visconti |
Żona | 1. Izabela francuska |
Dzieci | z Izabelą: |
Odznaczenia | |
![]() |
![]() | |
Imię i nazwisko | Charles d’Orléans |
---|---|
Narodowość | francuska |
Język | francuski |
Dziedzina sztuki |
Karol I, Charles d’Orléans (ur. 24 listopada 1394, zm. 5 stycznia 1465) – książę Orleanu, poeta epoki średniowiecza francuskiego. Autor wielu pieśni i ballad (m.in. A sa Dame, En regardant vers le pays de France, Encore est vive la souris)
Życiorys
Syn Ludwika, księcia Orleanu i Walentyny z domu Visconti. Dorastał w Blois na dworze. Był świadkiem zabójstwa swojego ojca, zamordowanego przez ludzi Jana bez Trwogi, księcia Burgundii. W 1415 roku został ranny podczas bitwy pod Azincourt, wzięty do niewoli i wywieziony do Anglii, gdzie pozostał jako zakładnik przez 25 lat. Przeżycia wojenne zainspirowały go napisania licznych poematów na temat nieszczęścia ojczyzny i pochwały pokoju. Powrócił do Francji w 1440. Zamieszkał w swojej posiadłości w Blois, gdzie studiował filozofię epikureizmu. Około roku 1464 stan jego zdrowia się pogorszył i zmarł w 1465 w Amboise.
Karol był żonaty trzykrotnie. Jego pierwszą żoną była córka króla Francji Karola VI Szalonego i dość bliska krewna Izabela, wdowa po królu Anglii Ryszardzie II). Ich ślub miał miejsce w 1406 w Compiègne. Izabela zmarła w połogu, a ich córka Joanna (1409, Blois – 1432, Angers) w 1424 poślubiła Jana II, księcia Alençon.
W 1410 Karol poślubił Bonę z rodu Armaniaków, córkę Bernarda VII, hrabiego Armagnac). Bona zmarła, zanim Karol powrócił z niewoli.
Po powrocie z angielskiej niewoli, w 1440 w St. Omer, Karol poślubił Marię z rodu książąt Kliwii, córkę Adolfa II i wnuczkę Jana Bez Trwogi. Para miała 3 dzieci:
- Marię orleańską (1457–1493), od 1476 żonę Jana de Foix, hrabiego Étampes, matkę królowej Germaine de Foix,
- Ludwika XII, przyszłego króla Francji (1462–1515),
- Annę orleańską (1464–1491), przełożoną klasztorów w Fontevrault i Poitiers.
Twórczość
Jego poezja skupia się głównie na dziełach krótkich takich jak ballady czy pieśni, których głównym motywem jest najczęściej życie dworskie (czasami są to utwory o charakterze komicznym). Pod koniec życia skupił się jednak na utworach wychwalających mądrość i filozofię, o lekko sceptycznym zabarwieniu. Podczas pobytu w Anglii jego utwory były bardziej melancholiczne. Na polski jego utwory tłumaczyli Bronisław Teodor Grabowski i Jacek Kowalski.
Najważniejsze dzieła
- Livre contre tout péché
- La Retenue d’Amours
- Songe en complainte
- Départie d’Amour
- A sa Dame
- En regardant vers le pays de France
- Le printemps
Bibliografia
- "Moyen Age: Les grands auteurs francais du programme"- André Lagarde, Laurent Michard. wyd. Bordas 1970
- ISNI: 0000 0001 2096 5027
- VIAF: 79731711
- LCCN: n50036473
- GND: 119021439
- NDL: 001140432
- LIBRIS: 42gjjf0n1xk2zdk
- BnF: 120297092
- SUDOC: 028466861
- SBN: SBLV071917
- NLA: 35680619
- NKC: jn19981000472
- DBNL: orle002
- BNE: XX1318080
- NTA: 069204713
- BIBSYS: 90060060
- Open Library: OL143590A
- PLWABN: 9810629192405606
- NUKAT: n00079552
- OBIN: 92434
- J9U: 987007309616405171
- NSK: 000214445
- ΕΒΕ: 127475
- RISM: pe20002442
- WorldCat: lccn-n50036473
Media użyte na tej stronie
Baretka
Autor: User:Acoma, Licencja: CC BY 3.0
Charles I de Valois, Duke of Orléans
Statuts, Ordonnances et Armorial de l'Ordre de la Toison d'Or (Statutes, Ordonnances and armorial of the Order of the Golden Fleece)
- Place of origin, date: Southern Netherlands; 1473. Added sections: Southern Netherlands; 1478 or shortly after and 1491 or shortly after
- Material: Vellum, ff. 86, 249x187 (167x106) mm, 23 lines, littera cursiva (lettre bourguignonne). French. Binding: 18th-century brown leather
- Decoration: 1 full-page miniature (170x115 mm) with border decoration; 92 miniatures (185/155x120/100 mm); 1 historiated initial (80x90 mm) with border decoration; decorated initials with border decoration (ff., Added section: miniatures ; 4 drawings for miniatures (not finished)
- Provenance: Presented in 1473 by Gilles Gobet, King of Arms of the Order of the Golden Fleece, to Charles the Bold, Duke of Burgundy and the other Knights during the Chapter of the Order held at Valenciennes; Treasure of the Golden Fleece, Brussls; taken away by the Treasurer C.-F. Humyn (d. 1735) or his daughter C.Ch. de Corte; by legacy to her daughter M.-L. de Corte, wife of Ph.-E. de Poederlé; purchased in 1781 at the Poederlé sale by G.-J- Gérard of Brussels; acquired in 1832 as part of the Gérard collection (no. A 27)
Blason du duché d'Orléans : d'azur aux trois fleurs de lys d'or au lambel d'argent
Autor: Carlodangio, Licencja: CC BY-SA 4.0
Ten obraz wektorowy zawiera elementy, które zostały zaczerpnięte lub zaadaptowane z tego pliku: