Wuppertal
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj związkowy | |||||
Zarządzający | Andreas Mucke↗ | ||||
Powierzchnia | 168,41 km² | ||||
Wysokość | 100-350 m n.p.m. | ||||
Populacja (31 grudnia 2010) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy | 0202, 02053, 02058 | ||||
Kod pocztowy | 42103-42399 | ||||
Tablice rejestracyjne | W | ||||
Podział miasta | 10 dzielnic | ||||
51°16′N 7°13′E/51,266667 7,216667 | |||||
Strona internetowa | |||||
Portal Niemcy |
Wuppertal – miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, w rejencji Düsseldorf. Leży na południe od Zagłębia Ruhry i w okolicy dużych miast: Düsseldorfu, Kolonii oraz Essen. Największe miasto regionu Bergisches Land. Liczy 349 721 mieszkańców (2010).
Historia
Wuppertal powstał 1 sierpnia 1929 roku z połączenia siedmiu samodzielnych miasteczek: Elberfeld, Barmen, Cronenberg, Ronsdorf, Vohwinkel, Beyenburg i Lüttringhausen (obecnie dzielnica Remscheid).
Nazwa miasta pochodzi od jego położenia w dolinie rzeki Wupper (Tal w języku niem. to „dolina”).
Poszczególne miasta wchodzące obecnie w skład Wuppertalu powstały około X–XI wieku. Rzemiosło hutnictwa żelaza i kwitnący przemysł włókienniczy oraz handel przyczyniły się do znacznego rozwoju miasta na przełomie XIX–XX wieku.
W czasie II wojny światowej miasto zostało częściowo zniszczone, a ludność cywilna poniosła znaczne straty. 29 maja 1943 bombardowanie zniszczyło prawie całkowicie Wuppertal zabijając ok. 2 500 osób [1].
W budynku komendy policji działało gestapo, które między innymi wysłało do obozów zagłady i gett około 1000 Żydów, którzy zostali zamordowani. Policjant Paul Kreber uratował kilka rodzin Sinti [2].
Dzielnice
Wuppertal podzielony jest na dziesięć dzielnic:
|
|
Gospodarka
Przemysł włókienniczy odgrywał ważną rolę gospodarczą w mieście, by stracić na znaczeniu w końcowych latach siedemdziesiątych przez globalizację rynku tekstylnego.
Znaczące przedsiębiorstwa w Wuppertalu to Bayer AG, Brockhaus, Glanzstoff, Herberts (obecnie DuPont), Vorwerk.
Instytucje
Wśród ważniejszych instytucji wymienić należy Uniwersytet Wuppertal, Instytut ds. Energii, Klimatu i Środowiska, opera, teatr, kąpieliska (Schwimmoper) oraz aquapark, biblioteka miejska, zoo terenowe, Kościelna Szkoła Wyższa.
Sport
- SV Bayer Wuppertal – klub sportowy, w którego skład wchodzi m.in. sekcja piłki siatkowej
- Wuppertaler SV – klub piłkarski
Współpraca
Miejscowości partnerskie:
- Izrael: Beer Szewa
- Rosja: Jekaterynburg
- Słowacja: Koszyce
- Polska: Legnica
- Nikaragua: Matagalpa
- Francja: Saint-Étienne
- Meklemburgia-Pomorze Przednie: Schwerin
- Wielka Brytania: South Tyneside
- Berlin: Tempelhof-Schöneberg
Osoby urodzone w Wuppertalu
- Arno Breker (1900−1991), rzeźbiarz, członek NSDAP
- Udo Dirkschneider (ur. 1952), niemiecki wokalista heavymetalowy
- Wilhelm Dörpfeld (1853−1940), archeolog
- Carl Duisberg (1861−1935), chemik i przemysłowiec
- Fryderyk Engels (1820−1895), współpracownik, przyjaciel i mecenas Karola Marksa
- Carl Grossberg (1894-1940), malarz Nowej Rzeczowości
- Jürgen Kuczynski (1904−1997), historyk ekonomii i radziecki agent
- Else Lasker-Schüler (1869−1945), poetka ekspresjonizmu narodowości żydowskiej
- Steffen Möller (ur. 1969), kabareciarz i aktor
- Johannes Rau (1931−2006), premier Nadrenii-Westfalii w latach 1978-1998, prezydent RFN w latach 1999–2004
- Erich Ribbeck (ur. 1937), trener piłkarski, reprezentacji RFN 1998–2000
- Ferdinand Sauerbruch (1875−1951), lekarz, pionier torakochirurgii
- Alice Schwarzer (ur. 1942), feministka
- Richard Sukuta-Pasu (ur. 1990), piłkarz
- Horst Tappert (1923−2008), aktor
- Tom Tykwer (ur. 1965), reżyser, producent filmowy (m.in. „Biegnij Lola, biegnij”)
- Hans Günter Winkler (ur. 1926-2018), jeździec sportowy, złoty medal we Sztokholmie IO 1956
Zobacz też
- Nowa Synagoga
- Stara Synagoga
- Wuppertaler Schwebebahn
Przypisy
Linki zewnętrzne
Pociąg kolei Schwebebahn nad rzeką Wupper
Media użyte na tej stronie
Autor: Hanhil based on previous work by TUBS, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map North Rhine-Westphalia showing position of NRW within Germany. Geographic limits of the map:
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Germany (Wp article: en:Germany)
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
Autor: TUBS, Licencja: CC BY-SA 3.0
Map of Wuppertal, Northrhine-Westphalia (NRW), Germany.
Autor: Photo: Andreas Praefcke, Licencja: CC BY 3.0
Wuppertal, Germany: Schwebebahn
Autor: JensD, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Blick auf Wuppertal-Elberfeld-West, Hügel im Hintergrund (von links) Nützenberg, Hasenberg, Uellendahler Berg, Sommer 2004. Kirchen: mittig Sankt Suitbertus, dahinter (rosa) Laurentiuskirche, dahinter, oberes rechtes Viertel: die Friedhofkirche. Weitere markante Gebäude: Oberer rechter Bildrand: Wasserturm Atadösken, rechter Bildrand, mittig Stadthalle
The Wuppertaler Schwebebahn "floats" above an intersection.