Staurakios

Staurakios
— Basileus tōn Romaiōn Cesarz Rzymian —
(c) Classical Numismatic Group, Inc. http://www.cngcoins.com, CC-BY-SA-3.0 Staurakios na monecie wybitej za czasów jego ojca, Nicefora I (po prawej)
Cesarz bizantyński
Okres	od 27 lipca do 2 października 811
Poprzednik	Nicefor I
Następca	Michał I Rangabe
Dane biograficzne
Dynastia	Niceforów
Data śmierci	11 stycznia 812

Staurakios - cesarz bizantyjski przez kilka miesięcy od 27 lipca do 2 października 811. Syn cesarza Nicefora I. Został przez niego koronowany na współwładcę już w grudniu 803.

W 807 ożenił się z Atenką Teofano, krewną zdetronizowanej cesarzowej Ireny. Po wielkiej klęsce Bizantyjczyków w wąwozie pod Wyrbicą 26 lipca 811 Staurakiosa, ciężko rannego strzałą w szyję, uratowali żołnierze, którzy przenieśli go w bezpieczne miejsce, a następnie przetransportowali do Adrianopola. Zgodnie z wolą cesarza przewieziono go następnie do Konstantynopola, gdzie zaopiekowali się nim lekarze, jednak rana nie poddawała się leczeniu.

Nowy cesarz był bezdzietny, więc największe prawo do tronu miał po nim jego szwagier Michał Rangabe, mający poparcie wojskowych i patriarchy Nicefora. Wyniesieniu Michała na tron sprzeciwiała się jednak żona Staurakiosa, ambitna Teofano, która chciała sama objąć władzę jak niegdyś jej krewna Irena. Cesarz długo zwlekał z decyzją, wobec tego armia przy poparciu senatu dokonała przewrotu. Korzystając z choroby cesarza po władzę sięgnął jego szwagier, mąż jego siostry Prokopii – Michał, który zebrał wokół siebie grupę ludzi zdecydowanych na zamach stanu. 2 października 811 r. Staurakios został zmuszony do abdykacji. Zmarł niedługo potem, 11 stycznia 812 r.

Bibliografia

• G. Ostrogorski, Dzieje Bizancjum, przeł. pod red. H. Evert - Kappesowej, wyd.3 Warszawa 2008.
• Robert Browning, Cesarstwo Bizantyńskie, przeł. G. Żurek, Warszawa 1997.
• Kazimierz Zakrzewski, Historia Bizancjum, wyd.2 Kraków 1999.

gwiazdką * oznaczono monarchów nienależących do dynastii Dynastia teodozjańska 395–457 Arkadiusz (395–408) • Teodozjusz II (408–450) • Pulcheria • Marcjan (450–457) Dynastia leońska 457–518 Leon I (457–474) • Leon II (474) • Zenon Izauryjczyk (474–491) • Bazyliskus (475–476)* • Anastazjusz I (491–518) Dynastia justyniańska 518–602 Justyn I (518–527) • Justynian I Wielki (527–565) • Justyn II (565–578) • Tyberiusz II Konstantyn (578–582) • Maurycjusz (582–602) • Fokas (602–610)* Dynastia heraklijska 610–711 Herakliusz (610–641) • Konstantyn III (641) • Herakleonas (641) • Konstans II (641–668) • Konstantyn IV Pogonatos (668–685) • Justynian II Rhinotmetos (685–695 i 705–711) • Leoncjusz II (695–698)* • Tyberiusz III (698–705)* • Filipikos Bardanes (711–713)* • Anastazjusz II (713–715)* • Teodozjusz III (715–717)* Dynastia izauryjska 717–802 Leon III Izauryjczyk (717–741) • Artabasdes (741–743) • Konstantyn V Kopronim (741–775) • Leon IV Chazar (775–780) • Konstantyn VI (780–797) • Irena (797–802) Dynastia Niceforów 802–813 Nicefor I Genik (802–811) • Staurakios (811) • Michał I Rangabe (811–813) • Leon V Armeńczyk (813–820)* Dynastia amoryjska 820–867 Michał II Amoryjczyk (820–829) • Teofil (829–842) • Michał III Metystes (842–867) Dynastia macedońska 867–1057 Bazyli I (867–886) • Leon VI Filozof (886–912) • Aleksander (912–913) • Konstantyn VII Porfirogeneta (913–959) • Roman I Lekapen (920–944) • Roman II (959–963) • Nicefor II Fokas (963–969) • Jan I Tzimiskes (969–976) • Bazyli II Bułgarobójca (976–1025) • Konstantyn VIII (1025–1028) • Roman III Argyros (1028–1034) • Michał IV Paflagończyk (1034–1041) • Michał V Kalafates (1041–1042) • Zoe (1042) • Konstantyn IX Monomach (1042–1055) • Teodora (1055–1056) • Michał VI Stratiotikos (1056–1057) • Izaak I Komnen (1057–1059)* Dynastia Dukasów 1059–1081 Konstantyn X Dukas (1059–1067) • Roman IV Diogenes (1068–1071) • Michał VII Dukas (1071–1078) • Nicefor III Botaniates (1078–1081) Dynastia Komnenów 1081–1185 Aleksy I Komnen (1081–1118) • Jan II Komnen (1118–1143) • Manuel I Komnen (1143–1180) • Aleksy II Komnen (1180–1183) • Andronik I Komnen (1183–1185) Dynastia Angelosów 1185–1204 Izaak II Angelos (1185–1195 i 1203–1204) • Aleksy III Angelos (1195–1203) • Aleksy IV Angelos (1203–1204) • Mikołaj Kanabos (1204)* • Aleksy V Murzuflos (1204)* Dynastia Laskarysów 1204–1261 Teodor I Laskarys (1204–1221) • Jan III Dukas Watatzes (1221–1254) • Teodor II Laskarys (1254–1258) • Jan IV Laskarys (1258–1261) Dynastia Paleologów 1259–1453 Michał VIII Paleolog (1259–1282) • Andronik II Paleolog (1282–1328) • Andronik III Paleolog (1328–1341) • Jan V Paleolog (1341–1391) • Jan VI Kantakuzen (1347–1354)* • Mateusz Kantakuzen (1353–1357)* • Andronik IV Paleolog (1376–1379) • Jan VII Paleolog (1390) • Manuel II Paleolog (1391–1425) • Jan VIII Paleolog (1425–1448) • Konstantyn XI Paleolog (1448–1453)