Powiat prudnicki
powiat | |||||||
Chrzelice | |||||||
| |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||
TERC | 1610 | ||||||
Siedziba | |||||||
Starosta | |||||||
Powierzchnia | 571,16 km² | ||||||
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności |
| ||||||
• gęstość | 96,7 os./km² | ||||||
Urbanizacja | 52,76% | ||||||
Tablice rejestracyjne | OPR | ||||||
Adres urzędu: ul. Kościuszki 7648-200 Prudnik | |||||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie województwa![]() | |||||||
Strona internetowa | |||||||
Biuletyn Informacji Publicznej | |||||||
Portal ![]() |
Powiat prudnicki – powiat w Polsce, w południowej części województwa opolskiego, utworzony ponownie w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Prudnik.
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejsko-wiejskie: Biała, Głogówek, Prudnik
- gminy wiejskie: Lubrza
- miasta: Biała, Głogówek, Prudnik
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 55 237 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 55 091 osób[3].
Historia
W okresie przynależności tych terenów do Prus istniał powiat prudnicki (niem. Landkreis Neustadt O.S., Landkreis Neustadt in Oberschlesien), utworzony w 1742 roku.
W połowie XIX wieku większość mieszkańców powiatu stanowiła ludność polskojęzyczna. Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku odnotowuje dane statystyczne z roku 1861:"(...)vom Jahre 1861 hat der Kreis Neustadt O/S 80,101 Einwohner, worunter 6304 evangelische, 73,073 katolische, 723 judische und 1 Dissident, von denen sich 47,764 der polnischen, 32,316 der deutschen, 15 der mahrischen und 6 bohmischen Sprache bedeinen" czyli w tłumaczeniu na język polski "w 1861 roku powiat Neustadt O/S zawierał 80,101 mieszkańców z czego 6304 było wyznania ewangelickiego, 73,073 katolickiego, 723 żydowskiego oraz 1 dysydent, z których 47,764 było polskojęcznymi, 32,316 niemieckojęzycznymi, 15 mowy morawskiej i 6 czeskiej."[4].
W styczniu 1945 roku powiat tworzyły 3 miasta - Neustadt O.S. (Prudnik), Oberglogau (Głogówek) i Zülz (Biała), 91 gmin oraz obszar dworski Forst Schelitz.
Po II wojnie światowej powiat włączono do województwa śląskiego. W powiecie prudnickim utworzono 11 gmin zbiorowych z siedzibami w: Biedrzychowicach, Gostomi, Kórnicy, Lubrzy, Łączniku, Moszczance, Racławicach Śląskich, Rudziczce, Strzeleczkach i Walcach.
Przed 1954 z powiatu wyłączono Przechód, Borek i Rzymkowice do powiatu niemodlińskiego, a Ścinawę Małą do powiatu nyskiego. W 1956 roku powiat stracił niemal 1/3 swojego pierwotnego terytorium na rzecz powiatu krapkowickiego. W 1975 powiat prudnicki został zlikwidowany, lecz miasta Prudnik, Biała i Głogówek wciąż ze sobą współpracowały[5].
W 1999 roku powiat prudnicki został utworzony ponownie. W jego proponowanych granicach pojawiły się gminy Prudnik, Lubrza, Biała, Głogówek, Walce, Strzeleczki, Korfantów i Głuchołazy. Ostatecznie zadecydowano, by składał się tylko z gmin Prudnik, Lubrza, Biała i Głogówek.
Geografia
Teren powiatu prudnickiego historycznie leży na Górnym Śląsku. Położony jest w południowej części województwa opolskiego, na pograniczu trzech krain geograficznych – Płaskowyżu Głubczyckiego i Kotliny Raciborskiej (będących częścią Niziny Śląskiej) oraz Gór Opawskich. Od południa powiat graniczy z Czechami.
Lp. | Gmina | Powierzchnia |
---|---|---|
1 | gmina Prudnik | 122,13 |
2 | gmina Głogówek | 170,06 |
3 | gmina Biała | 195,82 |
4 | gmina Lubrza | 83,15 |
Ochrona przyrody
Polityka
Rada Powiatu Prudnickiego
Władzę w powiecie sprawuje Rada Powiatu Prudnickiego (organ uchwałodawczy) i Zarząd Powiatu ze Starostą na czele (organ wykonawczy).
Lista starostów powiatu
Czasy niemieckie
Heinrich Gottfried von Näse (1741–1750)
Franz von Görtz (1750–1755)
Joseph Wenzel von Schneckenhaus (1755–1758)
Freiherr von Schwennler (1759–1768)
Georg David Wenzel von Tscheppe (1768–1787)
Theodor Karl von Elstermann (1787–1813)
Josef Freiherr von Gruttschreiber (1813–1819)
Ernst Freiherr von Dungern (1819–1930)
Hans von Seherr-Thoß (1830–1842)
Oswald Sack (1842–1843)
Carl von Wittenburg (1843–1849)
Adolph Ferdinand Berlin (1849–1872)
Rudolf von Wittenburg (1872–1886)
Franz Hubert von Tiele-Winckler (1887–1892)
Stephan von Sydow (1892–1907)
Hermann von Choltitz (1907–1920)
Bernhard Danckelmann (1920–1922)
Robert Pachur (1922–1933)
Günther Schwantes (1933–1937)
Conrad Listemann (1937–1943)
Felix Scholz (1943–1945)
Polska Ludowa
Józef Sopa (1945–1949)
Władysław Czechowicz (1949–1953)
Zygmunt Nowak (1953–1957)
III Rzeczpospolita
Edward Cybulka (1999–2002) (SLD)
Romuald Felcenloben (2002–2006) (SLD)
Radosław Roszkowski (od 2006) (PO)
Demografia
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):
Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
Ogółem | 60 430 | 100 | 31 428 | 52,01 | 29 002 | 47,99 |
Miasto | 31 908 | 52,80 | 16 832 | 27,85 | 15 076 | 24,95 |
Wieś | 28 522 | 47,20 | 14 596 | 24,15 | 13 926 | 23,04 |
Lp. | Gmina | Ludność |
---|---|---|
1 | gmina Prudnik | 28 624[6] |
2 | gmina Głogówek | 13 893[7] |
3 | gmina Biała | 10 866[8] |
4 | gmina Lubrza | 4539[9] |
- Piramida wieku mieszkańców powiatu prudnickiego w 2014 roku[10].
Odznaczeni Odznaką Honorową Powiatu Prudnickiego
Odznaka Honorowa Powiatu Prudnickiego została ustanowiona Uchwałą Rady Powiatu w Prudniku Nr XLVIII-320-2014 z dnia 29 sierpnia 2014. Jest ona przyznawana osobom, instytucjom, organizacjom społecznych, gospodarczych i politycznych jako wyraz uznania i wdzięczności za zasługi dla powiatu prudnickiego[11].
- Edward Cybulka (2014)
- Czesław Dumkiewicz (2014)
- Romuald Felcenloben (2014)
- Arnold Hindera (2014)
- Zdzisław Juszczyk (2014)
- Joachim Mazur (2014)
- Marek Radom (2014)
- Jan Roszkowski (2014)
- Jan Trojniak (2015)
- Bolesław Fischer (2015)
- Wanda Jastrzębska-Jurczak (2015)
- Stanisław Święch (2015)
- MKS Pogoń Prudnik (2015)
- KS Pogoń Prudnik (2015)
- Jan Góra (2016)
- Józef Michalczewski (2017)
- Jan Naskręt (2017)
- Władysława Ginter (2017)
- Jerzy Korabik (2018)
- Teofila Kamińska (2018)
- Edward Sąkół (2018)
- Jan Gruszczyński (2018)
- Zygmunt Kowalski (2018)
- Henryk Wyrwisz (2018)
- Franciszek Surmiński (2018)
- Wilfryd Parchatka (2019)
- Józef Skiba (2019)
Sąsiednie powiaty
Zobacz też
Powiat Neustadt O.S. – pruski i niemiecki powiat prudnicki
Przypisy
- ↑ Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
- ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
- ↑ Felix Triest 1865 ↓, s. 1107.
- ↑ Andrzej Dereń, Historia Powiatu Prudnickiego - Starostwo Powiatowe w Prudniku, www.powiatprudnicki.pl [dostęp 2018-04-07] [zarchiwizowane z adresu 2020-11-16] (pol.).
- ↑ Stan na 31.12.2009.
- ↑ Stan na 31.12.2008
- ↑ Stan na 30.09.2012.
- ↑ Stan na dzień 31.12.2006.
- ↑ Powiat prudnicki w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Odznaka Honorowa Powiatu Prudnickiego - Starostwo Powiatowe w Prudniku, www.powiatprudnicki.pl [dostęp 2020-02-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-18] .
Bibliografia
- Felix Triest: Topographisches handbuch von Oberschliesen. Breslau: Verlag von Wilh. Gottl. Korn, 1865.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Położenie powiatu prudnickiego na mapie województwa opolskiego
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa administracyjna powiatu prudnickiego
Autor: Polskawliczbach, Licencja: CC BY-SA 2.5 pl
Piramida wieku mieszkańców powiatu prudnickiego, 2014