Stornia

Stornia
Platichthys flesus[1]
(Linnaeus, 1758)
Ilustracja
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 4.0
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

promieniopłetwe

Rząd

flądrokształtne

Rodzina

flądrowate

Rodzaj

Platichthys

Gatunek

stornia

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg

Stornia[3], flądra[4] (Platichthys flesus) – gatunek ryby flądrokształtnej z rodziny flądrowatych (Pleuronectidae).

Zasięg występowania

Europejskie wybrzeża Oceanu Atlantyckiego, Morze Śródziemne, Bałtyckie (do środkowej części Zatoki Botnickiej), Czarne i Białe. Introdukowana przypadkowo (prawdopodobnie zawleczona w wodach balastowych statków) na terenie Stanów Zjednoczonych i Kanady.

Żyje na głębokościach do 100 m. Wpływa do wód słonawych. Często wędruje w górę rzek.

Budowa

Charakteryzuje się niesymetrycznym ciałem, z oczami przesuniętymi na górną stronę ciała. Osiąga przeciętnie ok. 50 cm, maksymalnie 60 cm długości. Ciało wydłużone, wysokość mniejsza od połowy długości. Płetwy grzbietowa i ogonowa okalają ciało. Płetwa ogonowa dość wąska. Mały otwór gębowy. Łuski drobne, część z nich przekształcona w szorstkie, kostne płytki, szczególnie ostre wzdłuż linii nabocznej oraz u podstawy płetw nieparzystych (bardzo ważna cecha odróżniająca flądrę od innych płastug)[5].

Górna strona ciała zmienna, od zielonkawo- lub żółtawoszarego po brunatne z nierównomiernie rozłożonymi czerwonymi cętkami. Czasami występują bladopomarańczowe plamy zachodzące na płetwy. Spodnia strona biała z żółtawymi plamami. Ok. 70% osobników leży na lewej stronie - u nich oczy, skierowane ku górze, znajdują się po prawej stronie ciała. U pozostałych 30% osobników występuje sytuacja odwrotna[5].

Odżywianie

Prowadzi przydenny tryb życia. Młode żywią się planktonem i larwami owadów, dorosłe pierścienicami, mięczakami, skorupiakami i małymi rybami.

Rozród

Dojrzałość płciową osiąga w trzecim roku życia. Przed tarłem odbywa wędrówki w stronę otwartego morza. Trze się w wodzie o dużym zasoleniu i o temperaturze 3–7 stopni C na głębokości 30–300 metrów. W południowym Bałtyku tarło odbywa się od marca do maja, w Rynnie Słupskiej oraz na głębiach Gdańskiej, Bornholmskiej i Arkony. Samica składa od 100 000 do 2 000 000 ziaren ikry. Wylęg po 5–11 dniach. Larwy tuż po wykluciu mają 2–3 mm długości. Gdy osiągną 7 mm zaczynają przeistaczać się w postać asymetryczną. Gdy osiągną 1 cm oko znajduje się na środku głowy. Kilkumilimetrowe larwy płyną do brzegów, gdzie przebywają na średnich głębokościach do zimy. W tym czasie dochodzi do dalszych zmian pokroju ciała. W południowym Bałtyku flądra w wieku 8 lat ma średnio 35 cm długości i waży 600 g. Żyje 8–9 lat.

Podgatunki

W obrębie gatunku Platichthys flesus wyróżniane są następujące podgatunki[3][1]:

  • Platichthys flesus flesus (Linnaeus, 1758)podgatunek nominatywny
  • Platichthys flesus bogdanovii (Sandeberg, 1878) – stornia białomorska[3]
  • Platichthys flesus italicus (Günther, 1862) – stornia śródziemnomorska[3]
  • Platichthys flesus luscus (Pallas, 1814) – stornia czarnomorska[3]
  • Platichthys flesus septentrionalis (Berg, 1949) – stornia północna[3]
  • Platichthys flesus trachurus (Duncker, 1892) – stornia bałtycka[3]

Znaczenie gospodarcze i odżywcze

Sprzedawana przez rybaków bezpośrednio po połowie (Niechorze)

Ceniona w rybołówstwie i wędkarstwie[6]. Spotykana w akwariach morskich, publicznych.

Wartość odżywcza
Flądra świeża
(100 g)
Wartość energetyczna347 kJ (83 kcal)
Białka16,5 g
Węglowodany0,0 g
Tłuszcze1,8 g
Woda80,4 g
Dane liczbowe na podstawie: [7]
Wartości RDA i AI wyznaczone na podstawie danych Institute of Health[8]

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Platichthys flesus, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. Platichthys flesus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. a b c d e f g G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  4. Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
  5. a b Roman Kujawa: Stornia czy flądra? [w:] "Przyroda Polska" nr 971, kwiecień 2029, s. 32-33
  6. Flądra, stornia, fląderka - Platichthys flesus - Opis ryby w Atlasie Ryb online, Flądra, stornia, fląderka - AtlasRyb.online [dostęp 2017-04-05] (pol.).
  7. Hanna Kunachowicz; Beata Przygoda; Irena Nadolna; Krystyna Iwanow: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Wyd. wydanie II zmienione. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2017, s. 250. ISBN 978-83-200-5311-1.
  8. Dietary Reference Intakes Tables and Application. Institute of Health. The National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Kutry Niechorze-fot.2.jpg
Autor: Stiopa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Przystań rybacka na plaży w Niechorzu. Można tu kupić świeżo złowione ryby bezpośrednio od rybaków. Fotografia z sierpnia 2002 r.
Platichthys flesus 1.jpg
© Hans Hillewaert, CC BY-SA 4.0
Flounder from Oost Dyck bank in the Southern North Sea.