Drążgów

Drążgów
— wieś —
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	rycki
Gmina	Ułęż
Liczba ludności (2008)	269
Strefa numeracyjna	81
Kod pocztowy	08-504
Tablice rejestracyjne	LRY
SIMC	0392260
Położenie na mapie gminy Ułęż Drążgów
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Drążgów
Położenie na mapie województwa lubelskiego Drążgów
Położenie na mapie powiatu ryckiego Drążgów
51°34′27″N 22°07′48″E/51,574167 22,130000

Drążgów – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie ryckim, w gminie Ułęż.

Drążgów uzyskał lokację miejską w 1544 roku^[1]. Prawa miejskie posiadał do 11 kwietnia 1820^[2][3].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do ówczesnego województwa lubelskiego.

Wierni Kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Sobieszynie.

Historia

Wykopaliska prowadzone w latach 1988-1990 oraz 1996 roku przez prof. dr hab. Andrzeja Kokowskiego z UMCS w Lublinie dowodzą, że w Drążgowie istniał kompleks osadniczy kultury przeworskiej rozwijającej się między III a V wiekiem n.e. Wiedza o dawnym osadnictwie przetrwała w lokalnym nazewnictwie miejsc - teren, na którym prowadzono wspomniane wykopaliska, mieszkańcy Drążgowa od wielu pokoleń nazywali "grodziskiem". Położone jest na północny zachód od wioski^[4].

Od XV w. wieś Drążgowskich, którzy lokowali miasto przed 1517 r. przy przeprawie przez Wieprz (w 1544 Firlejowie założyli konkurencyjny Baranów), a od 1530 własność Kłoczkowskich. W 1544 wydano ponowny akt lokacyjny i od 1712 należało do Stadnickich. Prywatne miasto szlacheckie Drzązgów położone było w drugiej połowie XVI wieku w ziemi stężyckiej^[5]. W roku 1780 Drążgów nabył generał Rafał Tarnowski, który przeprowadza się tam z żoną^[6], znaną później pamiętnikarką Urszulą z Ustrzyckich. W jej „Wspomnieniach damy polskiej” znajdujemy wzmiankę o istnieniu w latach 90. XVIII w. pałacu z oficynami ^[7], a także wydarzeniach roku 1792 w Drążgowie^[8]. W 1826 Antoni Maciejowski kupuje dobra drążgowskie ^[9] i zakłada rezydencję, od poł. XIX wieku posiadłość przechodzi w ręce Karola Meiznera, potem Rudnickich, Bielickich, w 1889 kupuje ją Światopełk-Czertwertyńska, a po niej Ignacy Ginczelowski, który rozprzedaje dobra. W 1827 Drążgów liczyło 138 mieszkańców i 50 domów, w 1929 – 454 mieszkańców i 114 domów.

Jeśli chodzi o inne ważne wydarzenia z życia Drążgowa, to warto wspomnieć o pożarze z roku 1940, który strawił praktycznie całą osadę, łącznie z kościołem.

Układ urbanistyczny

Zatarty, ośrodkiem był Rynek 100 x 75 mieszczący 7-9 działek o szer. 10 m. W pierzei, na zachód od Rynku równoległa do niego droga – był to układ d. nawsia^[10].

Architektura rezydencjonalna

W 1826 z materiałów zgromadzonych na kościół Antoni Maciejewski zbudował dwór i zespół folwarczny, które zostały rozebrane po II wojnie. Były usytuowane w płd. wsch. części osady, gdzie dziś stoją domy nr 44-45.

Architektura sakralna

Niektóre z zamieszczonych tu informacji od 2017-10 wymagają weryfikacji. Uwagi: Weryfikacja daty spłonięcia drugiego kościoła - wg strony: http://sobieszyn.wixsite.com/parafia/projects było to w 1840 r.. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Parafia utworzona 1334-1335 przez Jana Bodzantę, biskupa krakowskiego w oparciu o Fundację Drążgowskich, z kościołem najpierw drewnianym, zamienionym w 1575 przez dziedzica Mikołaja Kłoczowskiego na zbór ariański na okres 30 lat. Drugi kościół drewniany pod wezwaniem św. Trójcy – wzniesiony staraniem ks. Michała Wierzbowskiego w 1771 usytuowany był w płn. wsch. narożu Rynku, spalił się w 1940 w czasie pożaru i już nie został odbudowany. Plebania z 1781, drew. otynkowana, parterowa, pierwotnie z gankiem (pozostałością są półkolumny toskańskie), po II wojnie przebudowana, utraciła cechy stylowe^[11]. W wiosce zachował się cmentarz parafialny z końca XVIII, obecnie nieczynny. Leży na płn. wschód od wioski, przy drodze polnej do Sobieszyna. Liczy ok. 0,45 ha powierzchni.

W 1886 siedziba parafii z Drążgowa została przeniesiona do Sobieszyna. Tam, w latach 1883-1886, staraniem ks. Feliksa Majewskiego, kosztem Kajetana Kickiego, wybudowano nowy murowany kościół w stylu neogotyckim. Został on konsekrowany 1886 przez Wincentego Teofila Chościak Popiela, arcybiskupa warszawskiego.

Zobacz też

• Urszula z Ustrzyckich Tarnowska we „Wspomnieniach Damy Polskiej” zawartych w Archiwum Wróblewieckim - Zeszyt I opisuje wydarzenia w Drążgowie, m.in. w roku 1792.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Drążgów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 438 .
• Drążgów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 142 .