Mistrzostwa świata juniorów do lat 20 w szachach

Mistrzowie świata do lat 20 z 2008:
Abhijeet Gupta i Harika Dronavalli

Medaliści z 2012: (od lewej) Ding Liren, Ołeksandr Ipatow i Richárd Rapport

Medalistki z 2012: (od lewej) Anastasija Bodnaruk, Guo Qi i Nastassia Ziaziulkina

Mistrzostwa świata juniorów do lat 20 w szachach – zawody organizowane przez Międzynarodową Federację Szachową (FIDE), w których mogą uczestniczyć szachiści dwudziestoletni i młodsi.

Wstęp

Pierwsze mistrzostwa świata juniorów zostały rozegrane w 1951 w Birmingham. Początkowo odbywały się co drugi rok. Począwszy od 1973, są organizowane corocznie. Do 1974 turnieje rozgrywano systemem grup eliminacyjnych i osobnych zamkniętych finałów, od następnej edycji zaczęto stosować system otwarty, a zawody rozgrywane są systemem szwajcarskim. Od 1987 zarówno turnieje kobiet, jak i mężczyzn rozgrywane są w tym samym terminie i miejscu. Wśród dotychczasowych zwycięzców było czterech szachistów, którzy później zdobyli tytuł mistrza świata FIDE: Boris Spasski, Anatolij Karpow, Garri Kasparow i Viswanathan Anand. Oficjalne turnieje kobiet zaczęto rozgrywane są od 1983 (w 1981 nosił nazwę Puchar świata juniorek i ich zwyciężczyni była nieoficjalną – choć uznaną – mistrzynią świata). Tylko jedna szachistka – Zhu Chen – ma w swoim dorobku tytuły mistrzyni świata seniorek i juniorek do lat 20.

Zwycięzcom turniejów juniorek i juniorów Międzynarodowa Federacja Szachowa przyznaje tytuły arcymistrzyni i arcymistrza (jeśli nie mieli oni do tej pory tych tytułów). Zdobywcy srebrnych i brązowych medali otrzymują tytuły mistrzyni i mistrza międzynarodowego^[1].

Medaliści mistrzostw świata juniorów do lat 20

Rok	Miasto	Juniorzy	Juniorki	Źródło
1951	Birmingham	Borislav Ivkov Malcolm Barker Raúl Cruz		[1]
1953	Kopenhaga	Óscar Panno Klaus Darga Borislav Ivkov		[2]
1955	Antwerpia	Boris Spasski Edmar Mednis Miguel Farre		[3]
1957	Toronto	William Lombardy Mathias Gerusel Alexander Jongsma		[4]
1959	Münchenstein	Carlos Bielicki Josif Stefanow David Rumens		[5]
1961	Haga	Bruno Parma Florin Gheorghiu Aleksander Kuindżi		[6]
1963	Vrnjačka Banja	Florin Gheorghiu Michal Janata Bojan Kurajica		[7]
1965	Barcelona	Bojan Kurajica Robert Hartoch Wołodymyr Tukmakow		[8] [9] [10]
1967	Jerozolima	Julio Kaplan Raymond Keene Jan Timman		[11]
1969	Sztokholm	Anatolij Karpow András Adorján Aurel Urzicǎ		[12]
1971	Ateny	Werner Hug Zoltán Ribli Kenneth Rogoff		[13]
1973	Teesside	Ołeksandr Bielawski Anthony Miles Michael Stean		[14]
1974	Manila	Anthony Miles Roy Dieks Slavoljub Marjanović		[15]
1975	Tjentište	Walerij Czechow Larry Christiansen Jonathan Mestel		[16]
1976	Groningen	Mark Diesen Ľubomír Ftáčnik Nir Grinberg		[17]
1977	Innsbruck	Artur Jusupow Alonso Zapata Petar Popović		[18]
1978	Graz	Siergiej Dołmatow Artur Jusupow Jens Fries-Nielsen		[19]
1979	Skien	Yasser Seirawan Aleksander Czernin Predrag Nikolić		[20]
1980	Dortmund	Garri Kasparow Nigel Short Iván Morovic Fernández		[21]
1981	Meksyk	Ognjen Cvitan Jaan Ehlvest Nigel Short		[22]
1982	Kopenhaga	Andriej Sokołow Igor Štohl Joel Benjamin		[23]
1982	Senta^[2]		Agnieszka Brustman Tatjana Rubcowa Marta Kovacs	„Szachy” nr 6-7/1982, str. 153
1983	Belfort	Kirił Georgiew Walerij Sałow Saeed-Ahmed Saeed		[24]
1983	Meksyk		Fliura Chasanowa Giovanna Arbunic Castro Joanna Jagodzińska	[25] „Szachy” nr 11/1983, str. 258
1984	Kiljava	Curt Hansen Aleksiej Driejew Kirił Georgiew	nie rozegrano	„Szachy” nr 11/1984, str. 273
1985	Szardża	Maxim Dlugy Pavel Blatný Josef Klinger		[26]
1985	Dobrna		Ketevan Arachamia Alisa Marić Ildikó Mádl	„Szachy” nr 3/1986, str. 63
1986	Gausdal	Walter Arencibia Rodríguez Simen Agdestein Ferdinand Hellers		[27]
1986	Wilno		Ildikó Mádl Swietłana Prudnikowa Camilla Baginskaite	„Szachy” nr 8/1986, str. 165
1987	Baguio	Viswanathan Anand Wasyl Iwanczuk Grigorij Serper	Camilla Baginskaite Swietłana Prudnikowa Jelena Zajac	[28], [29] „Szachy” nr 1/1988, str. 7
1988	Adelaide	Joël Lautier Wasyl Iwanczuk Grigorij Serper	Alisa Gallamowa Ketevan Arachamia Jelena Zajac	[30], [31] „Szachy” nr 2/1989, str. 43
1989	Tunja	Wasyl Spasow Jacek Gdański Michaił Ułybin	Ketino Kachiani Ildikó Mádl Alisa Gallamowa	[32], [33] „Szachy” nr 11/1989, str. 265
1990	Santiago	Ilja Gurewicz Aleksiej Szyrow Wladimir Hakopian	Ketino Kachiani Ainur Sofiewa Claudia Amura	„Szachista” nr 4/1991, str. 122
1991	Mamaja	Wladimir Hakopian Michaił Ułybin Siergiej Tiwiakow	Nataša Bojković Ana-Maria Botsari Maja Koen	[34], [35] „Szachista” nr 12/1991, str. 363
1992	Buenos Aires	Pablo Zarnicki Wadim Miłow George Michelakis	Krystyna Dąbrowska Elena Radu Maria Sulistya	[36] „Szachista” nr 12/1992, str. 354
1993	Calicut	Igor Miladinović Vlastimil Babula Siergiej Rublewski	Nino Churcidze İlahə Qədimova Mähri Geldiýewa	„Szachista” nr 2/1994, str. 37
1994	Matinhos	Helgi Áss Grétarsson Zsófia Polgár Giovanni Vescovi	Zhu Chen Nino Churcidze Natalia Edzgweradze	[37] [38]
1995	Halle	Roman Slobodjan Aleksander Oniszczuk Hugo Spangenberg	Nino Churcidze Eva Repková Corina-Isabela Peptan	[39] [40]
1996	Medellín	Emil Sutowski Zhang Zhong Zoltán Gyimesi	Zhu Chen Corina-Isabela Peptan Xu Yuhua	[41] [42]
1997	Żagań	Tal Shaked Wigen Mirumian Christos Banikas	Harriet Hunt Joanna Dworakowska Tetiana Wasylewycz	[43] [44]
1998	Kozhikode	Darmen Sadwakasow Zhang Zhong Christos Banikas	Hoàng Thanh Trang Iweta Radziewicz Irina Krush	[45] [46]
1999	Erywań	Aleksander Gałkin Rustam Kasimdżanow Karen Asrian	Maria Kuwatsu Jana Jacková Szidónia Vajda	[47] [48] [49]
2000	Erywań	Lázaro Bruzón Batista Kamil Mitoń Karen Asrian	Xu Yuanyuan Olga Zimina Wang Yu	[50]
2001	Ateny	Péter Ács Merab Gagunaszwili Lewon Aronian	Humpy Koneru Zhao Xue Nadieżda Kosincewa	[51] [52] [53]
2002	Panaji	Lewon Aronian Luke McShane Surya Ganguly	Zhao Xue Humpy Koneru Nadieżda Kosincewa	[54] [55]
2003	Nachiczewan	Şəhriyar Məmmədyarov Siergiej Azarow Ołeksandr Zubow	Nana Dzagnidze Ana-Cristina Calotescu Zeynəb Məmmədyarova	[56]
2004	Koczin	Pentala Harikrishna Tigran L. Petrosjan Zhao Jun	Jekatierina Korbut Elisabeth Pähtz Eesha Karavade	[57]
2005	Stambuł	Şəhriyar Məmmədyarov Ferenc Berkes Jewgienij Aleksiejew	Elisabeth Pähtz Gu Xiaobing Beata Kądziołka	[58] [59]
2006	Erywań	Zawen Andriasjan Nikita Witiugow Jurij Kryworuczko	Shen Yang Hou Yifan Salome Melia	[60] [61]
2007	Erywań	Ahmed Adly Iwan Popow Wang Hao	Wiera Niebolsina Jolanta Zawadzka Salome Melia	[62] [63]
2008	Gaziantep	Abhijeet Gupta Parimarjan Negi Arik Braun	Dronavalli Harika Marija Muzyczuk Kübra Öztürk	[64] [65] [66]
2009	Puerto Madryn	Maxime Vachier-Lagrave Siarhiej Żyhałka Michał Olszewski	Swaminathan Soumya Deysi Cori Tello Betül Cemre Yıldız	[67] [68] [69]
2010	Czarna	Dmitrij Andriejkin Sanan Siugirow Dariusz Świercz	Anna Muzyczuk Olga Giria Padmini Rout	[70] [71] [72]
2011	Madras	Dariusz Świercz Robert Howhannisjan Sahaj Grover	Deysi Cori Tello Olga Giria Nazi Paikidze	[73] [74] [75] [76]
2012	Ateny	Ołeksandr Ipatow Richárd Rapport Ding Liren	Guo Qi Anastasija Ziaziulkina Anastasija Bodnaruk	[77] [78] [79]
2013	Kocaeli	Yu Yangyi Ołeksandr Ipatow Vidit Santosh Gujrathi	Aleksandra Goriaczkina Żansaja Äbdymälyk Alina Kaszlinska	[80] [81] [82]
2014	Pune	Lu Shanglei Wei Yi Władimir Fiedosiejew	Aleksandra Goriaczkina Sarasadat Chademalszari’e Ann Chumpitaz	[83] [84] [85]