Katedra w Rydze

Katedra w Rydze
*Rīgas Doms*
	katedra
	; Widok na katedrę i Dźwinę
Państwo	Łotwa
Miejscowość	Ryga
Wyznanie	luteranizm (od 1524)
Kościół	Ewangelicko-Luterański Kościół Łotwy
Wezwanie	Najświętsza Maryja Panna
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1211
Data zakończenia budowy	1270
Aktualne przeznaczenie	czynna katedra Ewangelicko-Luterańskiego Kościoła Łotwy
Poprzednie wyznanie	rzymskokatolickie (do 1524)
Dane świątyni
Styl	gotyk ceglany
Architekt	nieznany
Świątynia; • materiał bud.	; • cegła
Wieża kościelna; • liczba wież; • wysokość wież	; 1; 90 m
Liczba naw	3
	Położenie na mapie Rygi Katedra w Rydze
	Położenie na mapie Łotwy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Katedra w Rydze
	56°56′57″N 24°06′16″E/56,949167 24,104444
	Strona internetowa

Katedra w Rydze (łot. Rīgas Doms) – protestancka katedra w Rydze. Została zbudowana w początkach XIII w. nad rzeką Dźwiną. Obecnie pozostaje największą średniowieczną świątynią krajów bałtyckich. Wieża katedry ma aktualnie 90 m wysokości^[1].

Historia

Uroczystości poświęcenia kamienia węgielnego pod budowę kościoła przez biskupa Alberta odbyły się 25 lipca 1211 roku. Kościół był pierwotnie zbudowany jako gotycki kościół halowy, później został przebudowany do formy bazyliki. Jego wieża już wówczas była najwyższą wieżą w Rydze. Pierwotnie był to katolicki kościół pod wezwaniem Najświętszej Maryji Panny. Od 1524 r. jest świątynią Ewangelicko-Luterańską. W 1547 roku, w niedzielę, w przededniu Zielonych Świątek, w wyniku pożaru spłonęła i zapadła się do środka wieża kościoła. Odbudowano ją w 1595 r., a na jej szczycie ustawiono koguta. W 1710 r., podczas oblężenia Rygi przez wojska rosyjskie, poważnie uszkodzony został dach kościoła^[2]. Odbudowano go w następnych latach.

Architektura i wyposażenie

Kościół ma formę trójnawowej bazyliki o prostokątnym prezbiterium z niską, półkolistą apsydą. Wnętrze nakryte sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Od zachodu do nawy przylega monumentalna, wielokondygnacyjna wieża o zróżnicowanej artykulacji i ozdobnych fryzach^[2]. Po bitwie pod Kircholmem na rozkaz hetmana Chodkiewicza w chórze katedry pochowany został wódz szwedzki Anders Lennartsson(szw.).

Podczas odbudowy po pożarze z 1710 r. kościół, przy zachowaniu gotyckich murów, przybrał powoli szatę barokową. Nowy, barokowy dach ukończono w 1727 r. We wnętrzu zwraca uwagę ambona z początku XVIII w. w stylu manieryzmu niderlandzkiego^[2]. W katedrze znajdują się ogromne organy organmistrza Eberharda Friedricha Walckera(niem.) z 6768 piszczałkami o trakturze mechanicznej, datowane na lata 1883–1884.