6 Armia (ZSRR)

6 Armia
6-я армия
Historia
Państwo

 ZSRR
 Rosja

Sformowanie

17 września 1939

Działania zbrojne
II wojna światowa
Organizacja
Dyslokacja

Pietrozawodsk (1960–1998)

Rodzaj sił zbrojnych

wojska lądowe

Rodzaj wojsk

piechota, kawaleria, artyleria, wojska pancerne

Podległość

Kijowski Specjalny Okręg Wojskowy, Front Południowo-Zachodni, Front Południowy, Front Woroneski, 3 Front Ukraiński, Leningradzki Okręg Wojskowy (1960–1998)

Skład

kilka korpusów lub dywizji

6 Armia (ros. 6-я армия) – związek operacyjny Armii Czerwonej, następnie Armii Radzieckiej.

Historia

Po raz pierwszy została utworzona 17 września 1939 roku w Kijowskim Specjalnym Okręgu Wojskowym z Winnickiej Grupy Armijnej (formacja wielkości korpusu)[1].

We wrześniu 1939 roku wzięła udział w radzieckiej inwazji na Polskę. Na początku wojny armia znajdowała się w dystrykcie lwowskim. Armia składała się w tym czasie z 6. i 37. Korpusu Strzeleckiego (który składał się z 80., 139. i 141. Dywizji Strzeleckiej), 4. i 15. Korpusu Zmechanizowanego, 5 Korpusu Kawalerii, 4. i 6. Rejonu Umocnionego i pewnej ilości jednostek artyleryjskich i innych jednostek[2]. 6 Armia rozpoczęła swoją działalność w II wojnie światowej jako część radzieckiego Frontu Południowo-Zachodniego. Dowództwo 6 Armii zostało rozwiązane 10 sierpnia 1941 roku po bitwie pod Humaniem. W bitwie tej 6 Armia została odcięta w olbrzymim okrążeniu na południe od Kijowa razem z 12 Armią.

Została ona natychmiast na nowo sformowana razem z Frontem Południowym na bazie 48 Korpusu Strzeleckiego i innych jednostek i broniła zachodniego brzegu rzeki Dniepr na północny zachód od Dniepropetrowska[3]. 1 września 1941 roku 6 Armia składała się ze 169., 226., 230., 255., 273. i 275. Dywizji Strzeleckiej, 26. i 28. Dywizji Kawalerii, 47. (15. Dywizja Strzelecka NKWD), 269., 274. i 394. pułku artylerii, 522. i 671. pułku artylerii rezerwy Stawki, 14., 27. i 8. Dywizji Pancernej[4]. Armia została przekazana Frontowi Południowo-Zachodniemu i wzięła udział obronie Donbasu, operacji barwienkowsko-łozowskiej i charkowskiej. Jednakże razem z 57 Armią została otoczona w kotle izjumskim ze stratą 200 000 swoich żołnierzy i po tym rozwiązana.

W lipcu 1942 roku armia została sformowana po raz trzeci na bazie 6 Armii Rezerwowej, składając się tym razem z 45., 99., 141., 160., 174., 212., 219. i 309. Dywizji Strzeleckiej oraz 141 Brygady Strzeleckiej. Była przydzielona po kolei do frontów Woroneskiego, Południowo-Zachodniego i 3 Ukraińskiego. W styczniu 1943 roku 6 Armia przedarła się przez linie obronne dywizji Alpini włoskiej 8 Armii podczas operacji "Mały Saturn". W styczniu 1944 roku armia brała udział w operacjach nikopolsko-krzywo rudzkiej i odeskiej oraz w zajęciu miast Bereznogowa i Snigorówka. Jednakże w czerwcu 1944 roku została ona rozwiązana ponownie i jeszcze raz sformowana w grudniu 1944 roku z połączonych oddziałów z 3 Gwardyjskiej Armii i 13 Armii. 1 stycznia 1945 roku 6 Armia składała się z 22 Korpusu Strzeleckiego (218. i 273. Dywizja Strzelecka), 74 Korpusu Strzeleckiego (181. i 309. Dywizja Strzelecka), 359 Dywizji Strzeleckiej, 77 Rejonu Umocnionego i innych jednostek wsparcia[5].

W 1945 roku armia wzięła udział w operacjach sandomiersko-śląskiej i dolnośląskiej. Podczas operacji dolnośląskiej w lutym 1945 roku 6 Armia oblegała Twierdzę Wrocław (niem. Festung Breslau). Armia brała wtedy udział w operacji wrocławskiej.

Po zakończeniu II wojny światowej 6 Armia została wycofana z Niemiec i stacjonowała krótko w Orłowskim Okręgu Wojskowym, a następnie została rozwiązana pod koniec 1945 roku w Woroneskim Okręgu Wojskowym.

Po raz kolejny została utworzona w Leningradzkim Okręgu Wojskowym w 1960 roku, mając swoją kwaterę główną w Pietrozawodzku. W styczniu 1996 roku armia posiadała w swoim składzie 161 Brygadę Artylerii, 182 pułk artylerii rakietowej, 485 samodzielny pułk śmigówców, 54 Dywizję Zmechanizowaną (stacjonowała ona w Alakurtti), 111 Dywizję Zmechanizowaną (stacjonowała ona w Sortowale) oraz 131 Dywizję Zmechanizowaną (stacjonowała w Pieczendze)[6]. Została ostatecznie rozwiązana po rozpadzie Związku Radzieckiego w 1997–1998 roku.

Przypisy

  1. 6. Armia – б. Восточная (первоначально - Винницкая, затем - Волочиская армейская группа КОВО (0000 Там же, а также "Другая война. 1939-1945". М., 1996, с.248.) КОВО. Lenskij 2001.
  2. Leo Niehorster: Rozkład sił 6. Armii w dniu 22 czerwca 1941 roku. [dostęp 2011-12-14]. (ang.).
  3. Bonn/Glantz, Slaughterhouse, Aberjona Press, 2005, s. 311.
  4. tashv.nm.ru, [Skład bojowy Armii Czerwonej 1 września 1941 roku]. [dostęp 14 grudnia 2011].
  5. Skład bojowy Armii Czerwonej 1 stycznia 1945 roku. [dostęp 2011-12-14]. (ros.).
  6. Andrew Duncan: Russian forces in decline - Part 2. Jane’s Intelligence Review, październik 1996, s. 444.

Bibliografia

  • Keith E. Bonn: Slaughterhouse: The Handbook of the Eastern Front. Bedford: Aberjona Press, 2005.

Linki zewnętrzne

  • 6 Armia (ros.). [dostęp 14 grudnia 2011].

Media użyte na tej stronie

Red Army Badge.svg
Army star of the USSR armed forces, here a version of the metallic five-pronged Soviet star, wore by the personnel of the Workers' and Peasants' Red Army (RA), and later Soviet Army (SA), since the 1920s.