Skarbnik (demon)
Skarbnik (ukr. скарбник, ros. кладенец, biał. дзедка) – w wierzeniach słowiańskich duch zamieszkujący podziemia (zwłaszcza kopalnie), strzegący naturalnych zasobów ziemi i zakopanych w niej skarbów. Był także władcą podziemnej krainy, do której zabierał dusze górników, którzy zginęli podczas pracy w kopalni. Na Śląsku Cieszyńskim Pustecki.
Skarbnik był postacią przychylną ludziom, ostrzegał górników przed grożącym tąpnięciem, zalaniem i pożarem, mógł także zaprzyjaźnić się z górnikami. Wobec osób które były leniwe, niesolidne, skąpe i złorzeczyły w kopalni, skarbnik bywał też bardzo surowy, zawzięty i mściwy. Ukazywał się najczęściej pod postacią starego, brodatego górnika z kagankiem w ręku, potrafił też przybrać kształt kozy, konia, psa, myszy, żaby, pająka, muchy. Mógł także pozostawać niewidzialny, wówczas górnik mógł wyczuć jego obecność bądź słyszeć stukanie.
Bibliografia
- Barbara i Adam Podgórscy: Wielka Księga Demonów Polskich - leksykon i antologia demonologii ludowej. Katowice: Wydawnictwo KOS, 2005. ISBN 83-89375-40-0.
Media użyte na tej stronie
The Zbruch Idol (sometimes identified as Światowid) found in Ukraine propably represents four old Slavic deities and other symbolism
The Zbruch Idol (sometimes identified as Światowid) found in Ukraine propably represents four old Slavic deities and other symbolism
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Merlin (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY 2.5
Poland, Wieliczka - Skarbnik (Mine Ghost) in a salt mine.
Autor: Krystian Hasterok, Licencja: CC BY 2.5
Subterranean skansen Guido in Zabrze - underground manekeen of Karzełek