5 Batalion CKM

5 Kresowy Batalion CKM
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1942

Rozformowanie

1947

Nazwa wyróżniająca

Kresowy

Dowódcy
Pierwszy

ppłk piech. Jan II Lachowicz

Ostatni

mjr Władysław Chudy

Działania zbrojne
kampania włoska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

piechota

Podległość

5 Kresowa Dywizja Piechoty

Porucznik Lucjan Smolarczyk[a] - we wrześniu 1939 r. dowodził 1 kompanią ckm 14 pp. Po wyzwoleniu z niewoli służył w 5 Kresowym Batalionie CKM.

5 Kresowy Batalion Ciężkich Karabinów Maszynowych (5 Baon CKM) – oddział piechoty Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Organizacja i szkolenie

5 Batalion Ciężkich Karabinów Maszynowych został sformowany na podstawie rozkazu nr L.dz.296/I/Tj/42 Dowódcy Armii Polskiej na Wschodzie z dnia 20 października 1942 roku oraz Rozkazu Organizacyjnego nr 1 Dowództwa 5 Dywizji Piechoty z dnia 21 października 1942 roku. 5 Batalion CKM formowany był z kompanii ckm wchodzących dotychczas w skład 13, 14 i 15 pułków piechoty. Był jednostką organiczną reorganizowanej 5 Wileńskiej Dywizji Piechoty. Organizatorem i pierwszym dowódcą batalionu został podpułkownik Jan II Lachowicz [1]. Rozpoczęto szkolenie z bronią brytyjską oraz czyniono wysiłki mające na celu poprawę stanu zdrowotnego i kondycji żołnierzy. W dniu 25 lutego rozkazem Dowódcy Armii Polskiej na Wschodzie nr 659 polecono rozwiązać 6 Lwowską Dywizję Piechoty w terminie do 11 marca 1943 roku. W wyniku kolejnej reorganizacji do składu 5 batalionu ckm, weszła z 6 LDP 6 kompania ckm, a batalion podobnie jak dywizja otrzymał miano "5 Kresowy Batalion Ciężkich Karabinów Maszynowych" [2]. Batalion sukcesywnie otrzymywał broń i pojazdy oraz pozostałe wyposażenie i intensywnie szkolił się na posiadanym sprzęcie. Żołnierze batalionu uczestniczyli w licznych kursach wewnętrznych i zewnętrznych. Batalion stał się jednostką całkowicie zmotoryzowaną.

Żołnierze batalionu

Dowódcy batalionu
  • ppłk Jan II Lachowicz (26 X 1942 - 22 VII 1943)[3]
  • mjr Stanisław I Mrozek[4][5] (28 VII 1943 - 15 VIII 1944)
  • mjr Stanisław Bargielski (15 VIII - 19 XI 1944)[6]
  • kpt./mjr Władysław Chudy (20 XI 1944 - 1947)[6]
Zastępcy dowódcy batalionu
  • mjr Stanisław Bargielski (X 1942 -14 VIII 1944) [7]
  • kpt. Władysław Chudy (15 VIII - 19 XI 1944)[6]
  • kpt. Piotr Studnik (20 XI 1944 - 1947) [8]

Odznaka pamiątkowa

Odznaka zatwierdzona rozkazem dowódcy 2 Korpusu Nr 108, pkt. 628, z 7 października 1946 roku, L. dz. 1102/GM/46.
Odznaka o wymiarach 43 x 43 mm miała kształt krzyża pamiątkowego Monte Cassino z nałożonym wieńcem, w środku którego umieszczono odcinek taśmy nabojowej z trzema nabojami. Na taśmie umieszczono inicjał „CKM”. Na wieńcu, na wysokości dolnego ramienia krzyża umieszczono numer batalionu „5”. Odznaka oksydowana, dwuczęściowa. Krzyż wykonany w metalu kolorowym, pozostałe części srebrne lub posrebrzane[9]. Odznaka noszona na lewej górnej kieszeni munduru i mocowana nakrętką firmową. Wykonawcą odznaki była firma F.M. Lorioli, Fratelli – Millano – Roma[10].

Uwagi

  1. Por. piech. Lucjan Smolarczyk - urodzony 13.05.1907 r. w Woli Bierwieckiej, syn Jana i Franciszki. Podporucznik z dniem 15.08.1932 r., porucznik z dniem 01.01.1935 r. Oficer 14 pp, w kampanii wrześniowej dowódca 1 kompanii ckm tego pułku. Ranny w dniu 16.09.1939 r. pod Strugienicami, a w dniu 18.09.1939 r. pod Budami Starymi, odesłany do szpitala 4 DP. Jeniec oflagu VII A Murnau. Po oswobodzeniu przydzielony na stanowisko zastępcy dowódcy 3 kompanii moździerzy w 5 Kresowym Batalionie Ciężkich Karabinów Maszynowych. Powrócił do Polski. Zmarł w dniu 16.08.1985 r.

Przypisy

  1. Suchcitz (red.) 2012 ↓, s. 68-69.
  2. Suchcitz (red.) 2012 ↓, s. 77-78.
  3. Matuszak 2016 ↓, s. 31, 47, 50.
  4. Mrozek 1992 ↓, s. 237-238.
  5. Żaroń 1981 ↓, s. 267 tu jako „Stanisław Mroczek”.
  6. a b c Matuszak 2016 ↓, s. 66, 67.
  7. Matuszak 2016 ↓, s. 52.
  8. Matuszak 2016 ↓, s. 67.
  9. Jan Partyka: Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie. s. 82.
  10. Sawicki i Wielechowski 2007 ↓, s. 508.

Bibliografia

  • Zdzisław Mrozek. Przyczynek do konspiracji we Lwowie w 1940 r.. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 3 (141), s. 233-240, 1992. Warszawa: Wydawnictwo „Czasopisma Wojskowe”. ISSN 381527. 
  • Jan Partyka: Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939–1945. Wojska Lądowe. Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997. ISBN 83-902021-9-0.
  • Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945. Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-2043299-2.
  • Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1981.
  • Zygmunt Matuszak: 5 Kresowy Batalion Ciężkich Karabinów Maszynowych. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2016. ISBN 978-83-7726-123-1.
  • Andrzej Suchcitz (red.): 5 Kresowa Dywizja Piechoty 1941-1947. Zarys dziejów. Londyn: Fundusz Pomocy Wdowom, Sierotom i Inwalidom 5 Kresowej Dywizji Piechoty, 2012. ISBN 978-0-9559724-0-9.

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Zubr 2.png
Oznaka rozpoznawcza 5 Kresowej Dywizji Piechoty Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie (od grudnia 1942)
Lucjan Smolarczyk - por. 14 pp.jpg
Autor: Szczur14pp, Licencja: CC BY-SA 4.0
Lucjan Smolarczyk - por. 14 pp. Przetworzone zdjęcie z archiwum Mariana Ropejko.