Komenda Rejonu Uzupełnień Konin

Komenda Rejonu Uzupełnień Konin
Powiatowa Komenda Uzupełnień
Konin
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1919

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

PKU 18 pp
PKU Konin[1]

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Konin

Podległość

DOGen. „Łódź”
DOK VII

Skład

PKU typ I

Komendy rejonów uzupełnień DOK VII

Komenda Rejonu Uzupełnień Konin (KRU Konin) – organ wojskowy właściwy w sprawach uzupełnień Sił Zbrojnych II Rzeczypospolitej i administracji rezerw w powierzonym mu rejonie[2].

Historia komendy

W sierpniu 1919 roku na terenie Okręgu Generalnego „Łódź” została utworzona Powiatowa Komenda Uzupełnień 18 pp w Koninie. PKU 18 pp obejmowała swoją właściwością powiaty: koniński, kolski i słupecki[3][4].

W marcu 1930 roku PKU Konin nadal podlegała Dowództwu Okręgu Korpusu Nr VII i administrowała powiatami: konińskim, kolskim i słupeckim[5]. W grudniu tego roku posiadała skład osobowy typ I[6].

31 lipca 1931 roku gen. dyw. Kazimierz Fabrycy, w zastępstwie ministra spraw wojskowych, rozkazem B. Og. Org. 4031 Org. wprowadził zmiany w organizacji służby poborowej na stopie pokojowej. Zmiany te polegały między innymi na zamianie stanowisk oficerów administracji w PKU na stanowiska oficerów broni (piechoty) oraz zmniejszeniu składu osobowego PKU typ I–IV o jednego oficera i zwiększeniu o jednego urzędnika II kategorii. Liczba szeregowych zawodowych i niezawodowych oraz urzędników III kategorii i niższych funkcjonariuszy pozostała bez zmian[7].

Z dniem 1 kwietnia 1932 roku powiat słupecki w województwie łódzkim został zniesiony, a jego terytorium włączone do powiatu konińskiego[8].

1 lipca 1938 roku weszła w życie nowa organizacja służby uzupełnień, zgodnie z którą dotychczasowa PKU Konin została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Konin przy czym nazwa ta zaczęła obowiązywać 1 września 1938 roku[9], z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 9 kwietnia 1938 roku o powszechnym obowiązku wojskowym[10]. Obok wspomnianej ustawy i rozporządzeń wykonawczych do niej, działalność KRU Konin normowały przepisy służbowe MSWojsk. D.D.O. L. 500/Org. Tjn. Organizacja służby uzupełnień na stopie pokojowej z 13 czerwca 1938 roku. Zgodnie z tymi przepisami komenda rejonu uzupełnień była organem wykonawczym służby uzupełnień[11].

Komendant rejonu uzupełnień w sprawach dotyczących uzupełnień Sił Zbrojnych i administracji rezerw podlegał bezpośrednio dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII, który był okręgowym organem kierowniczym służby uzupełnień. Rejon uzupełnień nie uległ zmianie i nadal obejmował powiaty: koniński i kolski[2].

Obsada personalna

Poniżej przedstawiono wykaz oficerów zajmujących stanowisko komendanta Powiatowej Komendy Uzupełnień i komendanta rejonu uzupełnień oraz wykaz osób funkcyjnych (oficerów i urzędników wojskowych) pełniących służbę w PKU i KRU Konin, z uwzględnieniem najważniejszych zmian organizacyjnych przeprowadzonych w 1926 i 1938 roku.

Komendanci
  • płk Kazimierz Żmigrodzki (1920[12])
  • ppłk piech. Jan Sandecki (1923[13] – I 1924 → komendant PKU Konin[14])
  • ppłk piech. Bolesław Paukszt (I 1924[14][15] – 30 IX 1927 → stan spoczynku[16])
  • płk piech. Edward Kańczucki (X 1927 – III 1929 → inspektor poborowy OK II)
  • ppłk piech. Stanisław Krzyż (III – XII 1929 → PKU Poznań Miasto)
  • ppłk piech. Ludwik Eugeniusz Stankiewicz (XII 1929 – III 1930 → komendant PKU Jarocin)
  • mjr piech. Józef Gajdzica[a] (III 1930[19] – VII 1935 → dyspozycja dowódcy OK VII[20])
  • mjr piech. Władysław Walerian Herman[b] (VIII 1935[22] – 1939[23])
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1921–1925[24][25]
  • I referent – kpt. piech. Wacław I Nowacki[c] (1923 – II 1926 → kierownik I referatu)
  • II referent
    • urzędnik wojsk. XI rangi Jan Paulin Różycki (1923)
    • kpt. Stefan Tworkowski (od XII 1923[27])
    • kpt. rez. piech. Henryk Plater-Zyberk (VI 1924[28] – I 1925[29] → referent inwalidzki PKU Poznań Miasto)
    • por. kanc. Marian Jaroszewski (I 1925[29] – II 1926 → referent)
  • oficer instrukcyjny
    • por. piech. Stanisław Konstanty Malenda[d] (do X 1924[36]68 pp)
    • por. piech. Jan Gil (od X 1924[36])
  • oficer ewidencyjny na powiat kolski – urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Wacław Tomaszewski (22 VI 1923[37] – II 1925[38] → OE Rejonu IV PKU Warszawa Miasto II)
  • oficer ewidencyjny na powiat koniński – urzędnik wojsk. XI rangi Michał Biły (1 VI[39] – XII 1923[40] → OE Ostrów Poznański PKU Ostrów Poznański)
  • oficer ewidencyjny na powiat słupecki – urzędnik wojsk. XI rangi / por. kanc. Marian Jaroszewski (1 VI 1923[39] – I 1925 → II referent)
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych PKU w latach 1926–1938[41][42][43][44][45]
  • kierownik I referatu administracji rezerw i zastępca komendanta
    • kpt. piech. Wacław I Nowacki (II 1926 – †19 VII 1927 Rajcza[46])
    • mjr piech. Michał Kaczkowski (od IX 1927[47])
    • mjr piech. Józef Gajdzica (do III 1930[19] → komendant PKU)
    • kpt. piech. Bronisław Morgiewicz (IX 1930[48] – VI 1938 → kierownik I referatu KRU)
  • kierownik II referatu poborowego
    • por. kanc. Władysław Struk (od II 1926)
    • por. kanc. Zdzisław Toczewski (był w 1928 – IX 1930[49] → kierownik II referatu PKU Mińsk Mazowiecki)
    • por. kanc. Marian Jaroszewski[e] (IX 1930 – 1 VIII 1932[52] → praktykę u płatnika 77 pp)
    • kpt. piech. Wilhelm Karol Mylius (1932[53] – VI 1934[54]PKU Lublin Miasto)
    • kpt. piech. Tadeusz Leonard Geras (VI 1934[55] – VI 1938 → kierownik II referatu KRU)
  • referent – por. kanc. Marian Jaroszewski (II 1926 – IX 1930[56] → kierownik II referatu)
Obsada pozostałych stanowisk funkcyjnych KRU w latach 1938–1939[23][f]
  • kierownik I referatu ewidencji – kpt. adm. (piech.) Bronisław Morgiewicz †1940 Charków[58]
  • kierownik II referatu uzupełnień – kpt. adm. (piech.) Tadeusz Leonard Geras (→ Dep. Uzup. MSWojsk.)

Uwagi

  1. Józef Gajdzica (ur. 12 stycznia 1891 roku w Ustroniu). Został przyjęty do Wojska Polskiego z byłej c. i k. Armii. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 roku. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[17]. 15 kwietnia 1944 roku został zatrzymany. 27 lipca 1944 roku został przyjęty do Obozu Koncentracyjnego Auschwitz. Od 29 lipca 1944 roku do 19 kwietnia 1945 roku był więźniem Obozu Koncentracyjnego Groß-Rosen[18].
  2. Władysław Walerian Herman ur. 28 marca 1892 roku. Mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 roku w korpusie oficerów piechoty[21].
  3. W styczniu 1924 roku kapitan Nowacki miał być przydzielony do PKU Puławy, a na stanowisko I referenta przybyć kpt. piech. Józef Władysław Pawilno-Pacewicz z PKU Puławy[14]. W kwietniu tego roku oba przeydziały oficerów zostały anulowane[26].
  4. Stanisław Konstanty Malenda (ur. 14 listopada 1896 roku) był oficerem 68 pp we Wrześni, odznaczonym Krzyżem Walecznych i Medalem Niepodległości (8 listopada 1937 roku[30]). Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 roku. W latach 1928-1933 pełnił służbę w KOP. W kwietniu 1933 roku został przeniesiony z KOP do 5 pp Leg. w Wilnie[31][32][33][34]. Od 12 maja 1936 roku, w stopniu nadkomisarza, pełnił służbę na stanowisku komendanta powiatowego Policji Państwowej w Łunińcu[35].
  5. Po zakończeniu praktyki porucznik Jaroszewski został przeniesiony do 36 pp w Warszawie na stanowisko płatnika[50], a z dniem 15 sierpnia 1933 roku przeniesiony do korpusu oficerów intendentów[51]. W marcu 1939 roku kapitan intendent Jaroszewski nadal pełnił służbę w 36 pp na stanowisku oficera gospodarczego.
  6. Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939 roku, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939 roku[57].

Przypisy

  1. Almanach oficerski 1923/24 ↓, s. 37.
  2. a b Dz.U. z 1939 r. nr 20, poz. 131.
  3. Jarno 2001 ↓, s. 40.
  4. Rozkaz DOGen. Kielce ↓, Nr 69 z 23 czerwca 1921 roku, zał. nr 2 do pkt 11.
  5. Dz.U. z 1930 r. nr 31, poz. 270.
  6. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 40 z 23 grudnia 1930 roku, poz. 471.
  7. Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 23 z 31 lipca 1931 roku, poz. 290.
  8. Dz.U. z 1932 r. nr 6, poz. 34.
  9. Jarno 2001 ↓, s. 173.
  10. Dz.U. z 1938 r. nr 25, poz. 220.
  11. Historia WKU Suwałki ↓.
  12. Jarno 2001 ↓, s. 41.
  13. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1467.
  14. a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 27 stycznia 1924 roku, s. 40.
  15. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1335.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 215.
  17. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 27, 515.
  18. Straty ↓.
  19. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 116.
  20. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 90.
  21. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 20.
  22. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935 roku, s. 97.
  23. a b Rocznik oficerski 1939 ↓, s. 849.
  24. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1467, 1554, 1558, 1566, 1569.
  25. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1336.
  26. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 9 kwietnia 1924 roku, s. 203.
  27. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 77 z 16 grudnia 1923 roku, s. 724.
  28. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 12 czerwca 1924 roku, s. 324.
  29. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 14 stycznia 1925 roku, s. 19.
  30. M.P. z 1937 r. nr 259, poz. 409.
  31. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 143, 233.
  32. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 71, 907.
  33. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 96.
  34. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 69.
  35. Zbrodnia nie ukarana 1996 ↓, s. 338.
  36. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 116 z 31 października 1924 roku, s. 649.
  37. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 45 z 7 lipca 1923 roku, s. 452.
  38. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 13 lutego 1925 roku, s. 72.
  39. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 30 marca 1923 roku, s. 225.
  40. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 81 z 29 grudnia 1923 roku, s. 753.
  41. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Dodatek do Nr 9 z 4 lutego 1926 roku, s. 16.
  42. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 113, 124, 832.
  43. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. XII, 515.
  44. Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 18, 37, 42.
  45. Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 17, 41, 86.
  46. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 25 sierpnia 1927 roku, s. 265.
  47. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 26 września 1927 roku, s. 283.
  48. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 297.
  49. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 303.
  50. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 92.
  51. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 15 września 1933 roku, s. 184.
  52. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 428.
  53. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 417.
  54. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 155.
  55. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 159.
  56. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 30.
  57. Rocznik oficerski 1939 ↓, s. VI.
  58. Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 356.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
KRU DOK VII.jpg
Komendy rejonów uzupełnień DOK VII